C: Wiele kobiet sprawdza, na jakim etapie cyklu menstruacyjnego aktualnie się znajduje poprzez samobadanie pochwy. Drobne przeobrażenia w wewnętrznych narządach płciowych, związane są ze zmianami hormonalnymi, do których dochodzi podczas całego cyklu owulacyjnego.
Pochwa przed okresem
Dolna część pochwy kształtem przypomina spłaszczony cylinder. Ma dwie ściany – przednią i tylną. Przednia ściana ma ok. 7,5 cm, obydwie mają szerokość ok. 3 mm. U kobiet, które nigdy nie rodziły, poprzecznie przypomina literę H. W najszerszym miejscu, czyli blisko szyjki macicy, ma 2 - 3 cm. Pochwa stopniowo rozszerza się od jej ujścia do wnętrza. Ściany pochwy zbudowane są z trzech warstw: błony śluzowej (blaszki właściwej i nabłonka), błony mięśniowej i błony zewnętrznej. Nabłonek, który jest częścią błony śluzowej, odpowiada za zmiany zachodzące podczas cyklu menstruacyjnego w pochwie. Przyczyną jest fakt, iż wchodzi on w interakcję z hormonami wydzielanymi przez jajniki.
Wszelkie zmiany pochwy czy szyjki macicy są wynikiem działania na nabłonek błony śluzowej hormonów jajnikowych. Zaraz przed krwawieniem menstruacyjnym pochwa zmienia swoje położenie i obniża się, staje się twardsza, co jest wyczuwalne podczas badania palpacyjnego. Staje się też bardziej otwarta, podobnie jak podczas dni płodnych. Pochwa jest sucha przed okresem przez fizjologiczny spadek estrogenów na tym etapie cyklu owulacyjnego. Efektem suchości jest swędzenie i pieczenie pochwy przed okresem . By zmniejszyć te objawy, stosowane są odpowiednie lubrykanty oraz globulki. Temperatura w pochwie przed okresem rośnie – to dla kobiet stosujących naturalną metodę antykoncepcji wyznacznik dni płodnych . Znakiem zbliżającej się miesiączki jest natomiast bardzo gęsta i mniej przejrzysta wydzielina. Najczęściej występuje na kilka lub kilkanaście godzin przed krwawieniem menstruacyjnym. Brak wydzieliny przed okresem zdarza się u wielu miesiączkujących kobiet.
Jak wygląda pochwa przed okresem? Niewłaściwe położenie pochwy i szyjki macicy
Czasem zdarza się, że pochwa razem z szyjką macicy znajduje się zbyt wysoko (jak podczas dni płodnych) i są zbyt zamknięte lub otwarte. Nieprawidłowości te związane są z zaburzeniami pracy mięśni. Ich przyczyną najczęściej jest przemęczenie lub zbyt intensywny wysiłek fizyczny. Jednak czasem powód takiego stanu jest poważniejszy – zaburzone ułożenie samej szyjki macicy. To sytuacja wymagająca konsultacji z lekarzem ginekologiem i podjęcia odpowiedniego leczenia.
Dziwny zapach z pochwy przed okresem nie jest sytuacją fizjologiczną. Powinien budzić niepokój u kobiety. Zapach z pochwy przed okresem lub w środku cyklu nie powinien być nieprzyjemny, stanowi to objaw procesu zapalnego w układzie rozrodczym kobiety. Zapach wydzielin z pochwy każdej kobiety jest inny, lecz jeśli jest bardzo intensywny, należy udać się do lekarza celem określenia przyczyny zmianu zapachu.
Wygląd pochwy i szyjki macicy w trakcie menstruacji i po zapłodnieniu
Podczas menstruacji pochwa wraz z szyjką macicy jest bardziej otwarta, lekko uniesiona ku górze i robi się miękka. Po zakończeniu menstruacji szyjka zamyka się bardzo szczelnie, robi się jędrna i twarda.
Po wniknięciu plemnika do dojrzałej komórki jajowej dochodzi do zapłodnienia. Powstaje wówczas zarodek, który po kilku dniach zagnieżdża się w błonie śluzowej jamy macicy. Szyjka macicy szczelnie się zamyka i unosi wysoko ku górze już po dwóch tygodniach od wystąpienia owulacji. Niektóre kobiety wyczuwają te zmiany, większość jednak dowiaduje się o nich dopiero u lekarza. Ten stan utrzymuje się do końca trzeciego trymestru pod warunkiem, że ciąża przebiega prawidłowo. Celem zmian jest uchronienie rozwijającego się płodu przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Ściany pochwy w tym czasie są mocno rozpulchnione . Pierwszym sygnałem porodu jest rozwieranie się szyjki macicy, a rozwarcie jej informuje położną i ginekologa-położnika o etapie porodu. Bardzo ważne podczas ciąży jest monitorowanie rozwarcia szyjki macicy i zmian w pochwie . Może to zapobiec przedwczesnemu porodowi bądź przedwczesnemu odpłynięciu wód płodowych.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN