Wydawać by się mogło, że w robieniu zdjęć nie ma nic trudnego. Zwłaszcza w dobie smartfonów i aparatów cyfrowych, które większość pracy robią za nas - często wystarczy tylko nacisnąć przycisk i zdjęcie jest gotowe. Jeśli jednak chcemy robić świadome zdjęcia i osiągać zamierzone efekty, musimy nauczyć się podstaw. Nauka zasad fotografii może być naprawdę fascynująca i satysfakcjonująca, zwłaszcza gdy widzimy efekty w formie coraz lepszych zdjęć. Jeśli więc naszym hobby jest fotografia, podstawy robienia zdjęć powinniśmy opanować jak najszybciej.
Fotografia od podstaw - jak zacząć?
Podstawy fotografowania obejmują kilka zagadnień, z którym powinien się zapoznać i zrozumieć każdy, kto chce robić dobre zdjęcia. Jednym z kluczowych elementów do zrozumienia fotografii jest trójkąt ekspozycji. Składają się na niego poniższe elementy:
1. Przysłona - kontroluje, ile światła wpada przez obiektyw, jej wartość określa się liczbą podawaną po „f”. Główna zasada jest taka, że im bardziej domknięta przysłona, tym mniej światła dociera przez obiektyw na matrycę. Dzięki przysłonie regulujemy też głębię ostrości - żeby uzyskać rozmyte tło, musimy bardziej otworzyć przysłonę - i odwrotnie, jeśli chcemy, by wszystkie elementy za zdjęciu były ostre, przysłona powinna być jak najbardziej domknięta.
2. Czas naświetlenia - jest wyrażany w ułamkach sekundy, również służy do kontrolowania, ile światła wpada przez obiektyw na matrycę. Czas naświetlania kontrolujemy poprzez czas otwarcia migawki. Im ten czas jest krótszy, tym światła będzie mniej, a zdjęcie będzie ciemniejsze - i odwrotnie. Krótkie czasy naświetlania pozwalają też zamrozić ruch, co jest istotne na przykład w fotografii sportowej.
3. ISO - to czułość matrycy. W czasach aparatów analogowych różne filmy fotograficzne posiadały jedno ISO, w aparatach cyfrowych możemy ten parametr łatwo regulować. Główna zasada mówi, że im gorsze warunki oświetleniowe, tym wyższe ISO musimy ustawić - w zaciemnionych pomieszczeniach czy wieczorem musimy zwiększyć czułość matrycy. Jednak należy pamiętać, że im większe ISO, tym niższa jakość zdjęć.
Te trzy parametry oddziaływają na siebie wzajemnie. Zmieniając na przykład wartość przysłony, musimy jednocześnie zwiększyć ISO albo wydłużyć czas naświetlenia. Opanowanie zasad złotego trójkąta może się wydawać na początku trudne, jednak praktyka czyni mistrza. Każda nauka fotografii od podstaw powinna obejmować to zagadnienie. Robienie poprawnych zdjęć wymaga, byśmy te podstawy znali i potrafili je wykorzystać w praktyce.
Podstawy fotografii cyfrowej
Obraz w lustrzankach jest zapisywany w formie zerojedynkowej, jednak zasady robienia zdjęć są takie same, jak w przypadku fotografii analogowej. Fotografowanie aparatami cyfrowymi jest często łatwiejsze, bo możemy regulować ISO, co było niemożliwe w przypadku filmów fotograficznych używanych w aparatach analogowych. Fotografowanie cyfrówkami może wręcz rozleniwiać, gdyż współczesne aparaty same doskonale potrafią dobrać odpowiednie parametry.
Robiąc zdjęcia aparatami cyfrowymi, używajmy trybu manualnego, nie bójmy się go. Oczywiście, możemy cały czas pstrykać na trybie automatycznym, jednak w ten sposób nie nauczymy się, jak świadomie robić zdjęcia i w pełni wykorzystywać możliwości aparatu. Pracując na trybie manualnym, szybko zrozumiemy w praktyce, na czym polega opisany wyżej trójkąt ekspozycji. Nie bójmy się eksperymentować i ćwiczyć.
Ćwiczenia, dzięki którym opanujemy podstawy fotografii
Jednym z ćwiczeń, które pozwoli nam na zrozumienie, jakie są podstawy fotografii lustrzanką i jednocześnie opanowanie zasady trójkąta ekspozycji jest wykonywanie zdjęć tego samego obiektu przy różnych wartościach przysłony, czasu naświetlenia i ISO. Na podglądzie łatwo zobaczymy, jak zmienia się obraz w zależności od ustawionych parametrów.
Robiąc na przykład zdjęcie fontanny przy bardzo krótkim czasie otwarcia migawki na zdjęciu, będzie widać pojedyncze krople. Udało nam się zamrozić ruch. Przy dłuższym czasie naświetlenia na takim samych zdjęciu woda będzie rozmyta. Pamiętajmy jednak, że zmieniając jeden parametr, musimy zrekompensować to zmianą innego, by zdjęcie było dobrze naświetlone.
Im więcej będziemy ćwiczyć, tym szybciej opanujemy podstawy fotografii i będziemy mogli zająć się bardziej zaawansowanymi kwestiami. Dobrą praktyką jest noszenie aparatu codziennie ze sobą, do pracy, na wyjścia ze znajomymi. Jeśli robienie zdjęć stanie się naszym nawykiem, zrobimy zdecydowanie szybsze postępy, niż jeśli będziemy robić zdjęcia tylko od święta. Dzięki nawykowi noszenia ze sobą sprzętu do fotografowania nie powiemy też już nigdy, będąc świadkiem ciekawego wydarzenia, - „ ah, gdybym tylko miał ze sobą aparat”.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN