Otępienie - co to jest? Rodzaje, objawy i leczenie

Na dworcu, zamyślona dziewczyna patrzy w dal
Na dworcu, zamyślona dziewczyna patrzy w dal
Źródło: Ivan Ozerov/Blend Images/Getty Images
Otępienie to znaczne obniżenie sprawności umysłowej i intelektualnej, spowodowane nieodwracalnym uszkodzeniem struktur mózgu. Może mieć różny charakter i nasilenie, w zależności od typu. Leczenie otępienia polega na łagodzeniu objawów i powstrzymaniu postępu choroby.

Tkanka mózgowa człowieka składa się z około 10 miliardów neuronów, które przenoszą i przetwarzają impulsy nerwowe i informacje między ciałem a mózgiem. Z powodu wieku, chorób degeneracyjnych i działania różnorodnych czynników, komórki nerwowe ulegają bezpowrotnemu zniszczeniu, czego wynikiem jest otępienie . Objawy są związane z upośledzeniem funkcji intelektualnych, pogorszeniem pamięci i zaburzeniami zachowania. Wyodrębnia się kilka typów otępienia w zależności od przyczyny.

Co to jest otępienie?

Otępienie (demencja) to zespół neurologicznych objawów, które są przyczyną utraty sprawności intelektualnej i zdolności poznawczych. U jego podłoża najczęściej leży uszkodzenie tkanki mózgowej z powodu zwyrodnienia lub niedostatecznej ilości dostarczanego do mózgu tlenu i składników odżywczych.

Według definicji przyjętej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) otępienie to przewlekła i postępująca choroba mózgu. W jej przebiegu dochodzi najczęściej do zaburzenia wyższych funkcji korowych: myślenia, pamięci, rozumienia, orientacji, języka, uczenia się i liczenia. Zwykle dotyczą one nowych informacji, jednak w zaawansowanych postaciach demencji upośledzone jest także odtwarzanie danych.

Szacuje się, że choroba dotyczy około pół miliona osób w Polsce. Większość z nich przekroczyła 85. rok życia. Zdarzają się także przypadki otępienia w młodym wieku . Wyróżnia się kilka typów demencji, między innymi: czołowo-skroniową, naczyniową, starczą i alkoholową.

Otępienie starcze - objawy i leczenie

Otępienie starcze pojawia się u coraz starszych osób i jest związane ze zwyrodnieniem tkanki mózgowej, na przykład w przebiegu chorób neurologicznych, w których dochodzi do degeneracji komórek nerwowych. Należą do nich: choroba Alzheimera, choroba Parkinsona lub otępienie z ciałami Lewy’ego . Pierwsze objawy są zwykle słabo zaznaczone i narastają stopniowo. Zaburzenia funkcji poznawczych dotyczą:

· pamięci;

· myślenia;

· rozumienia;

· orientacji;

· oceny sytuacji;

· mowy;

· liczenia.

Uważa się, że za zdecydowaną większość tego typu zaburzeń odpowiada choroba Alzheimera. Zgodnie z momentem życia, w którym wystąpiły pierwsze objawy, wyróżnia się etapy otępienia starczego :

· wczesny (postać właściwa) - objawy pojawiają się około 50. roku życia;

· późny - pierwsze dolegliwości występują po 65. roku życia.

W otępieniu starczym typu alzheimerowskiego na początku pojawiają się problemy z pamięcią świeżą, czyli z zapamiętywaniem prostych rzeczy i uczeniem się nowego materiału. Mogą wystąpić kłopoty z przypominaniem sobie niektórych słów i nazwisk oraz z pisaniem lub liczeniem. Z czasem dochodzi do pogłębienia dolegliwości związanych z pamięcią, zaburzeń emocji, zachowania, orientacji czasoprzestrzennej, pogorszenia samopoczucia, zaburzenia mowy. Chory przestaje rozpoznawać przedmioty, otoczenie, a także członków rodziny. W zaawansowanym stadium osoba chora traci umiejętność zaspokajania swoich podstawowych potrzeb i nie radzi sobie z codziennymi czynnościami, dlatego wymaga stałej opieki ze strony innych ludzi.

Leczenie otępienia starczego polega na stosowaniu leków, które zwiększają poziom acetylocholiny, odpowiedzialnej za przekazywanie impulsów nerwowych między neuronami. Ważne jest także trenowanie mózgu poprzez rozwiązywanie łamigłówek lub czytanie książek. Jednak ma to na celu jedynie spowolnienie choroby, ponieważ jej całkowite wyleczenie jest niemożliwe.

Otępienie czołowo-skroniowe. Objawy i leczenie

Otępienie czołowo-skroniowe jest spowodowane degeneracją neuronów w korze mózgowej czołowej i skroniowej poprzez gromadzenie się w nich białka. Do początkowych objawów należą zaburzenia zachowania, zmiany osobowości, nieumiejętność kontrolowania swoich emocji oraz nastrój niedostosowany do sytuacji. Często pojawiają się także zaburzenia mowy. Na dalszym etapie pojawia się zaniedbanie higieny i podstawowych potrzeb. Leczenie otępienia skroniowo-czołowego polega na farmakoterapii i podejmowaniu prób poprawy jakości życia z chorobą.

Otępienie naczyniowe - objawy

Otępienie naczyniopochodne jest spowodowane uszkodzeniem mózgu przez zaburzone funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Zwykle są to liczne, drobne niedotlenienia kory mózgowej lub powikłanie po udarze niedokrwiennym mózgu. Objawy zależą od części mózgu, która uległa niedotlenieniu. Najczęściej są to zaburzenia pamięci, uwagi, zachowania, równowagi i emocji. Początek choroby jest nagły, ale dalszy postęp przebiega stopniowo.

Leczenie otępienia naczyniowego polega na ustabilizowaniu choroby podstawowej, która przyczynia się do zaburzeń w naczyniach krwionośnych (nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, miażdżycy) oraz na stosowaniu środków zwiększających stężenie acetylocholiny.

Zobacz film: Czy Polacy pomagają starszym? 

Zobacz film: Czy Polacy pomagają starszym? Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

Źródło zdjęcia głównego: Ivan Ozerov/Blend Images/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"