Co to jest ksylitol? Jakie ma właściwości i czy jest zdrowy?

GettyImages-984065750.jpg (2)
GettyImages-984065750.jpg (2)
Ksylitol, nazywany też cukrem brzozowym, uważany jest przez wiele osób za dobry zamiennik zwykłego cukru. Ten słodzik chętnie stosowany jest zwłaszcza przez cukrzyków oraz jako dodatek do zdrowych słodyczy dla dzieci.

Ksylitol doceniają też osoby na diecie odchudzającej. Czy rzeczywiście cukier brzozowy jest dobrym zamiennikiem sacharozy? Jakie właściwości ma ksylitol, ile ma kalorii i ile wynosi jego indeks glikemiczny?

Zobacz także: 

Ile cukru jest w napojach gazowanych? Jakie są konsekwencje nadmiernej ilości cukru w diecie?

Co to jest ksylitol?

Ksylitol to naturalny słodzik, zwykle pozyskiwany z kory brzozy fińskiej . Stąd właśnie wywodzi się jego druga nazwa, czyli cukier brzozowy. Niekiedy bywa on wytwarzany z kukurydzy. Jednak taki słodzik, zwykle produkowany w Chinach, jest mniej wartościowy od ksylitolu fińskiego. Substancję tę znaleźć można też w niektórych owocach czy grzybach.

Na sklepowych półkach cukier brzozowy występuje w postaci drobnych, białawych kryształków, a więc podobnej do tradycyjnego cukru spożywczego. Również smak obu produktów jest zbliżony, choć w przypadku ksylitolu można wyczuć lekko chłodną, niemal miętową nutę. Nie jest ona jednak zbyt mocno wyczuwalna po dodaniu go do potraw, np. wypieków, do których ksylitol nadaje się idealnie dzięki dużej odporności na wysokie temperatury.

Ksylitol często stosowany jest zamiast cukru , nie tylko w kuchni, lecz także w produkcji m.in. miętówek, gum do żucia, past do zębów czy płynów do płukania jamy ustnej.

Właściwości ksylitolu – ile ma kalorii i czy może być szkodliwy?

Ksylitol szczególnie chętnie wybierany jest przez cukrzyków. Wynika to głównie z jego niewielkiej kaloryczności (w jednej łyżeczce znajduje się ok. 14,4 kcal) oraz niskiego indeksu glikemicznego (zaledwie 8). Porównując, sacharoza zawiera 27 kcal w jednej łyżeczce, a jej indeks glikemiczny to aż 68. Po cukier brzozowy chętnie sięgają też odchudzający się, również ze względu na to, że zmniejsza on ochotę na słodycze.

Słodzik ten ma też wiele innych zalet. Nie podlega procesom fermentacji w jamie ustnej oraz potrafi przywrócić właściwe pH śliny, dzięki czemu może zapobiegać próchnicy . Wspomaga również wchłanianie minerałów przez organizm, m.in. wapnia, dzięki czemu przyczynia się do wzmacniania zębów i kości, także u osób cierpiących na osteoporozę. Dodatkowo ksylitol poprawia odporność, utrudniając rozwój bakteriom i drożdżakom. Ma też dużą przewagę nad sztucznymi słodzikami, z których wiele podejrzewanych jest o negatywny wpływ na zdrowie, w tym nawet działanie rakotwórcze.

Zobacz także: 

Psychodietetyk: "Cukier jest narkotyczny jak kokaina". Polak zjada go 44 kg rocznie

Czy cukier brzozowy może być szkodliwy? Tylko spożywany w nadmiarze. Jednak następstwa jego przedawkowania nie są szczególnie niebezpieczne. Zazwyczaj objawia się ono niewielką biegunką, mijającą w krótkim czasie. Nie powinno się natomiast podawać ksylitolu dzieciom poniżej 3. roku życia, głównie ze względu na słabo wykształcony system trawienny. Niektórych odstraszać może również cena ksylitolu, czyli ok. 30 zł/kg. Wady ksylitolu są na tyle znikome (zwłaszcza w porównaniu z zaletami), że można uznać go za zdrowy zamiennik zwykłego cukru.

Słodycze z ksylitolem, czyli do czego można go wykorzystać?

Na rynku można znaleźć wiele zdrowych słodyczy z dodatkiem cukru brzozowego, w tym nawet lizaki z ksylitolem, w składzie których kryje się on pod symbolem E967. Jednak substancję tę można wykorzystać również we własnej kuchni. Warto wypróbować m.in. przepis na ciasto z ksylitolem, np. marchewkowe .

Składniki (na blaszkę o średnicy ok. 44 cm):

  • szklanka mąki, np. jaglanej,
  • 2 jajka,
  • 3 marchewki,
  • ½ szklanki oleju, np. rzepakowego lub kokosowego,
  • ⅓ do ½ szklanki ksylitolu,
  • 1 i ½ łyżeczki sody oczyszczonej,
  • szczypta cynamonu.

Przygotowanie:

1. Marchewki starannie obierz i zetrzyj na tarce z małymi oczkami.

2. Jajka dokładnie zmiksuj, do momentu, gdy staną się puszyste.

3. Miksując jajka, dodawaj powoli olej oraz ksylitol.

4. Mąkę przesiej i dodaj do niej sodę oczyszczoną,

5. Sodę i mąkę powoli wsyp do jajek z cukrem i olejem, po czym ponownie zmiksuj całość.

6. Do powstałej masy dodaj cynamon i marchewkę, a następnie wymieszaj wszystko dużą, drewnianą łyżką.

7. Piecz ciasto przez ok. 50 minut w piekarniku rozgrzanym do temperatury 180℃.

Do masy można również dodać garść posiekanych orzechów włoskich, wsypując je razem z marchewką i cynamonem. Tak przygotowany wypiek jest nie tylko zdrowszy od tradycyjnego, lecz również mniej kaloryczny, dzięki czemu na kawałek mogą skusić się nawet osoby będące na diecie.

Ksylitol można stosować właściwie w dowolnych przepisach na słodkości, zastępując nim cukier. Zawsze należy jednak pamiętać o proporcjach. Dodając cukier brzozowy, należy przygotować go ok. 25% więcej, niż zwykłego.

Czy ksylitol jest zdrowy? Stosowany z umiarem, z całą pewnością. Dlatego warto wypróbować go w swojej kuchni, zastępując nim cukier w przepisach na domowe słodkości. Dzięki temu można stworzyć desery dla dzieci, diabetyków, osób na diecie odchudzającej oraz wszystkich innych, które dbają o swoje zdrowie.

Zobacz także: Słodko, zdrowo, kolorowo. Tort, ciasteczka i tarta z awokado - przepisy na fit słodycze

Zobacz film: Cukier – słodki narkotyk. Źródło: Dzień Dobry TVN.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości