Tempo wzrostu dzieci waha się w szerokich granicach. Zdarza się, że przedszkolaki w tej samej grupie różni 10 cm wzrostu i co najmniej kilka kilogramów. Rodzice często martwią się, że ich dziecko jest mniejsze i chudsze od rówieśników. W obecnych czasach, kiedy chorobą cywilizacyjną jest otyłość, niepokoi nas również waga dziecka przekraczająca wagę innych równolatków. Rodzice często doszukują się w tych różnicach patologii i różnego rodzaju chorób. Zdarza się, że wielokrotnie konsultują wzrost i wagę dziecka z lekarzem, chociaż nie ma żadnych rzeczywistych przesłanek, iż przyczyną jest stan chorobowy. Jak zatem samodzielnie monitorować rozwój dziecka? Jaki zmierzyć wzrost noworodka?
Więcej:
- Sposoby na usypianie malucha
- Czy można mieć za bliską więź emocjonalną z dzieckiem?
- Co potrafi 3-miesięczne dziecko?
Wzrost i waga dziecka – jak je obliczyć
W przypadku dziecka powyżej pierwszego roku życia obliczenie prawidłowej wagi nie sprawia większych trudności. Do pomiaru wagi wystarczająca jest zwykła lub elektroniczna waga łazienkowa, taka, z której korzystamy, ważąc siebie. Wzrost należy mierzyć, kiedy dziecko stoi “na boso” i najlepiej robić to przy ścianie lub framudze, na której można zaznaczyć wysokość ołówkiem. Wówczas mierzymy odległość od podłogi do zaznaczonej linii. Są również dostępne gotowe miary, które można powiesić w pokoju dziecka. Na nich zaznaczone są już centymetry, więc odczytujemy gotowy wynik.
Więcej kłopotów z pomiarami bywa u noworodków i niemowląt. Wzrost niemowlaka mierzymy odcinkami. Najpierw od główki do uda, następnie do kolana i do stopy. Składowe dodajemy i w ten sposób otrzymujemy wynik ostateczny. Takie postępowanie ma uzasadnienie w tym, iż noworodki nie prostują nóżek (a robienie tego “na siłę” jest niewskazane) i w związku z tym niemożliwy jest jednoczasowy pomiar całej długości ciała. Do ważenia niemowląt służą specjalne wagi. Można je bez problemu kupić lub wypożyczyć. Wagi znajdują się również w każdej przychodni pediatrycznej, więc pomiarów można dokonywać w trakcie wizyty lekarskiej.
Zatem wiemy już, jak obliczyć wzrost dziecka, oraz oszacować jego wagę. Pozostaje pytanie, do czego odnieść otrzymane wartości?
Wzrost niemowlaka – co to są siatki centylowe?
Aby wiedzieć, czy dziecko rozwija się prawidłowo, jego parametry powinniśmy odnieść do średniej statystycznej. W tym celu stworzono siatki centylowe. Stanowią one ogólnopolskie dane statystyczne przedstawione w postaci graficznej (wykres). Wykresy przedstawiają percentyle przypisane do określonej wagi i wzrostu dziecka w danym przedziale wiekowym z uwzględnieniem różnicy płci (inne wykresy dla dziewczynek i chłopców). Dane te są zbierane i uaktualniane co 10 lat.
Zobacz także: Ruchowy rozwój niemowlaka – najważniejsze etapy
Czytanie siatek centylowych
Chociaż początkowo może się to wydawać skomplikowane, po zapoznaniu się z zasadami i zrozumieniu pewnych zależności nie sprawia to większych problemów. Poza tym obecnie istnieje duża ilość aplikacji komputerowych, które samodzielnie obliczają i podają wynik po wprowadzeniu podstawowych danych dziecka. Wynik mówi nam, w którym percentylu mieści się nasz noworodek lub niemowlak.
Czym są percentyle w siatkach centylowych?
Percentyl wzrostu i wagi dziecka to wartość statystyczna mówiąca o tym, ile procent dzieci waży lub mierzy tyle samo, mniej lub więcej niż nasze dziecko. Jeżeli otrzymujemy z siatki centylowej wynik, iż nasze dziecko znajduje się w 50 centylu, oznacza to, iż 50 % dzieci w danym wieku waży/mierzy mniej od naszego dziecka, a 50 % więcej.
Na siatkach centylowych zaznaczonych jest pięć wartości: centyl 3, 10, 25, 50, 75, 90 i 97. Za skrajne i obligujące rodzica do konsultacji lekarskiej uważa się wartości poniżej 3. i powyżej 97. centyla (te wartości zaznaczone są na wykresach kolorem czerwonym).
Zobacz także: Masaż niemowlaka przed snem
Kalkulator wzrostu niemowlaka
Wiadomości przedstawione powyżej umożliwiają nam w łatwy sposób monitorowanie parametrów rozwojowych naszego dziecka. Często jednak rodzice chcieliby przewidzieć przyszłość swojego dziecka i wiedzieć na przykład, jak wysokie będzie, kiedy dorośnie. Otóż okazuje się, iż stworzony został wzór umożliwiający “przewidzenie” wzrostu dziecka, kiedy osiągnie dojrzałość. Wzór przedstawia się następująco:
WZÓR DLA DZIEWCZYNEK:
wzrost mamy (cm) + wzrost taty (cm) - 13 cm, następnie wynik należy podzielić przez 2
WZÓR DLA CHŁOPCÓW:
wzrost mamy (cm) + wzrost taty (cm) + 13 cm, następnie wynik należy podzielić przez 2
Możemy zatem obliczyć wzrost naszego dziecka jako dorosłego człowieka, jednakże oczywiście dane te należy traktować jedynie szacunkowo. Celem potwierdzenia obliczeń pozostaje nam poczekać niespełna dwie dekady od urodzenia dziecka.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF