Zobacz także:
- Wakacyjna praca dla nastolatków. Czego może nauczyć? Kiedy zacząć i na co zwracać uwagę?
- Urlop na żądanie – kiedy pracownik może z niego skorzystać?
- Wypalenie zawodowe czy przemęczenie. Jak je odróżnić?
Od jakiego wieku dzieci mogą legalnie pracować?
Zgodnie z art. 190 Kodeksu pracy zatrudnić można osobę powyżej 15. roku życia. Wymogi stawiane przez prawo to ukończenie co najmniej ośmioletniej szkoły podstawowej oraz przedstawienie świadectwa lekarskiego stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża zdrowiu młodocianego.
Jakie umowy możemy zawrzeć z dzieckiem?
W stosunku do osób pomiędzy 15. a 18. rokiem życia, możliwe jest zastosowanie zarówno umowy o pracę (jeżeli wskazana umowa ma na celu przygotowanie zawodowe lub rzemieślnicze), jak i umowy cywilnoprawnej, czyli umowy zlecenia czy umowy o dzieło, jeżeli osoba ta ukończyła 13 lat. Nie jest możliwe zawarcie umowy cywilnoprawnej z osobą poniżej 13. roku życia, gdyż taka osoba nie posiada zdolności do czynności prawnych (art. 12 Kodeksu cywilnego).
Czy dzieci odprowadzają podatki i składki ZUS?
Rozliczenie podatkowe małoletniego, który został zatrudniony w oparciu o umowę cywilnoprawną stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W związku z tym jego rozliczenie powinno nastąpić w ramach druku PIT-37, wypełnionego na dane małoletniego, a podpisanego przez rodzica lub opiekuna prawnego. Płatnik zatrudniający małoletniego powinien pobrać zaliczki na poczet podatku w wysokości 18 proc. podstawy opodatkowania.
Czy można zatrudnić dziecko poniżej 15 lat do pracy np. przy zbiorach?
Pracodawca nie może tego zrobić, ponieważ zatrudnianie dzieci do lat 15 jest możliwe tylko w ramach działalności kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej (zgodnie z art. 304(5) Kodeksu pracy).
Czy praca dzieci jest regulowana przez jakieś przepisy i kontrolowana przez jakieś instytucje inne niż Państwowa Inspekcja Pracy?
Kodeks pracy reguluje szczegółowo zasady zatrudnienia na umowę o pracę osób młodocianych, tj. w wieku od 15 do 18 lat, a także dzieci do lat 15 w ramach działalności kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej. W przypadku zawierania umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia czy umowy o dzieło zastosowanie będzie miał Kodeks cywilny.
Instytucje sprawujące kontrolę nad pracą osób poniżej 18. roku życia sprawuje PIP oraz społeczne inspekcje pracy.
Jakie kary grożą pracodawcy za zatrudnianie dzieci niezgodnie z przepisami?
Kodeks pracy w dziale 13. zatytułowanym "Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika" określa katalog wykroczeń oraz grzywny przewidziane za danego rodzaju wykroczenie. Pracodawca może zapłacić grzywnę od tysiąca do 30 tysięcy złotych.
Czy są jakieś zawody/miejsca pracy, w których praca dzieci jest zakazana?
W przypadku dzieci poniżej 15. roku życia zakazana jest wszelka praca poza pracą w ramach działalności kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej. Zgodnie z ogólnie obowiązującą zasadą, zakazuje się zatrudniania dzieci, gdy praca danego rodzaju zagraża ich zdrowiu, zagraża ich rozwojowi psychicznemu, moralności czy edukacji.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN