Co to jest cyklofrenia? Poznaj jej przyczyny, objawy i metody leczenia.

smutek, rozpacz, załamanie
Kobieta, która ma zaburzenia psychiczna
Źródło: RUBEN RAMOS/Getty Images
Cyklofrenia to choroba afektywna, w której dochodzi do cyklicznych zmian nastroju od euforycznego do depresyjnego. Zrozumienie mechanizmów powstawania schorzenia, jak i jego objawów wyczuli nas na niepokojące symptomy u osób z najbliższego otoczenia.

Cyklofrenia maniakalno-depresyjna nosi kilka imion. Bywa też nazywana zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi, chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD) czy psychozą maniakalno-depresyjną . Schorzenie to polega na występujących cyklicznie zmianach nastroju, w przebiegu których występują zespoły depresyjne i maniakalne lub hipomaniakalne, rozdzielone (lub nie) okresami pozbawionymi jakichkolwiek objawów .

Cyklofrenia – przyczyny choroby

Jak w większości chorób należących do grupy zaburzeń psychicznych do tej pory nie określono ściśle jednej, konkretnej przyczyny cyklofrenii. Potwierdzono, że większe prawdopodobieństwo zachorowania dotyczy osób, u których obciążony jest wywiad rodzinny. Jednak zdarzają się jej przypadki u osób niemających krewnych ze zdiagnozowaną cyklofrenią ani innymi zaburzeniami psychicznymi. Za genetyczne podłoże choroby uważa się występowanie zaburzeń afektywnych dwubiegunowych na skutek mutacji w kilku genach odpowiadających za działanie przekaźników układu nerwowego. Mutacje te oddziaływują na receptory błonowe neuronów w obrębie mózgowia oraz destabilizują substancje odpowiadające za samopoczucie (serotoninę, dopaminę, noradrenalinę).

Nie bez znaczenia na rozwój choroby pozostają czynniki zewnętrzne (środowiskowe). Dowiedziono, iż na rozwój cyklofrenii bardziej narażone są osoby samotne, pozbawione wsparcia otoczenia, obarczone silnym stresem związanym np. z utratą osoby bliskiej, rozwodem, a także zmianami w życiu zawodowym, z którymi nie potrafią sobie poradzić.

Określono również okoliczności, które potęgują przebieg choroby. Zaliczamy do nich zmiany rytmu dobowego, zwłaszcza spanie mniej niż 6 godzin na dobę lub problemy związane z bezsennością, uzależnienie od substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki) , a także zażywanie niektórych leków i suplementów diety, które mają wpływ na nastrój i zachowanie.

Cyklofrenia – objawy

Rozpowszechnienie zaburzeń afektywnych dwubiegunowych wynosi 0,5–1,5% ogółu populacji. Pierwsze objawy cyklofrenii zwykle ujawniają się w trzeciej dekadzie życia. Choroba dotyka równie często mężczyzn, jak i kobiety. Zaburzenia afektywne dwubiegunowe charakteryzują się występowaniem epizodów maniakalnych (czyli momentów świetnego nastroju, a wręcz euforii), hipomaniakalnych (o podobnym charakterze, ale mniejszym nasileniu) oraz przeciwnie do nich – depresyjnych (związanych z obniżeniem nastroju), jak również postaci mieszanych. Epizodom maniakalnym i depresyjnym mogą towarzyszyć objawy psychotyczne (urojenia, omamy wzrokowe i słuchowe). Czas trwania epizodów jest różny i waha się od kilku dni do kilkunastu miesięcy, przeciętnie szacuje się, iż są to trzy miesiące do pół roku. Epizody depresyjne z reguły trwają dłużej niż te związane z manią czy hipomanią. Podczas wystąpienia epizodu depresyjnego u pacjentów dominuje smutek, utrata radości życia oraz znaczne obniżenie nastroju i spadek energii. Takie osoby skarżą się na zmęczenie, mają problemy z podjęciem nawet najprostszych decyzji i działań, towarzyszy im senność, osłabienie uwagi i popędu seksualnego. Zaburzenia te wywołują u chorych poczucie braku sensu życia i mogą prowadzić do myśli i prób samobójczych. Wręcz przeciwstawne objawy pojawiają się w trakcie epizodów maniakalnych. Ich wystąpienie przejawia się podwyższonym nastrojem, czasem euforią i poczuciem podniecenia, szczęścia, które często bywa nieadekwatne do sytuacji. Podczas choroby afektywnej dwubiegunowej często występuje też gonitwa myśli, którą ciężko jest uchwycić i skonkretyzować. Myśli osoby chorej są nielogiczne, jednocześnie pozbawione krytycyzmu. Osoby takie mają skłonność do ryzykownych zachowań (nieracjonalne inwestycje finansowe, przypadkowe kontakty seksualne) i poczucia mocy, które może wywołać irracjonalne zachowania (np. skok z dachu budynku, bardzo szybka jazda samochodem).

Cyklofrenia a schizofrenia

Na pozór cyklofrenia i schizofrenia wykazują pewne podobieństwa, jednak nie należy ich ze sobą utożsamiać. W cyklofrenii przede wszystkim zwraca uwagę cykliczność faz oraz fakt, że chory najczęściej zachowuje pełny kontakt logiczny z otoczeniem. W przypadku schizofrenii dominuje niespójność w sferze myślenia, emocji, czynności poznawczych i aktywności, jak również zdecydowanie większa częstość objawów wytwórczych, takich jak urojenia i omamy.

Leczenie cyklofrenii

W leczeniu zaostrzeń zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, jak i w leczeniu podtrzymującym, podstawową rolę odgrywa farmakoterapia , polegająca na stosowaniu leków antydepresyjnych, które wpływają na stabilizację nastroju. Niezwykle istotne jest regularne przyjmowanie leków zarówno w czasie epizodów choroby, jak i między nimi. Epizody maniakalne z reguły wymagają leczenia szpitalnego – w związku z brakiem współpracy ze strony chorego często skuteczne leczenie w warunkach ambulatoryjnych jest niemożliwe. Hospitalizacja jest również wskazana w ciężkich epizodach depresyjnych, zwłaszcza jeśli wiążą się one z próbami samobójczymi.

Równie ważne jest leczenie psychoterapeutyczne. Efekty przynosi terapia poznawczo-behawioralna , która poprawia dostrzeżenie i utrzymywanie związku między myśleniem a zachowaniem. Psychoterapia powinna być prowadzona również w okresach remisji, co zmniejsza ryzyko wystąpienia kolejnych epizodów choroby. Ważna jest także psychoedukacja pacjentów, wskazująca na konieczność minimalizacji stresu czy podejmowania aktywności (np. sportowych) w grupie.

Zobacz film: Życie z chorobą afektywną dwubiegunową. Źródło: Dzień Dobry TVN.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

Źródło zdjęcia głównego: RUBEN RAMOS/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"