Laparotomia zwiadowcza – jak się do niej przygotować?

Lekarze na sali operacyjnej
Laparotomia zwiadowcza. Na czym polega i jak się do niej przygotować?
Źródło: Morsa Images/Getty Images
Laparotomia zwiadowcza to zabieg otwarcia powłok jamy brzusznej dający wgląd w jamę otrzewnową. Operację taką wykonuje się w celu bezpośredniej diagnostyki jamy brzusznej w sytuacji, kiedy USG, prześwietlenie RTG, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny nie dają odpowiedzi na kluczowe pytania diagnostyczne.

Laparotomia zwiadowcza wykonywana jest w przypadku poważnych schorzeń w obrębie jamy brzusznej, które wymagają poszerzonej, precyzyjnej diagnostyki.

Choroby gwiazd

Monika Miller szczerze o swojej chorobie
Monika Miller szczerze o swojej chorobie
Monika Miller szczerze o swojej chorobie
Agata Młynarska o chorobach, z którymi się zmaga
Agata Młynarska o chorobach, z którymi się zmaga
Dorota Wellman spełnia marzenie
Dorota Wellman spełnia marzenie

Laparotomia zwiadowcza – wskazania

Laparotomia zwiadowcza to odsłonięcie powłok brzusznych i jamy otrzewnowej, wykonywane w przypadku podejrzenia poważnych chorób zlokalizowanych w obrębie brzucha. Wykonanie laparotomii zwiadowczej jest wskazane, gdy USG lub tomografia nie dają jednoznacznego obrazu stanu pacjentki. Szczególne wskazania do laparotomii zwiadowczej to:

  • Nowotwór jajnika;
  • nowotwór okrężnicy;
  • nowotwór trzustki;
  • nowotwór wątroby;
  • endometrioza;
  • perforacja żołądka, jelit, dwunastnicy;
  • zapalenie wyrostka robaczkowego;
  • zapalenie narządów rodnych;
  • ciąża pozamaciczna;
  • obecność zrostów w jamie brzusznej;
  • zaawansowany stan zapalny trzustki.

Określenie "laparotomia ginekologiczna" nie jest więc precyzyjne. Laparotomia polega wyłącznie na otwarciu powłok brzusznych, które umożliwia przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki lub wykonanie zabiegu operacyjnego. Bardzo często wykonywaną operacją jest laparotomia, w której wyłuszcza się torbiele jajnika lub mięśniaka macicy.

Potoczne określenia, takie jak laparotomia jajnika czy laparotomia macicy, mogą wprowadzać w błąd. Laparotomia to wyłącznie droga zabiegu operacyjnego, a nie sam ten zabieg.

Laparotomia zwiadowcza – jak wygląda?

Laparotomia zwiadowcza umożliwia dokładny wgląd we wnętrze jamy brzusznej i wszystkich znajdujących się tam narządów, zarówno tych związanych z układem pokarmowym, jak i tych zaliczanych do układu rozrodczego. Laparotomia trwa mniej więcej 60 minut, choć zdarzają się dłuższe operacje. Podczas laparotomii zwiadowczej można wykonać:

  • Biopsję otwartą narządową;
  • następowe badanie histopatologiczne;
  • pobranie do diagnostyki mikrobiologicznej;
  • pobranie do diagnostyki cytologicznej.

Jak przygotować się do laparotomii zwiadowczej?

Laparotomia zwiadowcza wymaga przyjęcia pacjenta do szpitala mniej więcej na 24–48 godzin przed planowanym zabiegiem. Przebieg przygotowań jest uzależniony od typu laparotomii. W przypadku badania jelit lub żołądka pacjent może zostać poproszony o przyjęcie leków oczyszczających przewód pokarmowy. Na co najmniej 6 godzin przed zabiegiem należy przestać przyjmować pokarmy i napoje. Skóra w miejscu, w którym zostanie wykonany zabieg, powinna zostać pozbawiona owłosienia.

Laparotomia zwiadowcza – typy cięć

Laparotomia zwiadowcza wykonywana jest przez serię różnych cięć:

  • Cięcie górne pośrodkowe (od wyrostka mieczykowatego do pępka);
  • cięcie dolne pośrodkowe (od pępka do spojenia łonowego);
  • cięcie pośrodkowe pełne (wykonywane tylko w zasadnych przypadkach; od wyrostka mieczykowatego do spojrzenie łonowego);
  • cięcie przyprostne;
  • cięcie przeprostne;
  • cięcie poprzeczne;
  • cięcie skośne.

Przy operacji ginekologicznej wykonuje się najczęściej dwa typy cięć:

  • nacięcie wzdłuż liniii pośrodkowej ciała (od pępka do spojenia łonowego);
  • cięcie Pfannenstiela – nacięcie poprzeczne (poziome) skóry nad spojeniem łonowym oraz nacięcie pionowe (analogiczne jak przy metodzie poprzecznej) głębszych warstw powłok brzusznych.

Drugi typ cięcia wiąże się z mniejszą blizną, a więc z punktu widzenia estetyki jest lepszy, trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że nie daje on tak dobrego wglądu do pola operacyjnego, jak typowe cięcie poprzeczne. Rodzaj cięć jest zależny od miejsca, które należy poddać diagnostyce. Inaczej pod względem cięć przebiega laparotomia mięśniaka macicy, a inaczej operacja trzustki.

Możliwe powikłania po laparotomii zwiadowczej

Laparotomia obarczona jest ryzykiem różnorodnych powikłań. Do najczęstszych należą infekcje (krwawienia, krwiaki). Poważnym powikłaniem jest przepuklina pooperacyjna, która jest wynikiem naruszenia i osłabienia struktur powłok brzusznych. Możliwe są także uszkodzenia struktur układu pokarmowego lub moczowego, zdarzają się one jednak rzadko.

Laparotomia a laparoskopia

Laparotomia zwiadowcza jest obciążona ryzykiem wielu niebezpiecznych dla zdrowia powikłań. Z tego też powodu, jeśli tylko to możliwe, zamiast niej stosuje się mniej inwazyjną metodę, jaką jest laparoskopia. Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć, że zdarzają się przypadki, w których laparotomia jest jedynym zabiegiem, jaki pozwala na uzyskanie pełnego obrazu diagnostycznego.

Laparotomia – rekonwalescencja po zabiegu

Rekonwalescencja po "laparotomii jajnika" przebiega dość długo, co wynika ze znacznej inwazyjności zabiegu. Po zabiegu pacjent powinien przez 2–3 dni pozostać w szpitalu, choć ten czas może być dłuższy. Zarówno rekonwalescencja po laparotomii torbieli jajnika, jak i powrót do zdrowia po laparotomii wymaga ograniczenia podejmowanego przez pacjenta wysiłku. Przez kilka tygodni zaleca się unikanie uprawiania sportu, a także wymagających siły czynności domowych, przede wszystkim dźwigania. Zaleca się co prawda dość szybki powrót do chodzenia, ale przez pierwsze tygodnie nie powinien to być intensywny marsz, a raczej powolny i miarowy spacer.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości