Softboks - czym jest lampa softbox? Jak zrobić softbox?

Lampy oświetleniowe w studiu fotograficznym
amixstudio / Getty Images
Źródło: Hero Images
Softboks to podstawowy modyfikator oświetlenia używany zarówno w fotografii, jak i na planie filmowym. Lampa softbox to stały element studia fotograficznego. W zależności od jego kształtu i wielkości uzyskamy różne zmiękczenie, rozproszenie oraz ukierunkowanie światła. Stosowanie go w fotografii portretowej minimalizuje ilość cieni na twarzy modelki. Softboksu będziemy używać również w terenie, np. na lampie reporterskiej. Często pada również pytanie, co wybrać: softbox czy parasolka? Pomimo przydatności parasolki, to zestaw lampa plus softbox daje nam o wiele większe możliwości.

Czym jest softboks i z czego się składa?

Laicy fotografii bardzo często kojarzą softboks z całym zestawem - statyw i lampa razem z softboksem. W rzeczywistości jest to sam modyfikator oświetlenia, czyli mówiąc ogólnie, ta część, którą nakładamy na źródło światła. Jego celem jest zmiękczanie i rozpraszanie światła. Z czego w takim razie składa się softbox? Podstawą budowy każdego modelu jest pierścień mocujący. Producenci stosują różne typy mocowań, jednak najpopularniejsze są mocowania firmy Bowens. W niektórych softboxach znajdziemy też uniwersalne mocowania, które są wyposażone w śruby uciskowe. Następnie od pierścienia mocującego wychodzi szkielet całej konstrukcji. Najczęściej są to po prostu pręty zamontowane do pierścienia, na których rozkłada się materiał softboksu. Warto wyróżnić szkielet w dużych softboxach kolumnowych - w tym przypadku to stelaż złożony z aluminiowych rur. Mamy już pierścień mocujący ze szkieletem, teraz czas na jego pokrycie. Chodzi tutaj o materiał pokrywający boki oraz tył softboksu. Na zewnątrz będzie to czarny materiał w celu eliminowania wszelkich odbłysków. Z kolei materiał znajdujący się wewnątrz musi dobrze odbijać światło - najczęściej jest on koloru srebrnego. Pozostaje nam jeszcze dyfuzor, czyli biała tkanina rozpraszająca światło. Umieszczamy go na przodzie softboxu. Warto wiedzieć, że są też softboksy z miejscem na dodatkowy, mniejszy dyfuzor w jego wnętrzu. Umożliwia to jeszcze dokładniejsze rozpraszanie światła. Omawiając budowę softboksu, możemy spotkać się jeszcze z gridem. Grid to kratownica z materiału zapobiegająca rozpraszaniu się światła na boki, nakładamy ją na powierzchnię dyfuzora.

Softboks - rodzaje

Softboxy mają różne wielkości oraz kształty. Możemy też stosować je do różnych typów fotografii. Na początek podzielmy softboksy ze względu na wielkość. Najmniejsze są stosowane w lampach reporterskich nakładanych na aparat fotograficzny. Z kolei największe softboksy - kolumnowe - rozpraszają światło płynące nawet z kilku lamp. Jak sprawa rozmiarów wygląda w praktyce? Softbox do lampy reporterskiej ma zaledwie kilkanaście centymetrów. Jeśli szukamy softboxu do lampy kolumnowej, to powinniśmy się liczyć z przedmiotem o wymiarach dwa metry na metr. Warto wiedzieć, że im większy softbox tym bardziej rozprasza światło. Jednocześnie większy softbox wymaga też użycia mocniejszej lampy. Softboxy mają zróżnicowane kształty. To właśnie pod tym kątem teraz je podzielimy. Najbardziej popularne są softboxy prostokątne, kwadratowe oraz tzw. stripy (bardzo podłóżne i wąskie). Wymienione przykłady charakteryzują się czterema bokami. Na rynku fotograficznym dostaniemy też octa i terrabox - pierwsza wersja ma osiem boków, a druga szesnaście. Obie są bardzo często wykorzystywane w fotografii portretowej. Gdzie najlepiej sprawdzają się pozostałe kształty? Prostokątne softboksy są najpopularniejsze i możemy ich używać praktycznie w każdej sytuacji. Stripy jednak sprawdzają się lepiej w doświetlaniu całej sylwetki modela, a w fotografii portretowej lub sesjach modowych lepiej korzystać z softboksów octa oraz terrabox. Oświetlenie w fotografii jest niezwykle ważne, dlatego wyróżniamy też softboksy do zadań specjalnych - sufitowe umożliwią nam doświetlanie obiektów lub modeli od góry, kolumnowe rozproszą dużą moc kilku lamp, a softboxy podłogowe oświetlą modela od dołu.

Softboks, jak go zrobić?

Softboks dobieramy wielkością i kształtu do własnych potrzeb, a następnie go kupujemy. Jeśli jednak nie mamy na niego środków, to możemy go skonstruować w domowych warunkach. Jak zrobić softboks? Podam jeden z przykładów, będziemy potrzebować kartonu lub czarnej teczki, nożyczek, kleju, taśmy klejącej, folii aluminiowej (srebrnej) oraz biały papier śniadaniową. Na początek przypatrzmy się, jak wygląda softbox prostokątny. Następnie z kartonu wycinamy jego szkielet wraz z bokami. Należy pamiętać, aby pośrodku konstrukcji zostawić otwór na żarówkę. Nasza konstrukcja powinna mieć cztery boki w kształcie trapezów, które są połączone wspólnym środkiem imitującym pierścień mocujący. Następnie taśmą sklejamy sąsiadujące ze sobą boki. Teraz na wewnętrzną stronę naklejamy taśmę aluminiową (błyszczącą stroną do zewnątrz). Później jeszcze tylko nakładamy dyfuzor, czyli w tym przypadku biały papier śniadaniowy. Zamiast kartonu możemy też użyć np. czarnej teczki na dokumenty. Należy jednak pamiętać, że jest to środek doraźny i o wiele wygodniej będzie nam się pracowało z użyciem softboxa ze sklepu fotograficznego.

Zobacz film: Fotografia tradycyjna. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości