Analiza finansowa jest rodzajem ilościowego badania ekonomicznego, skupiającego się na bardzo wielu czynnikach. Badanie to dzielimy na analizę finansową wskaźnikową i analizę finansową sprawozdań finansowych, zwaną także analizą wstępną. Najprostszy wariant analizy finansowej, przykładowo, może dotyczyć zbadania relacji pomiędzy pasywami a aktywami w przedsiębiorstwie (np. sklepie). Zaawansowane analizy finansowe przedsiębiorstw, banków lub innych dużych instytucji finansowych, skupiają się przede wszystkim na badaniu rentowności, płynności, obrotowości i deficytu, wykorzystując do tego szereg wskaźników i zaawansowanych wzorów matematycznych.
Analiza finansowa przedsiębiorstwa i nie tylko – do czego służy?
Analiza finansowa wchodzi w skład analizy ekonomicznej. Jest to działanie, które sprawdza funkcjonowanie ekonomiczne różnych szczebli danego podmiotu, prowadzącego działalność finansową. Analiza finansów w przedsiębiorstwie skupia się na określeniu kondycji finansowej firmy, adekwatnie analiza finansowa gminy będzie ukazywała stosunki pomiędzy wydatkami a przychodami danej jednostki samorządu administracyjnego, a analiza finansowa banku pozwoli na ocenę jego wiarygodności finansowej (jest to zarazem jedna z najbardziej skomplikowanych analiz ze względu na fakt, że większość banków należy do jednych z największych rodzajów podmiotów gospodarczych na świecie, często są to też konglomeraty kapitałowe).
Wieloskładnikowość stosowanych wskaźników analizy finansowej, sposób przeprowadzania badania (dobór metodologii) i jego głębokość zależy od profesjonalności badań, a także – w dużej mierze – od charakteru badanego podmiotu (w tym kontekście najprostsza wydaje się analiza finansowa jednoosobowej działalności gospodarczej). Nieco upraszczając można powiedzieć, że analiza finansowa ma za zadanie dostarczyć wiarygodnych informacji finansowych o danym podmiocie, jego sytuacji finansowej, efektywności zarządzania, oceny przepływów pieniężnych itp.
Rodzaje analiz finansowych
Pod względem metodologicznym analizę finansową możemy podzielić na analizę płytką lub analizę pogłębioną ze względu na zakres badań, dobór wskaźników badawczych i ogólną głębokość badania. Zgodnie z definicją analiza finansowa może być wstępna (analiza sprawozdań finansowych) lub wskaźnikowa. Wstępna dostarcza informacji o pasywach i aktywach firmy lub innego podmiotu, który prowadzi działalność gospodarczą.
Bada się wówczas takie aspekty, jak rachunek zysków i strat, dynamikę aktywów finansowych (zwłaszcza przydatne w przypadku analizy finansowej spółek) i bilans płatniczy podmiotu w relacji wobec jego kontrahentów. Na podstawie wstępnej analizy finansowej można obliczyć wiele ciekawych korelacji. Przykładowo, istnieje tzw. złota reguła bilansowa, która mówi o tym, że nie należy doprowadzać do zadłużenia podmiotu w stopniu wyższym niż wysokość całości jego kapitału własnego.
Wskaźnikowa analiza finansowa sprawozdań jest bardziej uszczegółowioną formą badania kondycji finansowej i może być traktowana jako rozwinięcie analizy wstępnej. Z reguły analiza ta obejmuje szerszy interwał czasowy, dzięki czemu możliwe staje się badanie długofalowych tendencji i wyszukiwanie bardziej subtelnych zależności ( przykładowo, analiza finansowa pozwala dostrzec zależności między efektywnością inwestycyjną kapitału danego podmiotu, a aktualną w danym czasie stopą inwestycji krajowej, kontynentalnej czy też globalnej). Całościowa analiza finansowa (a więc włącznie z analizą wskaźnikową) skupia się m.in. na badaniu rentowności, płynności finansowej, obrotowości kapitałowej i charakteru, i stopnia deficytu (lub nadwyżki – superaty).
Przykładowa analiza finansowa przedsiębiorstwa – plan i dane potrzebne do analizy
Analiza finansowa, przykładowo analiza wskaźnikowa, ale także wstępna, jest stosunkowo trudnym narzędziem badawczym. Do zrobienia profesjonalnej analizy finansowej konieczne jest posiadanie wykształcenia ekonomicznego, umożliwiającego sprawne posługiwanie się odpowiednimi wzorami matematycznymi.
Jednakże dobrym przykładem analizy finansowej, w wersji stosunkowo prostej i nieco „okrojonej”, jest zestawienie aktywów i pasywów danego podmiotu gospodarczego. Jeżeli pragniemy zrobić, przykładowo, analizę finansową sklepu, gdyż wykonujemy taką działalność gospodarczą, po stronie aktywów umieśćmy dane dotyczące:
- środków trwałych
- środków obrotowych
- gotówki
- oszczędności
- należności
Po drugiej stronie takiego bilansu, po stronie pasywów, umieśćmy następujące dane:
- kapitał przedsiębiorstwa
- zobowiązania długoterminowe (możemy przyjąć zasadę: >1 rok)
- zobowiązania krótkoterminowe (<1 rok)
Tego typu prosta, przykładowa analiza finansowa pozwala dokonać zestawienia pasywów i aktywów, aby następnie sprawdzić, czy wszystkie aktywa mają zabezpieczenie w pasywach. Jeśli tak nie jest, to znaczy, że powinniśmy zmienić sposób zarządzania finansowego przedsiębiorstwem.
Zobacz video: Kiedy najlepiej wziąć kredyt hipoteczny? Marcin Iwuć radzi
Zobacz też:
Banki nałożą na swoich klientów dodatkowe opłaty? "Darmowe usługi bankowe przechodzą do historii"
Ulga na dzieci - ważny jest limit dochodu. Którzy rodzice mogą liczyć na zwrot pieniędzy?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Welcomia/Getty Images