Status quo , qui pro quo, cui bono? - mamy szczęście, jeśli zwroty te poznaliśmy w szkole lub na studiach i swobodnie możemy chwalić się naszą erudycją. Niestety, wielu z nas ma kiepską pamięć - lub nigdy nie miało okazji, by nauczyć się posługiwać łacińskimi określeniami. Teraz jednak, od kiedy wynaleziono internet i dostęp do encyklopedycznej wiedzy ogólnej i językowej jest łatwiejszy niż kiedykolwiek, nie możemy sobie już pozwolić na wymówki. Podstawowe, najczęściej używane łacińskie zwroty dobrze jest więc poznać, by zawsze rozumieć, o czym mowa.
Status quo - definicja
Co to znaczy status quo ? Status quo to nic innego jak stały stan rzeczy, stan, który nie ulega zmianie, trwa. Często używa się tego zwrotu, chcąc podkreślić czyjąś wolę zachowania tego stanu, a więc niechęć do zmian, nowości, podejmowania inicjatywy, co może mieć zarówno korzystne, jak i niekorzystne konsekwencje.
Status quo - znaczenie w naukach politycznych czy ekonomii
Zwrotu status quo najczęściej chyba używa się w wypowiedziach o polityce, dyplomacji, gospodarce czy biznesie. A więc na przykład zdanie: „Nasz prezydent chce zachować status quo w relacji z sąsiednimi państwami“ oznacza, że głowa państwa nie chce i nie dąży do jakichkolwiek zmian w stosunkach dyplomatycznych z krajami ościennymi, prawdopodobnie uważając, że te relacje są zupełnie zadowalające - lub że ich zmiana mogłaby przynieść jedynie straty.
Co oznacza status quo w innych dziedzinach? Na przykład można powiedzieć „Obrona gospodarczego status quo oznacza, że nigdy nie osiągniemy zachodniego poziomu życia“. Autor takiej wypowiedzi zapewne martwi się, że jeśli ekonomiści w danym kraju nie podejmą żadnych radykalnych decyzji, zaniechają poważniejszych zmian w polityce ekonomicznej państwa, zapanuje gospodarczy marazm, a obywatele nie będą mogli nigdy liczyć na takie wynagrodzenia, jakie mają mieszkańcy zachodniej Europy.
Określenie o chęci zachowania politycznego, ekonomicznego czy dyplomatycznego status quo może mieć jednak zarówno negatywny, krytyczny, jak i pozytywny, pochwalny wydźwięk. Wszystko zależne jest bowiem, czy owo status quo - a więc stały, aktualny stan rzeczy - jest stanem korzystnym z punktu widzenia danego państwa, instytucji czy np. przedsiębiorstwa - czy też nie. A więc mówi się też: „Mamy tak dobre wyniki finansowe, że jeśli w kolejnych latach zachowamy status quo , jeśli chodzi o listę klientów, nie grozi nam upadek ani nawet redukcja etatów“.
Status quo - znaczenie w psychologii
Jeśli mowa o ludzkiej psychice, zwrot status quo jest często stosowany w opisie relacji z innymi. Co oznacza status quo w psychologii? Najlepiej znów pokazać to na przykładach. Zatem chęć „zachowania status quo“ w małżeństwie czy związku partnerskim oznacza, że jedna ze stron - lub obie - wolą pozostawić wszystko tak, jak jest we wzajemnych relacjach czy ustaleniach między partnerami, również bez względu na to, czy stan ten jest korzystny, czy nie.
Ale status quo nie musi odnosić się do relacji, może również być określeniem opisującym stan umysłu jednostki, np.: „Status quo to jedyne, czego potrzebuję. Nie chcę robić kariery ani chodzić na terapię. Dajcie mi wszyscy święty spokój“. Takie wypowiedzi może sformułować osoba, która nie ma w sobie pragnienia rozwoju czy korzystnych zmian w swoim życiu. Wygodnie jej tak jak jest - co może być niepokojące, jeśli wiemy, że ten ktoś nie radzi sobie najlepiej.
Status quo ante
Co to jest status quo ante ? Termin ten oznacza “dawny, przeszły stan rzeczy”, “stan sprzed”. Używany jest najczęściej w języku prawniczym w opozycji do status quo , czyli obecnego stanu rzeczy. Może odnosić się na przykład do istniejących w danym kraju przepisów, regulacji, umów, które obowiązywały przez jakiś czas, a potem zostały zmienione. Często zwrot ten występuje w połączeniu z łacińskim słowem „bellum“ oznaczającym wojnę. Status quo ante bellum odnosi się do zasady obowiązującej jeszcze z czasów Imperium Rzymskiego, która pozwalała zakończyć konflikt zbrojny między państwami poprzez przywrócenie właśnie „dawnego stanu“ sprzed wojny. Chodzi tu przede wszystkim o przebieg granic między walczącymi państwami.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN