Funkcjonujące w polskim prawie mandaty za przekroczenie prędkości (tzw. „ mandaty za prędkość ”) oparte są na zasadzie proporcjonalności. Im kierowca bardziej przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość, tym dotkliwszej kary może się spodziewać.
Mandaty za prędkość – informacje podstawowe
Mandat to oficjalny dokument, który funkcjonuje w polskim prawie karnym i prawie wykroczeń. Jest to rozwiązanie, które służy szybkiemu karaniu i egzekwowaniu wymierzonej kary. Gdy kierowca przyjmuje mandat , najczęściej zobowiązuje się tym samym do zapłaty wyznaczonej mu grzywny oraz zaakceptowania i przyjęcia otrzymanych punktów karnych. Kierowca może oczywiście skorzystać z odmowy przyjęcia mandatu . Gdy to uczyni, do miejscowego sądu rejonowego kierowany jest wniosek o wymierzenie mu kary.
Ile wynoszą w Polsce mandaty za prędkość?
W Polsce kierowca może uzyskać tym surowszy mandat, im bardziej przekroczył dopuszczalną prędkość w danym miejscu. Ustawodawca określił dopuszczalne maksymalne prędkości, które może osiągać kierowca na danych drogach:
· 120 km/h w przypadku dróg ekspresowych dwujezdniowych ,
· 100 km/h w przypadku dróg ekspresowych jednojezdniowych ,
· 100 km/h w przypadku dróg dwujezdniowych dwukierunkowych ,
· 90 km/h w przypadku dróg jednojezdniowych dwukierunkowych ,
· 50 km/h w terenie zabudowanym między godziną 5.00 a 23.00, natomiast 60 km/h w tymże terenie między 23.00 a 5.00.
Za każde przekroczenie wyżej wymienionych dopuszczalnych prędkości, nawet o 1–2 km/h, policja i straż miejska mają podstawy do ukarania kierowcy . Mandaty za prędkość mogą być wystawione nie tylko w terenie przy zatrzymaniu kierowcy, ale również wysyłane później na podstawie odczytów z fotoradarów.
W Polsce mandaty za prędkość wystawia się zgodnie z odgórnymi wytycznymi . Mianowicie:
· gdy kierowca przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość o 11–20 km/h , może spodziewać się mandatu w wysokości do 100 zł i dwóch punktów karnych,
· gdy kierowca przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość o 21–30 km/h , może się spodziewać mandatu w wysokości do 200 zł i czterech punktów karnych,
· gdy kierowca przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość o 31–40 km/h , może się spodziewać mandatu w wysokości do 300 zł i sześciu punktów karnych,
· gdy kierowca przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość o 41–50 km/h , może się spodziewać mandatu w wysokości do 400 zł i ośmiu punktów karnych,
· gdy kierowca przekroczył dopuszczalną w danym miejscu prędkość o 51 i więcej km/h , może się spodziewać mandatu w wysokości do 500 zł i nawet dziesięciu punktów karnych.
Najdotkliwsze mandaty za prędkość przyznawane są, gdy kierowca przekroczył dopuszczalną prędkość nawet o 51 km/h. Służby mogą wtedy zatrzymać prawo jazdy kierowcy na okres trzech miesięcy. Podstawą jest jednak dopuszczenie się takiego przekroczenia prędkości w terenie zabudowanym. Kary tej nie stosuje się, gdy kierowca przekroczył dopuszczalną prędkość dokładnie o 50 km/h lub gdy przekroczył ją nawet o 60 km/h, ale w terenie niezabudowanym.
Mandaty za prędkość z fotoradaru – kiedy można je otrzymać?
Wiele mandatów za prędkość wysyła się bezpośrednio na adres zamieszkania właściciela pojazdu , którego samochodem popełniono dane wykroczenie. Takie mandaty za prędkość mogą wystawiać policja lub straż miejska na podstawie otrzymanego zapisu z rejestratora fotoradaru.
Mandaty za prędkość z fotoradaru wysyła się do właściciela pojazdu listem poleconym, w którym:
· wskazuje się szczegółowy opis, za co mandat został wystawiony,
· dołącza się zdjęcie z rejestratora, które potwierdza to wykroczenie,
· przedstawia się informacje o możliwościach odwołania od tego mandatu, zgłoszenia innej osoby kierującej pojazdem w chwili popełnienia wykroczenia lub instrukcję zapłaty za ten mandat.
Odmowa przyjęcia mandatu za prędkość – co dalej?
Kierowca może odmówić przyjęcia mandatu za przekroczenie prędkości. Kiedy jednak to zrobi, służby kierują wniosek do sądu o wymierzenie mu kary. Jeśli sąd uzna, że mandat został zasadnie wystawiony , kierowca nie tylko będzie musiał wykonać wyrok sądu, ale również ponieść wszelkie koszty sądowe. To zniechęca wielu kierowców do kwestionowania słuszności wystawionego mandatu. Jeśli skalkulujemy wszystkie koszty, które możemy ponieść (np. koszty sądowe, koszty dojazdu do sądu, koszty brania wolnego w pracy na czas rozpraw), okaże się, że jesteśmy w stanie stracić więcej, skarżąc zasadność mandatu, niż gdybyśmy mandat przyjęli od razu.
Zobacz film: Fotoradary wróciły na drogi
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN