- Mleczaj rydz – jadalny czy niejadalny?
- Mleczaj rydz – jak rozpoznać?
- Jadalny mleczaj rydz czy niejadalny mleczaj wełnianka?
Mleczaj rydz wyróżnia się lekko gorzkim posmakiem, który wcale nie świadczy o jego trujących właściwościach. Nie zepsuje także potrawy – goryczka przestaje być wyczuwalna, gdy grzyby poddaje się obróbce cieplnej. Dlatego śmiało zbieraj rydze, pamiętając o cechach charakterystycznych, które odróżniają je od gatunków trujących.
Mleczaj rydz – jadalny czy niejadalny?
Mleczaj rydz ( Lactarius deliciosus ), najczęściej zwany po prostu rydzem, jest grzybem jadalnym, o charakterystycznym, cenionym w kulinariach smaku. Jego owocniki pojawiają się w Polsce od późnego lata do jesieni. Lubi piaszczyste gleby, obrzeża lasów i tereny trawiaste. Należy szukać go przede wszystkim w lasach iglastych – żyje w mikoryzie z sosnami, pod którymi gromadzi się w skupiskach.
Mleczaj rydz – jadalny czy niejadalny... Dylemat wielu grzybiarzy bierze się stąd, że istnieje kilka różnych mleczajów, wśród których są zarówno gatunki jadalne, niejadalne, jak i trujące. Mleczaj rydz to grzyb nie tylko jadalny, ale i bardzo smaczny. Jego kuzyn mleczaj świerkowy wprawdzie jest ciężkostrawny, jednak nie trujący. Ze względu na gorzki posmak nie jest polecany do zbierania. Podobno na Wschodzie bywa kiszony lub marynowany, pomimo niezbyt korzystnego smaku. Kolejny podobny grzyb, mleczaj wełnianka, jest zaś trujący i wyróżnia się nieprzyjemnym piekącym smakiem. W dalszej części artykułu podpowiemy, jak odróżnić smacznego rydza od podobnych gatunków.
Mleczaj rydz – jak rozpoznać?
Wiesz już, czy mleczaj rydz jest jadalny , a więc czas, by nauczyć się go rozpoznawać. Kapelusz rydza ma od 5 do 12 cm średnicy. U młodych osobników jest płaski lub lekko wypukły, z wiekiem osiąga kształt lejkowaty, z charakterystycznym wgłębieniem na środku. Kolor to wyblakły pomarańczowy i czerwony, z widocznymi kręgami na skórce. Miąższ jest biały, pod skórką zabarwiony na pomarańczowo, a w środku znajduje się mleczny pomarańczowy sok. Pod kapeluszem widoczne są gęste blaszki o różnej długości, które po uciśnięciu lub uszkodzeniu odbarwiają się delikatnie na zielonkawo. Trzon jest stosunkowo krótki (może osiągać od 3 do 7 cm wysokości), walcowaty, cieńszy u podstawy i rozszerzający się ku górze. Kolor jest zbliżony do barwy kapelusza, a na jego powierzchni występują płytkie wgłębienia. Smak rydza jest lekko gorzkawy, cierpki, a zapach owocowy.
Jadalny mleczaj rydz czy niejadalny mleczaj wełnianka?
Ponieważ rydz ma wielu niejadalnych lub nawet trujących kuzynów, dobrze jest umieć go odróżnić – szczególnie od niebezpiecznego mleczaja wełnianki. Na te cechy zwróć szczególną uwagę:
- Miejsce występowania – mleczaj rydz żyje wyłącznie pod sosnami, podczas gdy mleczaj wełnianka pospolicie występuje w okolicach brzóz, a mleczaj świerkowy – jak sama nazwa wskazuje – pod świerkami.
- Kolor mleczka – u rydza ma odcień pomarańczowy, a u wełnianki jest białawe, o paląco ostrym smaku. Również inne podobne do rydza gatunki (trujące lub tylko niejadalne) mają jasne mleczko, dlatego warto zwrócić uwagę na tę szczególną cechę podczas rozpoznawania grzybów.
- Włoski na powierzchni kapelusza – to cecha charakterystyczna mleczaja wełnianki. Gatunek ten jest pokryty warstwą gęstych, kosmatych włosków i włókien w kolorze kremowym, od których wzięła się jego nazwa. Kapelusz mleczaja rydza jest gładszy, bez wyraźnie odstających włókien.
Mleczaj rydz – jak przyrządzić?
Jest kilka sprawdzonych sposobów na przyrządzenie rydza. Wiele osób uważa, że jest doskonały do marynowania w occie, gdyż podczas tego procesu wydobywa się jego korzenny aromat. Chętnie smaży się go też na maśle – w panierce lub bez, po przyprawieniu solą i pieprzem. Uwaga, rydze nie nadają się do suszenia ani jako dodatek do zup! Jeśli chcesz zachować je na zimę, lepszym pomysłem będzie zamrożenie ich po wcześniejszym krótkim obgotowaniu.
Wiesz, jak wygląda mleczaj rydz i czy jest jadalny , a także jak najlepiej go przyrządzić. Teraz pora wybrać się na grzybobranie. Pamiętaj, że rydze najłatwiej znaleźć pod sosnami, na piaszczystych glebach, obrzeżach lasu i w trawie!
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN