Matera jest wyjątkowym miastem w skali Europy – to najznakomitszy przykład osadnictwa jaskiniowego na Starym Kontynencie. Zwiedzających zachwycają dwie dzielnice Matery – Sasso Caveoso i Sasso Barisano. W dwóch częściach Matery w dalekiej przeszłości powstawały domostwa wykute w skale (sassi po włosku znaczy kamień). Pierwsze ślady osadnictwa w Sasso Caveoso są datowane na epokę kamienia łupanego. Matera we Włoszech znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Matera we Włoszech – historia skalnego miasta
Po Petrze w Jordanii Materę uważa się za najstarszą zamieszkaną osadę ludzką. Najpierw powstało Sasso Caveoso – kucie w miękkich ścianach wąwozu nie wymagało używania skomplikowanych narzędzi. W następnych epokach kolejne pokolenia rozbudowywały kamienne miasto. Sasso Barisano jest nowszą częścią Matery – tutaj więcej domostw ma dobudowane elementy. Nie są to tylko fasady, jak w przypadku starszej dzielnicy.
Jeszcze do niedawna, bo do lat 50 XX w., Sassi zamieszkiwało ok. 20000 osób. Jednak warunki panujące wtedy w tym historycznym mieście były opłakane – ludzie żyli bez elektryczności, kanalizacji czy bieżącej wody. Szerzyły się choroby, takie jak febra czy malaria, ale nikt na to nie reagował – południe Włoch pozostawało poza zainteresowaniem bogatszej północy. Dopiero za sprawą książki "Chrystus zatrzymał się w Eboli" Carla Leviego opisującej tragiczną sytuację w Materze opinia publiczna i rząd włoski zwrócili uwagę na to historyczne miasto. Matera stała się symbolem biedy panującej na południu Włoch.
Eksperci, którzy przybyli do Matery, uznali, że stopień zacofania i zanieczyszczeń panujący w tym mieście jest zbyt wysoki i nie pomoże instalacja kanalizacji czy doprowadzenie elektryczności. Rząd postanowił przymusowo wysiedlić mieszkańców Sassi do nowo wybudowanych bloków na obrzeżach historycznego miasta. W latach 80 postanowiono odrestaurować historyczną część miasta – władze pozwoliły na ponowne zasiedlanie Sassi, jednak na specjalnych warunkach. Osoby chcące zamieszkać w kamiennych domach musiały zobowiązać się do odnowienia domostwa pod okiem specjalistów i do dbania o dobry stan techniczny obiektu. Życie powoli wracało do Sassi i dziś to miasto z zacofanego, biednego miejsca stało się zadbaną, atrakcyjną miejscowością przyciągającą tysiące turystów.
Zwiedzanie Matery
Historyczną część Matery można zwiedzać na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest zaopatrzenie się w broszurę z wyznaczonymi trasami i podążanie za mapką. Drugą opcją jest po prostu zgubienie się w wąskich uliczkach kamiennego miasta. Tworzą one swoisty labirynt, co rusz pnąc się w górę, a następnie schodząc w dół. Spacer po Sassi jest niezwykłym przeżyciem – nieustannie czuć tu oddech historii. Wędrując krętymi uliczkami warto zajrzeć do jednego z kamiennych domów – kilka wnętrz jest zaaranżowanych tak, jak wyglądały w dalekiej przeszłości. Jednym z takich domostw jest Antica Casa Grotta, gdzie możemy dowiedzieć się, jak kiedyś wyglądało życie w Sassi. We wnętrzu znajdowały się tuż obok siebie pomieszczenia zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt hodowlanych. W Casa Grotta znajdują się też rekonstrukcje wyposażenia, sprzętu i mebli z zamierzchłych czasów. W pobliżu Casa Grotta mieści się niewielkie muzeum, w którym można podziwiać miniaturową wersję Sassi.
W Materze nie brakuje też znajdujących się w grotach kościołów. Można kupić specjalny bilet, który upoważnia do wstępu do kilku świątyń. Warto odwiedzić chociażby kompleks Convicinio di Sant’Antonio, kościoły: San Pietro Barisano czy Santa Barbara. Jednym z najpopularniejszych wśród turystów kościołów jest pochodzący z XI w. Santa Lucia delle Malve, w którego wnętrzach można podziwiać świetnie zachowane freski.
Dzisiaj w Sassi nie brakuje urokliwych kawiarenek, restauracji i hoteli. Nocleg w tym historycznym mieście i posiłek z widokiem na kamienne domostwa to niezwykłe przeżycie.
Matera – ciekawostki
Skalne miasto przez wiele lat nie było popularne wśród włoskich i zagranicznych turystów. Materę rozsławił dopiero gwiazdor Hollywood, Mel Gibson. To właśnie tutaj była kręcona superprodukcja "Pasja" o drodze krzyżowej Jezusa, którą reżyserował Gibson. Dzięki dużemu rozgłosowi, jaki zyskał film, uwagę zwrócono również na miejsce powstawania produkcji. O Materze zaczęły powstawać liczne artykuły w prasie na całym świecie, co przyczyniło się do wzrostu popularności wśród turystów tego niezwykłego miejsca. W Materze powstawały również inne produkcje filmowe, m.in. „Ewangelia według świętego Mateusza” Pasoliniego.
Zobacz także:
- "W ciągu jednego sezonu mszyce mogą wytworzyć aż dziesięć pokoleń". Jak pozbyć się szkodników?
- Jak obrać i pokroić mango? Trzy skuteczne i proste sposoby
- Aż 90 proc. Polaków ma niedobór witaminy D. To może prowadzić do wielu poważnych chorób
Zobacz wideo: Studio Warner Bros, w którym kręcono filmy o Harrym Potterze, ponownie otwarte dla zwiedzających
Autor: Adrian Adamczyk