Na pracownika, który nie przestrzega przepisów w miejscu pracy, mogą zostać nałożone różnego rodzaju kary, takie jak nagana, zwolnienie dyscyplinarne, sankcje finansowe. W praktyce ukarania pieniężne oraz zwolnienia stosowane są dosyć rzadko. Najczęściej podwładny może spotkać się z upomnieniem.
Jakie mogą być przyczyny wystawienia nagany pracownikowi?
Przede wszystkim należy zastanowić się nad tym, co to jest nagana, za co można ją dostać w pracy i czym się różni od upomnienia. Jest to jedna z form dyscyplinowania pracownika, przy czym warto zauważyć, że powinna być ona wręczona w formie pisemnej. Zgodnie z Kodeksem pracy jest ona poważniejsza niż upomnienie, ponieważ może wiązać się ze wpisem do akt pracowniczych. Wśród najważniejszych powodów, przez które pracownik może ją otrzymać, wymienia się:
- nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy,
- odmowę wykonania polecenia służbowego (zgodnego z zakresem obowiązków),
- spóźnianie się do pracy lub wychodzenie wcześniej,
- łamanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych,
- picie alkoholu w pracy albo przyjście do firmy w stanie wskazującym na spożycie środków psychoaktywnych (w tym alkoholu, narkotyków),
- złamanie tajemnicy służbowej.
Warto dodać, że nagana powinna zostać wręczona podwładnemu na piśmie, w którym znaleźć musi się opis jego przewinienia, data, podpis pracodawcy oraz informacja o tym, że może się on od tej decyzji odwołać. Przełożony nie może nałożyć na pracownika kary, jeśli nie wysłucha tego, co ten ma do powiedzenia w danej sprawie. Mogło się przecież zdarzyć, że spóźnienia zatrudnionego wiązały się z ważnymi zdarzeniami losowymi czy sprawami osobistymi. Pracownik może także wyrazić sprzeciw i odwołać się od nagany. Ważne jest jednak, aby zrobił to w terminie 7 dni od otrzymania pisma. Następnie, pracodawca ma 14 dni na udzielenie odpowiedzi, a jeśli tego nie zrobi, to upomnienie uznaje się za nieważne. Jednakże, jeśli odpowie pracownikowi i pozostanie przy udzieleniu wspomnianej kary, to jedynym rozwiązaniem dla podwładnego jest skierowanie sprawy do sądu. Warto dodać, że udzielenie nagany w formie ustnej nie wiąże się ze wpisem do akt, tylko raczej z informacją dla pracownika, że jego zachowanie było nieodpowiednie. Tym samym, podwładny może się spodziewać, że kolejne naruszenie przez niego obowiązków może wiązać się z otrzymaniem upomnienia w formie pisemnej, karą pieniężną lub zwolnieniem dyscyplinarnym.
Konsekwencje otrzymania nagany w pracy
Otrzymanie nagany wiąże się z poważnymi konsekwencjami. Przede wszystkim z wpisem do akt. Oznacza to, że kara nałożona na pracownika pozostaje w jego dokumentach osobowych przez rok. Po 12 miesiącach dobrego zachowywania się możliwe jest jej anulowanie. Pracodawca może także wcześniej usunąć informację o naganie z akt pracownika, na przykład na jego prośbę. Jeśli dana osoba zostanie zwolniona lub też złoży wypowiedzenie, wiadomość o otrzymaniu upomnienia pojawi się na jego świadectwie pracy, chyba że minie rok od jej nałożenia lub pracodawca anuluje ją wcześniej. Pisemna nagana jest uznawana za jedną z najgorszych kar, ponieważ pozostaje ona w dokumentach pracownika. Ponadto może być przyczyną zwolnienia, a zgodnie z Kodeksem pracy w sytuacji, w której podwładny ciężko naruszył swoje obowiązki zawodowe, nie musi być zastosowany okres wypowiedzenia.
Warto dodać, że nagana nie musi wiązać się ze zwolnieniem, obniżeniem wynagrodzenia lub zmniejszeniem premii, jednak może ona wpłynąć na dalsze losy pracownika. Niestety jej konsekwencją może być np. problem ze znalezieniem nowej pracy. Kolejni pracodawcy, którzy zauważą w świadectwie informację o tym upomnieniu, mogą nie zdecydować się na przyjęcie danej osoby, ponieważ będą się obawiali jej niewłaściwego zachowania. Czasami, żeby uniknąć otrzymania nagany z wpisem do akt, pracownicy decydują się odejść dobrowolnie z firmy, na zasadach rozwiązania umowy za porozumieniem stron. W ten sposób możliwe jest znalezienie nowego zatrudnienia, ponieważ pracownik ma czyste konto i może swobodnie poszukiwać kolejnego miejsca pracy.
Zobacz też:
- Przekwalifikowanie zawodowe – w jaki sposób można zmienić branżę?
- Mobbing - zmiany w kodeksie pracy w pierwszych dniach września 2019 roku.
- Prezydent podpisał nowelizację ustawy o wsparciu dla kredytobiorców - nawet 2000 zł przez 36 miesięcy.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: E+