C: Na terapiach rodzinnych współpracują ze sobą rodzice, dzieci oraz terapeuta. Terapia rodzinna zakłada, że członkowie rodziny są jak system naczyń połączonych – uszkodzenie jednego z nich może powodować trudność w działaniu całego systemu. W jaki sposób zrozumieć najbliższych? Jak wygląda terapia? Czy warto się jej poddawać?
Psychoterapia rodzinna – kiedy jest konieczna?
Nie każda kłótnia rodzinna powinna kończyć się w gabinecie terapeuty. Jednak jeśli konflikt się przedłuża lub kiedy kłótnie wybuchają zbyt często i jest to męczące dla członków rodziny, terapia może okazać się najlepszym rozwiązaniem. Do gabinetów psychoterapeutów zgłaszają się rodziny, które czują, że więź pomiędzy domownikami się zmniejszyła, że nie mają już w sobie odpowiedniego oparcia oraz zrozumienia. Często klientami terapeutów są rodziny, które przeżyły traumatyczne zdarzenie: śmierć członka rodziny, groźny wypadek, separację. Psychoterapia rodzinna pozwala na odbudowę relacji oraz spojrzenie na niektóre sprawy z dystansu.
Kiedy szczególnie polecana jest terapia rodzinna?
Terapia rodzinna polecana jest szczególnie w sytuacjach:
· kiedy jeden z rodziców lub dziecko, przeżywa trudności emocjonalne. Może to być zarówno choroba na tle nerwowym, jak i uzależnienie od alkoholu, hazardu, czy gier komputerowych
· kiedy rodzina przestaje się sobą nawzajem interesować, brak jest wspólnych rozmów, spędzania ze sobą czasu, a nawet unikanie się,
· kiedy rodzice przeżywają trudniejszy okres – kłótnie spowodowane trudnościami w pracy, trudnościami finansowymi, uzależnieniami, zdradą, a osobą lub osobami najbardziej cierpiącymi są dzieci,
· kiedy rodzice dostrzegają, że dziecko się izoluje,
· kiedy dziecko zaczyna mieć trudności w szkole, zadaje się z nieodpowiednim towarzystwem, zaczyna sprawiać problemy,
· kiedy wydarzyło się coś bolesnego dla wszystkich członków rodziny, np. śmierć jednego z dzieci.
Terapia rodzinna – na czym polega?
Terapia dla rodzin polega na regularnych spotkaniach z terapeutą. Podczas spotkań członkowie rodziny mają okazję, aby swobodnie porozmawiać i poznać swoje stanowisko w sprawach dla nich ważnych. Celem terapii jest rozwiązanie problemów i napięć panujących pomiędzy członkami rodziny. Niekiedy cel przychodzi szybko, innym razem trzeba na niego poczekać nieco dłużej.
Najczęściej zdarza się, że to jedna osoba w rodzinie ma problem, np. rodzic lub dziecko i wydawałoby się, że to z nią powinien pracować psycholog. Terapia rodzinna zakłada jednak współpracę z całą rodzina, ponieważ pomocy potrzebują też osoby cierpiące z powodu problemów ojca, matki, swojego dziecka czy brata lub siostry. Terapeuta posiada bardzo trudne zadanie; musi stworzyć atmosferę, w której każdy będzie czuł się dobrze, ponadto musi pozostać neutralny. Żadna ze stron nie może czuć się wyróżniona przez psychoterapeutę. Należy pamiętać, że terapeuta nie będzie szukał winy w żadnym uczestniku terapii. Jego zadaniem jest próba wypracowania z klientami dobrych relacji.
W terapii dla rodzin terapeuta może stosować różne metody. Najlepiej jednak sprawdza się spokojna rozmowa. Bardzo ważne jest to, aby na terapii każdy został wysłuchany. Często w relacjach rodzinnych brakuje szczerych rozmów. Jedni krzyczą, inni zamykają się w sobie. Terapia dla rodzin pozwala zrównoważyć zachwiane proporcje – tu każdy ma szansę powiedzieć o swoich potrzebach i pragnieniach, o tym, czego mu brakuje, a czego by chciał.
Terapia rodzinna a efekty
Bardzo rzadko terapie przynoszą natychmiastowe efekty. Jeżeli liczysz na to, że pójdziesz ze swoim dzieckiem raz na terapię, lub uporacie się na kilku spotkaniach z dużym rodzinnym problemem – możesz się rozczarować. Terapia dla rodzin jest procesem, w trakcie którego mogą wydarzyć się zupełnie nieoczekiwane sytuacje. Jeżeli problem nie jest złożony, może okazać się, że wystarczy kilka lub kilkanaście spotkań. Jednak przy większych problemach terapia może trwać nieco dłużej. Jeżeli chodzi o efekty, to są one oczywiście adekwatne do problemu, z którym zmaga się rodzina. Może to być:
· poprawa komunikacji – członkowie rodziny słuchają się wzajemnie i wyrażają swoje poglądy, opinie,
· poprawa łatwości mówienia o emocjach – członkowie rodziny wyrażają swoje pragnienia i oczekiwania,
· poznanie potrzeb rodziców, dzieci, współmałżonka.
Problemy rodzinne mają tendencję do bardzo szybkiego rozwoju. Wystarczy kilka przemilczanych „niewygodnych” spraw, zaniedbanie ważnego momentu w rozwoju dziecka lub próba wyparcia trudnej sytuacji, aby życie rodzinne stało się bardzo trudne. Jeżeli czujesz, że relacje z najbliższymi nie są dobre, wypróbuj terapię. Na pewno nie zaszkodzi.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN