Jama ustna stanowi idealne podłoże dla rozwoju różnego rodzaju patogenów. Śluzówka zapewnia im odpowiednią wilgoć, ciepło oraz dostęp do składników pokarmowych. To sprawia, że bytujące już w jamie ustnej bakterie (tzw. dobre, o korzystnym działaniu na organizm) zaczynają się gwałtownie namnażać, co zagraża organizmowi. We wnętrzu jamy ustnej gromadzą się również inne bakterie[1], tworząc kamień nazębny, dlatego należy regularnie szczotkować zęby. Choroby dziąseł (szczególnie zapalenie dziąseł), prowadzą do rozwoju paradontozy, co może skutkować utratą zębów.[2] Jakie są etapy choroby dziąseł? Jak je rozpoznać? Jak wygląda profilaktyka i leczenie?
Dziąsło – dlaczego jest narażone na choroby? Przyczyny
Dziąsła, ze względu na swoją lokalizację, są bezpośrednio narażone na działanie czynników negatywnie wpływających na kondycję jamy ustnej. Szczególnie groźnym stanem jest zapalenie dziąseł, gdyż choroba ta w dalszej konsekwencji powoduje rozwój paradontozy, co z kolei wiąże się z ryzykiem trwałego ubytku zębowego. Czynniki ryzyka nasilające schorzenia dziąseł to1:
- brak odpowiedniej higieny jamy ustnej i gromadzenie się płytki nazębnej;
- dieta bogata w przetworzoną żywność oraz cukry;
- zaburzenia na tle hormonalnym;
- niska odporność organizmu;
- urazy mechaniczne pojawiające się na skutek noszenia protezy bądź aparatu ortodontycznego.
Warto wiedzieć, że główną przyczyną problemów z dziąsłami jest brak znajomości zasad higieny jamy ustnej. Szczotkując zęby, należy również zwracać uwagę na dokładne doczyszczenie przestrzeni międzyzębowych czy języka. Trzeba także regularnie wymieniać szczoteczkę do zębów i wykonywać czyszczenie nicią dentystyczną.3
Choroby dziąseł – objawy. Czy krwawienie dziąseł to powód do niepokoju?
Choroby dziąseł mogą prowadzić do poważnych schorzeń, dlatego warto reagować od razu po zaobserwowaniu objawów, takich jak4:
- nieprzyjemny zapach z ust,
- krwawienie dziąseł, zwłaszcza podczas szczotkowania zębów lub spożywania twardych pokarmów;
- zaczerwienienie tkanek przyzębia;
- nadwrażliwość zębów.
Zapalenie dziąseł i przyzębia w dalszej konsekwencji prowadzi do paradontozy. Choroba ta na pewnym etapie jest odwracalna, jednak im bardziej zaawansowane schorzenie, tym mniejsza szansa na zredukowanie skutków choroby. W przypadku zaobserwowania wymienionych objawów, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem dentystą, gdyż nieleczone zapalenie dziąseł, prowadzące do paradontozy, powoduje trwałe ubytki w uzębieniu.4
Paradontoza – najgroźniejsza choroba dziąseł
Paradontoza jest konsekwencją stanu zapalnego w jamie ustnej. W przebiegu choroby dochodzi do recesji dziąseł, czyli ich cofania się, co z kolei odsłania szyjki zębowe. Dziąsła to tkanki otaczające zęby, dlatego ich stopniowe cofanie się powoduje naruszenie stabilności zębów i sprawia, że z czasem zaczynają się chwiać. W momencie, gdy zęby zaczynają się ruszać, należy podjąć szybką interwencją medyczną w celu uniknięcia dalszych uszkodzeń, czyli trwałej utraty uzębienia. Pierwsze objawy choroby to m.in. stan zapalny dziąseł przejawiający się ich nadwrażliwością i zaczerwienieniem.4
Usuwanie kamienia nazębnego – czy to jedyna metoda leczenia?
Zaawansowane zapalenie przyzębia wymaga leczenia przez stomatologa. Dentysta w tym przypadku stosuje leczenie, które polega na usunięciu płytki nazębnej z nawet trudno dostępnych miejsc. Profesjonalna higienizacja zębów i skaling pozwalają na oczyszczenie zębów z toksyn i bakterii. Oprócz tego kluczową rolę odgrywa higiena jamy ustnej w warunkach domowych, aby uniknąć powikłania i wesprzeć właściwe leczenie. Szczotkowanie i czyszczenie zębów to nie wszystko – higieną należy objąć również język. Trzeba pamiętać o stosowaniu nici dentystycznych i płukaniu jamy ustnej. Na ból dziąseł zaleca się stosowanie leków działających przeciwbólowo i przynoszących ukojenie. Jednym z takich preparatów jest żel stomatologiczny Sachol, zawierający chlorek cetalkoniowy oraz salicylan choliny. Bibliografia:
- 1. Abranches J., Zeng L. i inni, Biology of Oral Streptococci, Microbiology Spectrum, 2018, 6.
- 2. Powstrzymać paradontozę, Medycyna Praktyczna, 2018, dostęp: 21.07.2022.
- 3. Tomaszewska I., Higiena jamy ustnej dorosłych pacjentów, Medycyna Praktyczna, 2016, dostęp: 21.07.2022.
- 4. Tomaszewska I., Zapalenia przyzębia, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 21.07.2022.
- 5. Artykuł powstał przy współpracy z Bausch + Lomb
Sachol® żel stomatologiczny, 10 g, produkt leczniczy SACHOL żel stomatologiczny to lek przeciwzapalny, przeciwbólowy i miejscowo odkażający do stosowania w jamie ustnej. Żel stosuje się w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, zapaleniach dziąseł czy chorobach przyzębia.
Substancje czynne: choliny salicylan (Cholini salicylas) i cetalkoniowy chlorek (Cetalkonii chloridum). 1g żelu zawiera: 87,1 mg choliny salicylanu (Cholini salicylas) i 0,1 mg cetalkoniowego chlorku (Cetalkonii chloridum).
Postać farmaceutyczna: Żel do stosowania w jamie ustnej i na dziąsła. Przezroczysta, bezbarwna, jednolita masa o zapachu olejku anyżowego.
Wskazania do stosowania: stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej a także nadżerki i owrzodzenia jamy ustnej. Żel można stosować w zapaleniu dziąseł czy chorobach przyzębia.
Podmiot odpowiedzialny: Bausch + Lomb Ireland Limited, 3013 Lake Drive Citywest Business Campus, Dublin 24, D24PPT3 , Irlandia.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Źródło zdjęcia głównego: mat. prasowe