Katabolizm i anabolizm to podstawowe procesy zachodzące w organizmie. Oczywiście, logicznie rzecz biorąc, to synteza związków złożonych wydaje się korzystną reakcją dla organizmu, a szczególnie dla kulturystów, którzy wyciskają ostatnie poty w celu zwiększenia masy mięśniowej.
Katabolizm - naturalny proces metaboliczny organizmu
Katabolizm w uproszczeniu to ogół procesów metabolicznych, których efektem jest powstanie energii z rozpadu złożonych związków chemicznych. Jest to przeciwieństwo anabolizmu , czyli syntezy dużych struktur z małych cząsteczek (składników odżywczych). Katabolizm mięśni to nie jedyny przykład tej reakcji. Ogół procesów metabolicznych opiera się o ten efekt i warunkuje życie organizmu (np. oddychanie).
Katabolizm mięśni - czym jest, jak się przed nim uchronić?
W odniesieniu do sportowców katabolizm i anabolizm ma szczególne znaczenie. Każdemu, kto jest aktywny fizycznie, zależy na przewadze procesów anabolicznych, gdyż to one skutkują wzrostem masy mięśniowej. Katabolizm mięśniowy przeciwnie - jest zmorą sportowców, którzy nie są zadowoleni z takiego obrotu spraw. Kulturyści wylewają ostatnie poty na siłowni, a mięsień, nie tylko nie rośnie, ale maleje - to właśnie jest rezultat katabolizmu.
Istnieje kilka sposobów na przeciwdziałanie reakcji rozpadu tkanki mięśniowej. Najważniejszym jest odżywianie. Dostarczenie odpowiedniej ilości składników odżywczych pozwala na hamowanie procesu katabolizmu, gdyż wtedy organizm nie musi pobierać energii z białek dostępnych w tkance mięśniowej. Podaż białka (aminokwasów) ogranicza zużycie komórek organizmu na rzecz składników odżywczych dostarczanych podczas posiłku.
Katabolizm, anabolizm - różnice, wpływ na zdrowie
Katabolizm i anabolizm to terminy bardzo popularne w terminologii kulturystów. Jak już wiemy, ten pierwszy jest niekorzystny względem budowy masy mięśniowej, a drugi przeciwnie. Aby zapewnić sobie efektywny wzrost tkanki mięśniowej, należy połączyć zbilansowaną dietę z odpowiednim podejściem do treningu oraz regeneracją ciała.
Recepta na procesy kataboliczne:
· zbilansowana dieta (odpowiednia podaż składników odżywczych: węglowodanów oraz białek),
· odpowiednia podaż aminokwasów rozgałęzionych (BCAA: glutamina, leucyna, kreatyna),
· zindywidualizowany trening (zbyt duże obciążenia sprawią, że katabolizm białek z mięśni nasili się),
· regeneracja (mięśnie rosną podczas odpoczynku, dlatego dajmy im odpocząć, gdyż wtedy procesy kataboliczne hamowane są na rzecz anabolizmu).
Redukcja tkanki mięśniowej podczas odpoczynku - nocny katabolizm
Nocny katabolizm to termin znany, jednak nie do końca poznany. Organizm podczas snu regeneruje się, co oznacza odbudowę struktury zerwanych włókien mięśniowych. Nie otrzymując odpowiedniej ilości składników odżywczych, organizm zacznie czerpać energię z tego, co ma pod nosem, czyli z mięśni. Dochodzi wtedy do sytuacji określanej jako nocny katabolizm. Ochroną przed tym jest zbilansowany oraz zawierający odpowiednią ilość białka ostatni posiłek dnia.
Katabolizm mięśni - objawy:
· pieczenie mięśni podczas treningu,
· zakwasy (nie zawsze),
· spadek masy mięśni,
· brak efektów treningu.
Dieta kataboliczna - ogólne zasady, cel
Aby uchronić się przed katabolizmem, należy przede wszystkim rozsądnie podejść do żywienia. Z dietetycznego punktu widzenia dieta kataboliczna nie istnieje. Jednak terminem tym określa się schemat żywienia oparty o dużą podaż białka. Celem jest ochrona przed spadkiem formy i masy mięśni.
Przemiany kataboliczne aminokwasów w organizmie zachodzą, czy tego chcemy, czy nie. Warto wiedzieć, że odpowiednia podaż białka, szczególnie w przypadku sportowców, to podstawa do osiągnięcia efektu. Niepełnowartościowa dieta powoduje katabolizm białek zawartych w strukturach mięśni, przez co pomimo treningu efektów nie będzie widać.
Jeśli nie zatankujesz samochodu, to nie ma mowy, żeby pojechał. To samo stwierdzenie można odnieść do budowy masy mięśniowej. Dieta uboga w składniki odżywcze (szczególnie białko) utrudni Ci efektywny wzrost tkanki mięśniowej (anabolizm).
Przykład reakcji metabolicznej - oddychanie
Oddychanie jako proces kataboliczny to idealny przykład tej reakcji. Utlenianie cząsteczek energetycznych (cukry) sprawia, że rozkładają się one na dwutlenek węgla i wodę, przy jednoczesnym uwalnianiu energii z wiązań cząsteczkowych.
Etapy reakcji: hormony kataboliczne, faza kataboliczna
W przebiegu reakcji metabolicznych (faza kataboliczna) dużą rolę odgrywają takie elementy, jak:
· temperatura,
· substraty,
· produkty,
· enzymy,
· katalizatory
· witaminy,
· hormony kataboliczne.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN