Likwidacja WIBOR
Wprowadzenie nowego wskaźnika potwierdził w środę 11 maja przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Jacek Jastrzębski. Wcześniej, we wtorek wycofanie WIBOR-u ogłosił premier Mateusz Morawiecki. To efekt rekordowych podwyżek rat kredytów mieszkaniowych, spowodowanych rosnącymi stopami procentowymi w okresie inflacji.
Zdecydowana większość kredytów hipotecznych, około 98%, ma zmienne oprocentowanie oparte o wskaźnik referencyjny WIBOR. Dodatkowo jest on powiększony o marżę banku. Im wyższy jest ten wskaźnik, tym większe są raty kredytów. Najczęstszym wskaźnikiem jest WIBOR 3M, czyli naliczany co 3 miesiące. Drugim popularnym wariantem jest 6M, naliczany co 6 miesięcy.
Czym zostanie zastąpiony WIBOR?
We wtorek 10 maja Mateusz Morawiecki zapowiedział, czym najprawdopodobniej zostanie zastąpiony WIBOR. Nowy wskaźnik ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku.
Wprowadzimy mechanizmy, które pomogą obywatelom w spłacie kredytów poprzez niższą wartość referencyjną. WIBOR zostanie zastąpiony nową stawką. Jeśli sektor bankowy jej nie wypracuje, to będzie to stawka overnight POLONIA liczona przez NBP- powiedział premier Mateusz Morawiecki.
Podatki
Co wpływa na WIBOR?
Nazwa WIBOR pochodzi od skrótu Warsaw Interbank Offered Rate. Oznacza wysokość oprocentowania na rynku międzybankowym w Polsce. Administratorem wskaźnika jest GPW Benchmark S.A. Jest on wyliczany codziennie i publikowany każdego dnia roboczego o godzinie 11:00 w oparciu o dane udostępniane przez banki w Polsce.
Na WIBOR wpływa wysokość stóp procentowych, które ustala bank centralny. Im wyższe są stopy, tym wyższe są stawki WIBOR. Przy czym wskaźnik musi znajdować się między wartościami stopy depozytowej i lombardowej, ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Ma to na celu ustabilizowanie inflacji w przedziale od 1,5 do 3,5%.
Czy WIBOR jest legalny?
W mediach poruszana jest kwestia legalności WIBOR-u. Na ten zarzut odpowiedział Zbigniew Minda, prezes GPW Benchmark.
- Podważanie legalności stawki referencyjnej WIBOR przez niektóre kancelarie prawne nie ma podstaw. WIBOR jest zgodny z unijnym rozporządzeniem BMR, regulującym rynek wskaźników referencyjnych. Zgodność zapewniona jest od strony zarządzania, czyli wszystkich procedur po stronie administratora wskaźnika i uczestników fixingu. Ponadto sama metoda wyliczania WIBORu została przebadana i zaakceptowana przez KNF w toku postępowania licencyjnego - mówił Zbigniew Minda dla portalu infor.pl.
POLONIA ma zastąpić WIBOR - co to jest?
Planowana zmiana stawki WIBOR ma dotyczyć kredytów hipotecznych. Nadal będzie on używany dla kredytów dla firm oraz konsumenckich. Oznacza to, że nowa stawka, proponowana POLONIA, będzie dotyczyła tylko kredytów hipotecznych. Na stronie NBP można przeczytać, że "stawka referencyjna POLONIA wyznaczana jest jako średnia (ważona wolumenem poszczególnych transakcji) oprocentowania niezabezpieczonych depozytów międzybankowych zawartych na termin ON w danym dniu roboczym do godziny 16.30".
Zatem stawka POLONIA jest to bardzo podobny system obliczania, co WIBOR, z tą różnicą, że ma być ona przeliczana co miesiąc i opierać się na ON. Jak zapowiedział premier Mateusz Morawiecki, jeżeli banki nie wypracują własnej stawki, innej niż WIBOR, to właśnie POLONIA zostanie wprowadzona.
Stawka procentowa w oparciu o ON (overnight)
Stawka ON (overnight) to stawka podawana codziennie za poprzedni dzień. Okres liczy się od dnia zawarcia transakcji w danym dniu. Wyróżnia się jeszcze jednodniowy WIBOR TN (tommorow/next), liczony od następnego dnia roboczego. Jest to czas, na który bank pożycza fundusze od drugiego banku. Ten sam system może być stosowany również do innych stawek, np. ma być zastosowany do obliczania nowej stawki POLONIA.
Prace nad nową stawką procentową
- Od kilku kwartałów GPW Benchmark prowadzi działania związane z rozwojem alternatywnych wskaźników stopy procentowej. Na te działania składają się zadania związane z analizą danych transakcyjnych przekazywanych przez polskie banki, określeniem szczegółowych parametrów dotyczących metody opracowywania, rozwojem narzędzia do kalkulacji wskaźników referencyjnych, opracowaniem dokumentacji dotyczącej wskaźników referencyjnych oraz przygotowaniem dokumentu konsultacyjnego - podał zarząd GPW Benchmark.
- Celem konsultacji publicznych będzie więc przekazanie niezbędnych informacji dotyczących analiz i badań rynkowych przeprowadzonych przez administratora oraz zapewnienie przejrzystej informacji dla przedstawicieli szerokiego rynku finansowego i podmiotów korzystających ze wskaźników referencyjnych co do możliwości wyboru wskaźnika referencyjnego - dodano.
Więcej przeczytasz na tvn24.pl
Zobacz także:
- Stopy procentowe nadal będą rosły. "Nie możemy sobie nakładać żadnych limitów"
- Pułapki przy rozliczaniu podatku. Na co uważać?
- Jak zatrudnić pracownika na umowę zlecenie?
Autor: Teofila Siewko/Diana Ryściuk
Źródło: TVN24/infor.pl/Business Insider/wibor.pl
Źródło zdjęcia głównego: Tapanakorn Katvong / EyeEm/Getty Images