Instrumenty strunowe szarpane to inaczej wszelkie instrumenty muzyczne, które posiadają struny, a granie na nich polega na wzbudzeniu drgań strun poprzez ich szarpanie. Na instrumentach tego typu można grać palcami lub za pomocą specjalnej kostki gitarowej, czyli plektrona. Co ciekawe, na instrumentach strunowych można grać również poprzez uderzanie w klawisze, co wprawia w ruch drewniane pióro, które uderza w struny. Przykładem takiego instrumentu jest klawesyn.
Instrumenty strunowe ‒ podział
Instrumenty strunowe to nie tylko znane wszystkim różne rodzaje gitary. Tak naprawdę na strunach opiera się większość popularnych instrumentów. Oto ich podział:
Instrumenty strunowe smyczkowe – inaczej chordofony smyczkowe. Gra na nich polega na wprowadzeniu strun w drgania za pomocą smyczka. Budowa tych instrumentów jest dość prosta. Składają się z pudła rezonansowego, strun, gryfu z podstrunicą i mostka. Oddzielnym elementem służącym do grania na takich instrumentach jest smyczek.
Klasyczne instrumenty smyczkowe:
- skrzypce
- wiolonczela
- kontrabas
- altówka
Inne współczesne instrumenty smyczkowe:
- skrzypce elektryczne
- kontrabas elektryczny
- ravanastron – instrument pochodzący z Indii o bardzo prostej budowie: wykonany jest z trzciny połączonej z małym rezonatorem, gra się na nim za pomocą bambusowego smyczka
Instrumenty strunowe szarpane – gra na nich polega na uderzaniu strun lub ich szarpaniu:
- ukulele
- gitara (klasyczna, akustyczna, elektryczna, basowa)
- lira
- bałałajka
- bandżola
- banjo
- harfa
- kitara
- klawesyn
- kobza
- kora
- koto
- mandolina
- lutnia
- saung
- tar
- koto
- shamisen
- gitara hawajska
- cytra
Instrumenty strunowe młoteczkowe – źródłem dźwięku jest tutaj uderzona struna, co robi się za pomocą palców lub młoteczka. Do grupy tej należą również klasyczne instrumenty klawiszowe, takie jak:
- fortepian
- pianino
- cymbały.
Instrumenty strunowe a gatunki muzyczne
Bez instrumentów strunowych szarpanych nie istniałoby wiele znanych dzisiaj gatunków i podgatunków muzycznych. Gitary są głównymi elementami rocka, bluesa, country a także muzyki klasycznej. W niektórych regionach świata instrumenty strunowe szarpane są podstawą tamtejszej muzyki folkowej. Zarówno muzyka współczesna, jak i dawna szeroko wykorzystuje ten rodzaj instrumentów. Szczególnie ważne rodzaje muzyki, na których opiera się większość popularnych w dzisiejszych czasach utworów, nie istniałyby bez gitar:
Rock (rock and roll) – ten gatunek muzyczny wykształcił się w latach 50. XX wieku. Jego brzmienie opiera się głównie na różnych rodzajach instrumentów strunowych szarpanych , a więc głównie gitar połączonych z perkusją. Rock łączy w sobie bluesowy typ śpiewana z możliwością wolnych improwizacji tak jak w jazzie. Od połowy XX wieku rock jest jednym z najbardziej popularnych i najlepiej sprzedających się gatunków muzycznych. Rock zawiera w sobie mnóstwo różnych podgatunków, a także tworzy kolejne gatunki w połączeniu z innymi rodzajami muzyki – np. folk rock, punk rock, country rock, blues rock.
Blues – jest to gatunek muzyczny stworzony przez muzyków afroamerykańskich – niewolników mieszkających na południu Stanów Zjednoczonych. Jest to muzyka o spokojnym, a nawet dość smutnym charakterze, poruszająca tematy relacji damsko-męskich, zawodowych, społecznych, wolnościowych, politycznych. Teksty bluesowe często podkreślają istniejące nierówności społeczne. Szczególne miejsce w tej muzyce zajmuje gitara basowa. Oprócz tego instrumentu ważną rolę w bluesie odgrywają skrzypce, kontrabas, pianino i harmonijka ustna. Blues do dzisiaj jest bardzo popularny, a jego elementy można zauważyć w niezliczonej liczbie współczesnych utworów muzycznych.
Country – muzyka ta wykształciła się w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku. Gatunek powstał z ballad kowbojskich i traperskich, które były śpiewane przez wędrownych grajków. Akompaniament w tych pieśniach stanowiły instrumenty strunowe szarpane , takie jak gitara i banjo, czasem skrzypce. Były to proste, schematyczne melodie, zwykle składające się tylko z trzech akordów. Z czasem gatunek ten stał się bardziej złożony i zaczęły pojawiać się w nim zapożyczenia z innych rodzajów muzyki np. jazzu i bluesa.
Zobacz także: Niezwykłe skrzypce Basi Kawy. "Mają w sobie moc, ogień"
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Fot.asantosg/Getty Images