Muchomory to grzyby rosnące powszechnie w naszych lasach. Najwięcej znajdziemy pięknych muchomorów czerwonych, które od razu rzucają się w oczy i tu raczej nie zdarzają się przypadkowe zatrucia. Jednak jeśli zdarzy się pomyłka, należy jak najszybciej zgłosić się do szpitala po specjalistyczną pomoc.
Muchomory trujące – na te gatunki trzeba uważać
Wśród muchomorów trujących występujących w Polsce znajdziemy kilka charakterystycznych gatunków. Wszystkie posiadają pod kapeluszem blaszki – to jedna z pierwszych cech, na które trzeba zwrócić uwagę. Wszystkie wymienione poniżej rodzaje muchomorów to grzyby silnie trujące i pod żadnym pozorem nie należy ich zbierać.
Muchomor zielonawy to bardzo popularny grzyb, muchomor sromotnikowy to jego druga nazwa. Mało kto wie, że istnieje także jego biała odmiana – tak zwany muchomor biały. Biały kolor kapelusza i trzonu może nasuwać skojarzenie z pieczarką – jednak u niej z wiekiem blaszki stają się ciemne, niemal czarne, a u jej trującego bliźniaka pozostają jasne.
Kolejnym podobnym grzybem jest muchomor wiosenny. Biały kapelusz – u młodych osobników półkulisty, u starszych rozpostarty – wyrasta ze stosunkowo długiego białego trzonu, który zamocowany jest w znajdującej się w ziemi pochwie – to cecha odróżniająca młode okazy od pieczarek.
Muchomor cytrynowy da się rozpoznać po bladożółtym kapeluszu, oprószonym filcowatymi łatkami (to pozostałość osłony) w jasnym kolorze, który z wiekiem brązowieje. Trzon wyrasta z wyraźnie zgrubiałej, bulwiastej pochwy.
Muchomor królewski ma kapelusz w kolorze żółtobrązowym, gęsto pokryty chropowatymi łatkami. U młodych osobników półkulisty, z wiekiem staje się rozpostarty. Nie jest częsty w polskich lasach i może być mylony z muchomorem czerwonym, równie trującym.
Muchomor sromotnikowy – opis
Sromotnik, muchomor śmiertelnie trujący i bardzo łatwy do znalezienia w lesie, niewprawnym grzybiarzom może przypominać inne gatunki. Dlatego dobrze jest wiedzieć, jak wygląda muchomor sromotnikowy, żeby uniknąć tragicznej w skutkach pomyłki. Jego kapelusz jest biało-zielonkawy, początkowo półkulisty, potem rozpostarty (płaski). Jeśli to muchomor sromotnikowy, trzon będzie białawy, ze zwieszonym pierścieniem, i osadzony w pochwie.
Muchomor sromotnikowy – objawy zatrucia
Zatrucie muchomorem sromotnikowym może mieć poważne skutki dla zdrowia lub nawet zagrażać życiu. W grzybie znajduje się aż jedenaście trujących składników z grupy falotoksyn i amatoksyn . W przypadku gdy zjedzony zostanie muchomor sromotnikowy, zatrucie powodują głównie amatoksyny odpowiedzialne za uszkodzenie wątroby. Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym pojawiają się dopiero po 8-12 godzinach od jego spożycia. Są to zawroty i bóle głowy, wymioty, biegunka, ból brzucha, przyspieszone tętno, problemy z oddychaniem. Toksyny wyniszczają wątrobę, nerki i inne narządy. Muchomor sromotnikowy powoduje śmierć już po 2-3 dniach.
Muchomor jadowity – opis
Jeśli mielibyśmy wymienić najbardziej podobny do pieczarki leśny grzyb, muchomor jadowity byłby najlepszą odpowiedzią. Z uwagi na to podobieństwo należy pamiętać, by zbierać pieczarki dopiero wtedy, gdy wykształcą cechy rozpoznawcze. Będą to blaszki – najpierw bladoszare, potem różowe, a u dorosłych osobników prawie czarne. U muchomora jadowitego blaszki na każdym etapie wzrostu są białe lub kremowe. Jak wygląda muchomor jadowity? Oprócz blaszek, jasny jest także cały kapelusz i trzon – przybierają barwę białą lub kremową . Opis muchomora nie byłby kompletny bez charakterystyki pierścienia. Będzie biały z tendencją do żółknięcia, postrzępiony i nietrwały. Muchomory trujące mają wśród swoich przedstawicieli gatunki śmiertelne dla człowieka – jest to również muchomor jadowity.
Muchomor czerwony – opis
Czerwony muchomor w kropki – tak najkrócej można go scharakteryzować. Kapelusz muchomora ma kolor pomarańczowoczerwony i jest pokryty jasnymi łatkami – to resztki osłony. Trzon jest kremowy, ze zwieszonym pierścieniem. Opis muchomora czerwonego powinien zawierać także charakterystykę blaszek. Są one kremowe, brzuchate i dość cienkie.
Zatrucie muchomorem czerwonym nie powinno mieć skutków śmiertelnych, choć każde zjedzenie może skończyć się uszkodzeniem narządów wewnętrznych i należy go bezwzględnie unikać. Objawy zatrucia to m.in. wymioty, biegunka, bóle głowy, senność.
Muchomory jadalne – muchomor czerwieniejący i inne
Czy to możliwe, że istnieje jakikolwiek muchomor jadalny? Tak! A nawet jest ich kilka: najpopularniejsze to muchomor cesarski, rdzawobrązowy i czerwieniejący (muchomor czerwonawy w kolorze, przypominający swojego trującego kuzyna w kropki), muchomor mglejarka i muchomor twardawy.
Jeśli chcesz podać na nietypowy obiad jadalne muchomory, zalecamy szczególną ostrożność, a początkującym amatorom grzybobrania odradzamy ten pomysł. W przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować zebrane okazy z doświadczonym grzyboznawcą.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN