Coming Out Day, czyli Dzień Wychodzenia z Szafy
Wychodzenie z szafy to kalka anglojęzycznego sformułowania „come out of the closet”, co oznacza oficjalne przyznanie się do homoseksualizmu, biseksualizmu lub transseksualizmu – zwykle rodzinie i znajomym, ale coraz częściej również wszystkim innym, również opinii publicznej. Ustanowione 11 października święto ma dodać osobom LGBT odwagi i zachęcić do zaprzestania ukrywania swojej orientacji.
Cel powołania Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii
17 maja nie jest datą przypadkową. W tym dniu, w 1990 r. homoseksualizm został usunięty przez Organizację Narodów Zjednoczonych z Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Międzynarodowy Dzień Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii oficjalnie ustanowiony został w 2004 r. jako wspólne święto na rzecz wszystkich doświadczających tych zachowań osób na całym świecie. Od tamtego czasu przeszedł kilka zmian nazwy, do tej funkcjonującej obecnie.
Obchodzone co roku święto ma za zadanie zwrócić uwagę na stale doświadczaną przez osoby LGTB przemoc i różnego typu przejawy dyskryminacji. Choć orientacje seksualne, odmienne od heteroseksualizmu, od ponad 30 lat nie są klasyfikowane jako choroby, nadal są pretekstem do przemocy i prześladowania osób, które nie są hetero. Najbardziej nasilone jest to w niektórych krajach azjatyckich i afrykańskich, jednak szykan i przejawów dyskryminacji nie brakuje na całym świecie.
Obchody Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii
Święto obecnie obchodzone jest w ponad 130 państwach, łącznie z tymi, w których homoseksualizm i/lub zachowania z nim związane są karane. Konsekwencje prawne za kontakty homoseksualne nadal funkcjonują w 74 krajach i terytoriach świata. W 47 państwach karze podlegają zarówno kontakty seksualne i uczuciowe między kobietami, jak i mężczyznami. W 28 krajach karani są wyłącznie mężczyźni. Dyskryminujące prawa istnieją w aktualnych kodeksach prawnych w niektórych państwach Afryki, Azji, Oceanii, Ameryki Środkowej. W Europie takim obszarem jest należąca do Federacji Rosyjskiej Czeczenia.
Aby zwrócić uwagę na to, z czym na co dzień zmagają się osoby LGTB na całym świecie i wpłynąć na poprawę zachowań względem nich, odbywają się liczne demonstracje, parady, zawody sportowe, wystawy, festiwale filmowe, przedstawienia teatralne i koncerty. Organizowane są również debaty, warsztaty i konferencje, w których udział biorą organizacje LGBT, organizacje broniące praw człowieka, przedstawiciele rządów, parlamentów, międzynarodowe instytucje, organy i agencje, a wśród nich:
- Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka
- Rada Europy
- UNESCO
- Komisja Europejska
- Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej
Polskie coming outy ostatnich lat i ich znaczenie
Osoby publiczne, często bardzo popularne i lubiane, które przyznają się do homoseksualizmu, również przyczyniają się do zwiększania powszechnej świadomości na ten temat. Fakt, że się na to decydują, już bez obaw, że utracą pracę lub spotkają ich inne przykre konsekwencje, jest dowodem na to, że sytuacja stopniowo się poprawia.
Jedną z najpopularniejszych w Polsce osób otwarcie mówiących o swoim homoseksualizmie jest Robert Biedroń. W 2001 r. zainicjował Kampanię Przeciw Homofobii, a w 2011 r. został pierwszym posłem RP, który oficjalnie przyznał się do homoseksualizmu.
W 2005 r. coming outu dokonał aktor Jacek Poniedziałek. W 2007 r. krytyk i publicysta Tomasz Raczek przyznał, że od 15 lat jest w szczęśliwym związku z drugim mężczyzną. W 2013 r. o swoim związku z drugą kobietą powiedziała córka Agnieszki Holland, Kasia Adamik. Dwa lata później coming outu dokonał projektant Maciej Zień. Swojej orientacji nigdy nie ukrywał stylista Tomasz Jacyków , który w wywiadzie dla "Dziennika" w 2009 r. przyznał:
Nie różnimy się od reszty ludzi. Niezależnie od orientacji seksualnej łączenie się w pary leży w naturze człowieka
Otwarcie o własnej orientacji mówi również choreograf Michał Piróg. W 2020 r. opowiedział o tym trener znany jako Qczaj, a o swoim panseksualizmie - Monika Miller. W 2021 r. głośnego coming outu dokonał wokalista Andrzej Piaseczny, a w 2022 r. dziennikarz i ceniony pisarz Mariusz Szczygieł.
Historie o "wyjściu z szafy", o których pisaliśmy:
- #BezCukru: Idol nastolatków pochował partnera po 12 latach związku. "Czym sobie zasłużyłem na to cierpienie?"
- Nie od zawsze wiedziała, że jest transpłciowa. Alicja potrzebuje ogromnej kwoty na korektę płci
- Coming out Tytusa Skiby. "Szum medialny zrobił się ogromny"
- Tymon Tymański ujawnia swoją orientację
- Znany piłkarz dokonał coming outu. Jak zareagowała jego żona?
- Andrzej Piaseczny tłumaczy swój coming out
- Elliot Page: "Jestem osobą transpłciową"
- Paweł Tomaszewski jest gejem. Coming out aktora na Instagramie
- Uczestnicy gejowskiego programu zwierzyli się z coming outu. Reakcje ich dziadków były szokujące
- Aktorka znana ze "Sztuki kochania" zrobiła coming out. "Najbardziej uwielbiam czas ze swoją dziewczyną"
- Piłkarz Adelaide United, Josh Cavallo, zrobił coming out. "Wreszcie czuję się komfortowo"
- Mariusz Szczygieł dokonał coming outu. "Dał sobie prawo, by to powiedzieć"
- Aktorka znana ze "Sztuki kochania" zrobiła coming out. "Najbardziej uwielbiam czas ze swoją dziewczyną"
- Wróżbita Maciej zdecydował się na coming out: "Jestem już tak stary, że nie będę się ukrywał"
Istotnym dla propagowania szacunku i tolerancji wobec osób LGBT jest poparcie nie tylko instytucji, ale też pojedynczych osób.
Choć zmiany są widoczne, homofobia to nadal poważny problem. W skrajnych przypadkach zagraża bezpieczeństwu osób homoseksualnych. Dlatego kampanie i inne działania indywidualne i instytucjonalne, które zwiększają poziom świadomości społecznej i uwrażliwiają na cudzą odmienność, są bardzo potrzebne.
Zobacz wideo: Nie ma naszej zgody na przemoc i homofobię
Zobacz także:
- Pewnego dnia usłyszała: "Mamo nie jestem tym, kim myślisz, że jestem". Jak reagować na coming out dziecka?
- Od 11. roku życia marzyła, żeby być kobietą. "Ukrywanie tego było męczarnią"
Autor: Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: Ragnar Th Sigurdsson photographer/Getty Images