Ciśnienie atmosferyczne od poziomu morza do wysokości 2000 m n.p.m. nie wpływa jednoznacznie na zmiany w organizmie, choć indywidualne ciśnienie krwi człowieka może nieco się zmieniać w zależności od pogody i wartości ciśnienia. Jednak w przypadku wypraw zarówno w góry, jak i na obszary, gdzie chcemy zwiedzać kopalnie lub inne jaskinie podziemne, pamiętać należy, że organizm źle znosi nagłe zmiany ciśnienia związane z wysokością, na jakiej się znajdujemy.
Ciśnienie atmosferyczne a codzienne funkcjonowanie człowieka
Wiele osób co jakiś czas skarży się na nieuzasadnione chorobą bóle głowy, zawroty, a także uczucie osłabienia – wyjaśnienie złego samopoczucia często pojawia się, kiedy sprawdzimy, jakie ciśnienie atmosferyczne dzisiaj jest. Naukowcy i lekarze badający wpływ ciśnienia atmosferycznego na samopoczucie człowieka zauważyli zbieżność spadku ciśnienia z pogarszającym się samopoczuciem, jednak nie znaleziono naukowych dowodów na tę korelację. Uważa się, że bóle głowy mogą pojawiać się w wyniku różnicy ciśnienia na zewnątrz a ciśnieniem w zatokach, jednak korelacja ta nie została jeszcze wyjaśniona. Inna, również niepotwierdzona hipoteza, dotyczy potencjalnej reakcji zakończeń nerwowych na zmianę ciśnienia, jednak obecna w medycynie teoria mówi o tym, że zmiany w ciśnieniu na wysokości między 0 a 2000 m n.p.m. nie wpływają na zmiany w organizmie człowieka.
Ciśnienie atmosferyczne poniżej poziomu morza
Ze zbyt wysokim ciśnieniem atmosferycznym zmagają się najczęściej osoby z pasją do nurkowania oraz zwiedzania podziemnych jaskiń i kopalni. Nagła zmiana wysokości na poziom poniżej poziomu morza może wywołać tak zwane upojenie głębinowe - jest to efekt działania azotu, którego podwyższona zawartość występuje w powietrzu. Objawami upojenia głębinowego są brak koordynacji ruchowej, spadek siły mięśni, brak koncentracji, a także uczucie euforii. Aby zapobiec temu zjawisku, osoby schodzące poniżej poziomu morza powinny być zaopatrzone w butle z mieszaniną tlenu z helem. Warto pamiętać, że długotrwałe oddychanie samym tlenem również powoduje negatywne konsekwencje, na przykład w postaci uszkodzenia ścian płuc. Osoby nurkujące powinny zdawać sobie również sprawę z niebezpieczeństwa, jakim jest dekompresja , która występuje w trakcie wynurzania się spod wody. Ten zespół patologicznych objawów pojawić się może również w przypadku gwałtownego obniżenia ciśnienia w samolocie oraz w przypadku osób, które szybko wychodzą z kopalni lub głębokich jaskiń. Zmiana różnicy ciśnienia wewnątrz organizmu i na zewnątrz może spowodować krwawienie z dróg oddechowych, uszu, a także zatrzymanie oddychania. Pierwsze objawy to ból w klatce piersiowej, kaszel, duszności – są one, w przypadku osób, które znajdowały się w warunkach mogących powodować gwałtowną zmianę ciśnienia, wskazaniem do natychmiastowego udania się do szpitala.
Ciśnienie atmosferyczne w górach i w powietrzu
Równie niebezpieczne dla człowieka są zbyt szybkie zmiany ciśnienia w otoczeniu wynikające ze wspinania się coraz wyżej ponad poziom morza. Z takim przypadkiem najczęściej mierzą się wspinacze wysokogórscy oraz osoby zajmujące się zawodowo lotnictwem. Niskie ciśnienie atmosferyczne w wysokich górach może zagrażać życiu, a u osób mieszkających na wysokościach może powodować szereg zmian neurologicznych i psychicznych, które ustępują po ewakuacji mieszkańców wysokich regionów na niziny. Zbyt niska ilość tlenu, stale spadająca wraz z rosnącą wysokością, na jakiej przebywamy, może powodować wystąpienie choroby wysokogórskiej, zwanej też chorobą wysokościową . Do najczęstszych objawów zalicza się bóle i zawroty głowy, senność, duszności, znużenie, zaburzenia widzenia. Głównym zaleceniem, które ma zapobiec wystąpieniu tych objawów, jest powolne zwiększanie wysokości, na jakiej się przebywa i powolna aklimatyzacja, czyli przystosowanie organizmu do innego ciśnienia. Na wysokości do 2000 m n.p.m. objawy takie właściwie nie występują, na wysokości od 2000 do 4000 m n.p.m. organizm uruchamia mechanizmy mające poradzić sobie ze zmieniającym się ciśnieniem, choć u wielu osób występuje większe zmęczenie. Powyżej 4000 m n.p.m. objawy mogą narastać, natomiast wysokość powyżej 6000 m n.p.m. uważa się za strefę krytyczną, gdzie w zależności od indywidualnych cech organizmu, może nastąpić śmierć. Osoby, które osiągnęły pułap 8000 m n.p.m., wchodzą w tak zwaną rezerwę i w zależności od indywidualnych cech organizmu mogą przebywać na takiej wysokości od kilkunastu sekund do kilkunastu minut.
Zobacz także:
- Zdrowy sen dzieci w różnym wieku - ile powinien trwać, co może na niego wpłynąć?
- Kalendarz biodynamiczny - co trzeba wiedzieć, by żyć w zgodzie z naturą?
- Jak osiągnąć równowagę ciała i ducha? Agnieszka Maciąg: "Życie nie musi być idealne, żeby było piękne"
Autor: Adrian Adamczyk