Czym charakteryzuje się osobowość zależna?

W górach, kobieta patrzy na jezioro, za wyciągniętą rękę trzyma ja mężczyzna
Fot. swissmediavision/ Getty Images
W toku rozwoju u każdego człowieka wykształca się jeden z typów osobowości, czyli względnie stałej struktury cech. Osobowość zależna jest jednym z dziesięciu głównych rodzajów zaburzeń osobowości.

Osobowość zależna to zaburzenie, które charakteryzuje się brakiem pewności siebie, niechęcią do podejmowania decyzji i poleganiem tylko na innych ludziach, a nie na sobie. Jakie są przyczyny tego zaburzenia i czy możliwe jest wyleczenie?

Osobowość zależna– definicja

Osobowość można zdefiniować jako zespół cech, które określają postępowanie człowieka, jego zachowania oraz postawy. Osobowość uważana jest za względnie trwały wzorzec, który zależy od wychowania, socjalizacji, temperamentu oraz inteligencji. W trakcie rozwoju człowieka pojawiać się mogą różnego rodzaju zaburzenia osobowości, na przykład zaburzenie osobowości zależnej . Istnieje wiele definicji osobowości zależnej, jednak ogólnie można stwierdzić, że jest to zaburzenie osobowości typu C, które charakteryzuje się potrzebą bycia pod opieką innych, unikaniem podejmowania ważnych decyzji życiowych oraz biernością.

Cechy osobowości zależnej

Osoby z osobowością zależną postrzegane są przez otoczenie jako bezradne, bezsilne, niekompetentne i niechętne do podejmowania decyzji oraz brania na siebie odpowiedzialności. Do głównych cech osobowości zależnej możemy zakwalifikować:

· przekonanie o braku kompetencji i zdolności,

· przerzucanie odpowiedzialności na innych,

· uległość,

· przywiązywanie się do innych ludzi,

· brak asertywności w zachowaniu,

· łatwowierność,

· nieśmiałość i niepewność w relacjach interpersonalnych,

· obawa przed odrzuceniem.

Wśród osób z osobowością zależną zdarzają się zarówno jednostki dobrze przystosowane do rzeczywistości, które mieszczą się w normie, jak i jednostki skrajnie zależne i bierne, które nie są w stanie funkcjonować samodzielnie.

Syndrom uzależnienia od drugiej osoby

Uzależnienie emocjonalne może być jednym z przejawów dysfunkcjonalnych związków. Psychologowie wyróżniają trzy cechy charakterystyczne uzależnienia od drugiej osoby:

· utrata samego siebie, własnego „ja”, czyli brak własnej tożsamości i autonomii,

· chęć spędzania coraz więcej czasu z partnerem,

· doświadczanie stanu euforii w sytuacji przebywania z drugą osobą.

Osoby z syndromem uzależnienia uważają, że nie są w stanie poradzić sobie bez partnera i twierdzą, że bez niego pozostaną samotne. Jednocześnie druga osoba postrzegana jest jako rodzic, czyli nieadekwatnie do rzeczywiście pełnionej roli. Syndrom ten związany jest właśnie z pojawieniem się w dzieciństwie osobowości zależnej.

Osobowość zależna – przyczyny

Diagnoza zaburzeń osobowości jest trudnym procesem. Wiąże się on ze złożonością przyczyn, które doprowadziły do wykształcenia danego rodzaju osobowości. Psychologowie i psychiatrzy uważają, że główną przyczyną osobowości zależnej jest nadopiekuńczość i nadmierna troska rodziców o dziecko. Opiekunowie starają się zaspokoić wszystkie potrzeby dziecka, nie pozwalają mu na jakąkolwiek samodzielność i własne działania. Pojawić się tu może tak zwany syndrom nieodciętej pępowiny, czyli zbyt silna więź łącząca matkę (lub ojca) i dziecko w wieku dorosłym. Ten syndrom doprowadzić może do problemów w związkach w życiu dorosłym oraz do kłopotów emocjonalnych. W toku rozwoju dziecka troska zaczyna przekształcać się w kontrolę, przez co nastolatek staje się zależny od rodziców. Z drugiej strony może to doprowadzić do skrajnego typu buntu nastoletniego i popadnięcia w kłopoty. Intruzywny styl rodzicielski sprawia, że nastolatek odczuwa poczucie winy i nie może lub nie chce wyzwolić się spod władzy rodzicielskiej. Zależność od rodziców lub opiekunów przekłada się na brak autonomii w życiu dorosłym, a także na zależność od innych ludzi. Uzależniona osobowość wiąże się z ekstremalną biernością w relacjach ludzkich, co sprawia, że pojawiają się problemy z nawiązywaniem kontaktów społecznych. Zgodnie z podejściem poznawczym, podłożem, który prowadzi do wykształcenia osobowości zależnej, są błędne przekonania i schematy poznawcze, nabyte w okresie dzieciństwa i powielane przez osoby dorosłe.

Osobowość zależna – leczenie

Podstawową formą leczenia osobowości zależnej jest psychoterapia. Często dodatkowo włącza się leczenie farmakologiczne oraz konsultacje z psychiatrą. Włączenie leków jest konieczne w przypadku, gdy poza osobowością zależną występują dodatkowe formy zaburzeń psychicznych. W większości przypadków największe znaczenie pełni jednak terapia psychologiczna.

Osobowość zależna – terapia

Istnieje wiele metod terapii, które mogą pomóc osobom zależnym. Jedną z najbardziej polecanych form psychoterapii jest terapia poznawczo-behawioralna. Pozwala ona na przepracowanie i zmianę schematów poznawczych i myślowych, dzięki czemu pacjent może spojrzeć na siebie i na otaczający świat w zupełnie inny sposób. Każda forma terapii powinna być dopasowana indywidualnie do osoby.

Zobacz film: Anna Grzywaczewska-Ciuciura: Warto afirmować coś, co nasza podświadomość w jakiś sposób akceptuje. 

Zobacz film: Anna Grzywaczewska-Ciuciura: Warto afirmować coś, co nasza podświadomość w jakiś sposób akceptuje. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły
Materiał promocyjny

Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły

Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy
Materiał promocyjny

Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy

Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką
Materiał promocyjny

Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"
Materiał promocyjny

Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"

"Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii
Materiał promocyjny

"Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne
Materiał promocyjny

Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?
Materiał promocyjny

Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?

Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D
Materiał promocyjny

Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D

Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego
Materiał promocyjny

Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego

27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

"Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

"Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

"Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

"Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas