Stynka należy do grupy ryb anadromicznych z rodziny stynkowatych. Oznacza to ni mniej ni więcej, że w okresie tarła przemieszcza się z wód słonych do słodkich i w nich właśnie składa ikrę. Młode osobniki natomiast zaraz po przyjściu na świat wracają do środowiska słonego. Jest to przypadek dość częsty w naturze i zaobserwowano go również między innymi u łososi i jesiotrów.
Występowanie i wygląd
Stynka występuje przede wszystkim w wodach przybrzeżnych kontynentu europejskiego. Podczas tarła widuje się ją w rzekach Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz w Norwegii, Danii i Rosji. Na terytorium Polski natomiast głównie w Zalewie Wiślanym i Zalewie Szczecińskim oraz w Zatoce Gdańskiej . W związku z tym, że jest wrażliwa na zanieczyszczenia, jej liczebność obecnie spada.
Stynka to mała rybka. Jej ciało jest wydłużone, o wrzecionowatym kształcie. Osiąga maksymalnie do 30 cm długości . Jej ubarwienie natomiast zależy od koloru wody, w której przebywa. Najczęściej boki jej ciała przybierają srebrzysty kolor, grzbiet natomiast jest odpowiednio ciemniejszy.
Odżywianie i rozród
Stynka jest rybą wszystkożerną do tego stopnia, że dorosłe osobniki zjadają głównie wylęg innych gatunków lub też nawet mniejszych przedstawicieli własnego gatunku. Rybki mniejsze natomiast żywią się głównie zooplanktonem i larwami. Podczas tarła stynki nie pobierają pokarmu.
Dojrzałość płciową stynka osiąga mniej więcej w wieku 2 lat, a tarło odbywa się na przestrzeni pomiędzy lutym a majem. Inkubacja trwa ponad miesiąc i wydaje na świat osobniki o długości ciała do 6 mm. Dopiero po osiągnięciu 5 cm stynka wraca do wody słonej. Stynki dożywają zwykle zaledwie trzech lat, chociaż rekord to 8 lat, co oznacza, że zwykle odbywają jedno tarło w życiu.
Stynka w gospodarce
Stynka została uznana za niezagrożoną wyginięciem w żadnym stopniu, o czym świadczy brak zarówno okresu, jak i wymiaru ochronnego oraz brak ograniczeń w dziennym połowie tej ryby. Mimo to stynka jest ostatnio również rybą bardzo trudno dostępną. Jako ryba ceniąca sobie wody czyste z dużą ilością tlenu oraz zimne , jest coraz rzadziej spotykana w polskich wodach.
Stynka natomiast jest rybką bardzo ważną pod względem gospodarczym . Stanowi podstawowy składnik wielu konserw rybnych , bez których rynek by się nie obył. Jest również przetwarzana na paszę dla zwierząt oraz, co bardzo ważne, na tran , chociaż pewnie trudno w to uwierzyć, bo tran funkcjonuje w wyobrażeniu społeczeństwa jako wyciąg z rekina albo wieloryba. W praktyce jednak często produkuje się go z takich właśnie rybek. Stynka ma również duże znaczenie jako pokarm dla większych ryb takich jak sandacze i okonie.
Problem ze stynką w ostatnich latach zaczął się od kilku następujących po sobie dość ciepłych zim. Abstrahując od faktu, że stynka woli środowisko zimne, jej połów odbywa się głównie właśnie w zimie pod powierzchnią lodu . W związku z tym, że lód, aby łowienie na nim było bezpieczne, musi mieć co najmniej 17 cm, od kilku lat połowy były niezwykle utrudnione, zatem kupienie stynki obecnie na terenie Polski jest trudne. Świeża stynka dostępna jest tylko w sezonie zimowym, ale stynkę mrożoną lub stynkę suszoną można kupić w wielu supermarketach. Jednak jeśli chcemy znaleźć stynkę z połowów polskich, będziemy musieli poświęcić temu więcej czasu i wysiłku.
Stynka jest bardzo popularną rybką zwłaszcza na Mazurach , gdzie swego czasu podawano ją w każdej smażalni ryb, kiedyś była bardzo popularna na terenie Suwalszczyzny i Podlasia. Jadło się ją w formie smażonej, była również stynka marynowana i kiszona. Podawano ją również w formie czipsów rybnych oraz w zalewie octowej. Stynka wyróżnia się przede wszystkim tym, że posiada specyficzny zapach świeżego ogórka.
Stynka to rybka mimo utrudnionej dostępności wciąż bardzo popularna. Odławiają ją raczej większe gospodarstwa. Szczególnie urzeka jej smak z połowów na terenie Mazur z wód słodkich, gdzie mięso stynki jest delikatne i smaczne .
Jak przygotować stynkę? Przepisy
Najprostszym sposobem na zjedzenie stynki jest jej usmażenie w głębokim tłuszczu . Najpierw należy rybkę oczyścić, odciąć główkę i wyciągnąć wnętrzności. Po dokładnym opłukaniu i osuszeniu obtaczamy ją w mące, chociaż nie jest to konieczne, i wrzucamy na gorący tłuszcz. Po kilku minutach mamy gotową, chrupiącą przekąskę.
Kolejnym sposobem na przygotowanie stynki jest zrobienie zalewy octowej i marynowanie rybki , dokładnie w taki sam sposób, jak robi się to ze śledziami. Jako dodatek do marynowanej stynki szczególnie polecamy ziemniaki oraz sałatkę ze świeżych ogórków, która doskonale będzie się ze stynką komponować.
Zobaczcie, dlaczego Polacy uwielbiają łowić ryby:
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF