Chrapanie samo w sobie nie jest chorobą, ale oznaką utrudnionego przepływu powietrza przez gardło. Charakterystyczne dźwięki wydawane podczas snu są efektem zwiotczenia mięśni podniebienia miękkiego. Przestrzeń gardła się zmniejsza i pozostaje jedynie niewielka szczelina, która pozwala odprowadzić powietrze na zewnątrz. Chrapanie dziecka znacząco wpływa na jego jakość snu, a bagatelizowanie problemu może odbić się w przyszłości, poprzez poważne problemy zdrowotne malucha.
>>> Zobacz także:
- Alergia pokarmowa u małego dziecka. Jakie są objawy?
- O czym może świadczyć kaszel u niemowlaka? Poznaj jego przyczyny i skuteczne sposoby leczenia
- Dokuczliwy trzeci migdałek
Gdy dziecko chrapie – możliwe przyczyny
By zapewnić dziecku zdrowie i odpowiedni komfort snu, należy zlikwidować problem chrapania. Aby to zrobić, trzeba najpierw znaleźć jego przyczyny – niektóre z nich ustępują same, inne wymagają specjalistycznego leczenia.
Chrapiące dziecko może mieć wady anatomiczne w budowie migdałków, najczęściej jest to ich przerost lub tzw. trzeci migdał. Chrapaniu u dziecka towarzyszyć mogą: problemy z przełykaniem pokarmów, bezdechy nocne, częste infekcje, a czasem nawet astma oskrzelowa. W przypadku przerośnięcia migdałków lub dodatkowego migdałka, leczeniem jest ich usunięcie. To prosty, rutynowy zabieg wykonywany w znieczuleniu ogólnym.
Kolejną przyczyną chrapania dziecka w nocy jest wiotkość krtani. Spowodowana jest ona niepełnym rozwinięciem elementów chrzęstnych w krtani. Pojawiają się duszności, świszczący oddech, częste infekcje górnych dróg oddechowych. Przypadłość bardzo często dotyczy chrapiących dwulatków i znika sama z biegiem czasu, kiedy elementy chrzęstne odpowiednio się wykształcą i wzmocnią.
Powodem chrapania dziecka przez nos lub usta jest również alergia. Obrzęk błon śluzowych nosa i gardła znacząco utrudnia przepływ powietrza. Wówczas koniecznie należy wykonać odpowiednie testy alergiczne, aby wiedzieć, na co uczulone jest dziecko. Leczenie polega głównie na odczulaniu i zwalczaniu objawów alergii. Wraz z postępowaniem kuracji u alergologa powinna poprawiać się jakość snu.
Gdy dziecko chrapie, jak śpi, może być po prostu przeziębione. Chrapanie i katar u dziecka bardzo często idą ze sobą w parze. Infekcji może towarzyszyć kaszel, podwyższona temperatura, uczucie rozbicia i bóle mięśni. Maluch staje się markotny, ma słabszy apetyt. Konieczna jest wizyta u pediatry i wdrożenie odpowiedniego leczenia, wtedy chrapanie powinno minąć wraz z chorobą.
Czemu starsze dziecko chrapie? Po 7. roku życia, a nawet później, już w wieku nastoletnim, może się okazać, że pociecha ma problem z przegrodą nosową. Krzywa przegroda nosowa znacznie utrudnia przepływ powietrza przez drogi oddechowe i wymaga leczenia operacyjnego.
Dlaczego dziecko chrapie – przyczyny niezwiązane z chorobą
Czasem zdarza się, że chrapanie u dziecka nie jest wywołane żadną dysfunkcją ani chorobą, ale czynnikami zewnętrznymi. Udowodniły to badania specjalistów ze szpitala dziecięcego Cincinnati Medical pod kierownictwem profesora Deana Beebe. W badaniu wzięło udział 249 dzieci w wieku od 2 do 3 lat. Trwało ono rok, a wyniki obserwacji były następujące:
- częściej chrapią dzieci, które nie były karmione piersią;
- chrapanie u małych dzieci występuje wtedy, kiedy są one narażone na dym tytoniowy;
- chrapiące maluchy zachowywały się o wiele bardziej niegrzecznie od ich rówieśników, a przyczyną niesfornego zachowania była gorsza jakość snu;
- dzieci cierpiące na otyłość chrapią o wiele częściej niż te z prawidłową wagą.
Dodatkowo profesor Beebe wysnuł wniosek, że chrapanie znacząco zaburza jakość snu. Najsilniejszy rozwój mózgu dziecka ma miejsce w czasie snu, dlatego niewłaściwa jego jakość zakłóca kształtowanie się zdolności poznawczych. Chrapiące maluchy wolniej przyswajają informacje, później zaczynają mówić, są często rozdrażnione i sfrustrowane.
Chrapiące dziecko – kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeżeli dziecko chrapie często i nie towarzyszy temu żadna infekcja, warto sięgnąć po pomoc lekarską. Niepokojąca częstotliwość chrapania to 3–4 noce w tygodniu, obserwowane przez miesiąc. Nie mogą towarzyszyć im katar, kaszel i inne objawy wskazujące na infekcję. Należy zgłosić się z dzieckiem do pediatry, który zbierze wstępny wywiad i być może już na tym etapie ustali, co jest powodem chrapania. Na podstawie zgłoszonych objawów lekarz może wystawić skierowanie do laryngologa lub alergologa. Specjaliści wdrożą najpierw diagnostykę w postaci odpowiednich badań (np. RTG nosogardła, tomografia, rezonans lub testy alergiczne itp.), a następnie ustalą z rodzicami odpowiednią ścieżkę leczenia.
Bibliografia:
Beebe DW, Ris MD, Kramer ME, Long E, Amin R, The association between sleep disordered breathing, academic grades, and cognitive and behavioral functioning among overweight subjects during middle to late childhood.
[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21102986]
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN