Obowiązki domowe dzieci nie powinny być ciężką pracą, a dobrą zabawą i pomocą rodzicom w ich codziennych zadaniach takich jak sprzątanie pokoju, mycie naczyń czy wycieranie blatów. Dzieci pod żadnym pozorem nie powinny myć okien czy wykonywać innych skomplikowanych lub niebezpiecznych prac. Obowiązki dopasowane do ich wieku uczą zaradności i samodzielności.
Więcej:
- Jak wygląda bunt pięciolatka i jak sobie z nim radzić?
- Histeria u dziecka – czy to da się opanować?
- Magda Gessler. W DDTVN zdradziła, jak "smakowało" jej dzieciństwo
Kiedy warto powierzyć dziecku domowe obowiązki?
Specjaliści uważają, że już trzyletniemu maluchowi może powierzyć drobne obowiązki w domu. Dla dziecka to znak, że ma wpływ na funkcjonowanie rodziny i pełni w niej ważną rolę. Jest to dobry moment także z innego powodu. Dzieci w tym wieku bardzo chętnie naśladują dorosłych i same garną się do pomocy w codziennych czynnościach. Warto zaznaczyć, że na początku obowiązki domowe dzieci mogą być wykonywane mało dokładnie i nieskrupulatnie. Należy dziecku pokazywać, co i jak poprawić. Wraz z rozwojem malucha można poszerzać listę prac domowych dla dzieci oraz narzucić większą systematyczność.
Zalety obowiązków domowych dla dzieci
Wspomnieliśmy już wcześniej, że obowiązki dziecka w domu uczą je samodzielności i zaradności. Prace domowe są także świetną lekcją obowiązkowości i odpowiedzialności. Dzieci uczą się też planowania i zarządzania czasem oraz szacunku do pracy wykonanej przez innych. Dzięki naśladowaniu dorosłych najmłodsi uczą się poprawnego wykonywania wielu czynności domowych. Spotkać można się ze sprzeciwem niektórych rodziców, którzy uważają, że dzieciństwo to czas nauki i zabawy, a nie obowiązków. Warto jednak zaznaczyć, że prace domowe dzieci nie muszą i nie powinny mieć charakteru uciążliwego przymusu, a zabawy i rozrywki.
Jakie ustalić zasady dla dzieci przy obowiązkach w domu?
Przy przydzielaniu dzieciom obowiązków domowych trzeba kierować się nie tylko ich wiekiem, ale i kilkoma innymi ważnymi zasadami. Pierwszą z nich jest fakt, że należy ustalić z dzieckiem, jakie prace chce i może wykonywać, a także jakich efektów oczekujemy. Warto pamiętać, że od dzieci nie należy wymagać więcej niż od siebie. Maluchy bardzo szybko się nudzą, dlatego dobrze zmieniać co jakiś czas przydzielone obowiązki dziecka w domu, by nie stały się monotonne. Należy pamiętać, aby czas przeznaczony na wykonywanie prac domowych nie utrudniał dziecku zabawy czy innego typu rozrywek. Nie należy także przerywać odpoczynku dziecka, by wykonało daną czynności. Prace domowe dla dzieci powinny być wykonywane w omówionym wcześniej wspólnie czasie. Dzięki temu obowiązki dziecka w domu nie będą dla niego zaskoczeniem i udręką.
Obowiązki domowe odpowiednie do wieku dziecka – przykładowe listy
Obowiązki dziecka 3-letniego w domu:
- sprzątanie zabawek,
- odnoszenie naczyń po posiłku do kuchni,
- wyrzucanie śmieci do kosza,
- odnoszenie brudnego prania do kosza lub pralki.
Obowiązki dziecka 4–5-letniego w domu:
- nakrywanie do stołu,
- ścieranie kurzu,
- podlewanie kwiatów,
- pomoc w rozwieszaniu prania.
Obowiązki dziecka 6-letniego w domu:
- układanie ubrań w szafie,
- wkładanie naczyń do zmywarki,
- pomoc w zakupach,
- czyszczenie butów.
Zadania dla dzieci w wieku 7–9 lat:
- mycie włosów,
- robienie kanapek,
- sprzątanie podłogi,
- ścielenie łóżka,
- pakowanie plecaka do szkoły.
Obowiązki dziecka 10-letniego w domu:
- wynoszenie śmieci,
- dbanie o zwierzęta domowe,
- pranie,
- sprzątanie pokoju.
Powyższa lista ma charakter poglądowy i stanowi przykładowe zadania dla dzieci – nie powinny one wykonywać wszystkich czynności, a ich trudność należy dopasować do umiejętności i indywidualnego rozwoju malucha.
Obowiązki domowe – kiedy dzieci mówią: „nie”
Dzieci z reguły są niechętne do brania na siebie dodatkowych obowiązków. Odmowa malca bardzo rzadko podyktowana jest jego złą wolą. Czasem po prostu jest zmęczony, przeżywa ważne chwile w życiu lub obawia się nadmiaru obowiązków. Warto ustalić z maluchem plan działania na cały tydzień, by dojść do kompromisu i pokazać mu, że obowiązki domowe wcale nie zajmą mu całego wolnego czasu. Na planie można także rozpisać obowiązki dla dorosłych, by dawać dziecku przykład w rzetelnym ich wykonywaniu. Warto zastosować również system motywacji do wykonywania obowiązków dziecka w domu. Może być to zasada przyznawania punktów poprzez rysowanie znaczków na ścieralnej tablicy lub przyklejanie magnesów do drzwi lodówki za każdą poprawnie wykonaną pracę domową dla dzieci. Ustaloną wcześniej liczbę punktów będzie można wymienić na nagrodę. Niewykonane obowiązki dziecka w domu to punkty ujemne, które oddalają je od uzyskania „wynagrodzenia”. Oprócz materialnych nagród warto doceniać wysiłek dziecka słowem „dziękuję”. Odradzaną przez psychologów motywacją do wykonywania prac domowych dla dzieci jest płacenie im za pomoc – zwłaszcza młodszym.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN