Drzewo katalpa występuje naturalnie w Ameryce Północnej i Azji. Staje się coraz bardziej popularne również w innych częściach świata. W Polsce poprawna nazwa tej rośliny ozdobnej to surmia - katalpa jest określeniem potocznym. Co istotne, drzewo występuje w wielu odmianach i jest stosunkowo łatwe w uprawie. Dzięki temu może spodobać się nawet początkującym ogrodnikom.
Katalpa – odmiany i gatunki
Najpopularniejszym rodzajem drzewa jest katalpa bignoniowa znana też jako katalpa zwyczajna czy katalpa pospolita. Jej wysokość to maksymalnie 20 m. Roślina posiada krótki pień, natomiast korona tworzy kształt parasola. Liście pojawiają się późną wiosną – najczęściej w maju, choć czasami nawet w czerwcu, a opadają jesienią. Są jasnozielone i mają 20-25 cm długości. Z kolei białe lub lekko kremowe kwiaty, przypominające swoją budową storczyki, można podziwiać w okresie od czerwca do lipca. Po tym czasie zamieniają się w nietypowe owoce podobne do strąków fasoli o długości do 40 cm, które mogą utrzymać się przez całą zimę.
Katalpa w ogrodzie może występować także w innych odmianach:
- katalpa "Nana", czyli katalpa kulista –charakteryzuje się kulistą koroną. Nie kwitnie i nie posiada owoców, jednak idealnie nadaje się do niewielkich ogrodów, ponieważ jej wysokość to maksymalnie 5 m,
- katalpa "Aurea" – posiada jasnożółte liście, a jej maksymalna wysokość wynosi 20 m,
- katalpa żółtokwiatowa (lub katalpa żółta ) – liście są owłosione i posiadają purpurowe nerwy i ogonki, natomiast kwiaty są w kolorze żółto-kremowym. Maksymalna wysokość to 15 m,
- katalpa wielkokwiatowa – ma stożkowatą koronę, a jej kwiaty wydzielają niezwykle przyjemny zapach, który odstrasza komary. Dorasta do 20 m wysokości,
- katalpa purpurowa (katalpa pośrednia) – wyróżnia się tym, że jej młode liście mają na początku czerwonobrązowy, wręcz purpurowy kolor. Może osiągnąć wysokość 10 m.
Katalpa – drzewo dla każdego
Drzewo ozdobne katalpa sprawdzi się zarówno w dużym, jak i w małym ogrodzie. Dla osób, które mają do zagospodarowania niewielką przestrzeń najlepsza będzie katalpa szczepiona na pniu. Dzięki prostemu zabiegowi ten typ osiąga niewielką wysokość. To wyjątkowa zaleta, która każdemu pozwoli cieszyć się walorami drzewa katalpa. Na pniu wykonuje się szczepienie, jednak nie w dolnej, a w górnej jego części, co hamuje wzrost rośliny. Katalpa szczepiona będzie więc odpowiednia nie tylko do małych ogrodów, ale również jako ozdoba balkonu czy tarasu.
Katalpa – sadzenie i odpowiednie stanowisko
Katalpa - kiedy sadzić, by rozwijała się najlepiej? Jeżeli posiada się sadzonkę kontenerową – można zrobić to o dowolnej porze roku. Z kolei jeśli roślina ma odkryte korzenie, wówczas najlepiej posadzić ją wiosną lub wczesną jesienią. Zwróć na to uwagę, kiedy kupujesz drzewo katalpa. Sadzonki posadzone w złym czasie mogą słabo rosnąć.
Pamiętaj także o przygotowaniu odpowiedniego miejsca dla drzewa katalpa. Roślina lubi słońce i ciepło, dlatego najlepiej wybrać stanowisko osłonięte od wiatru i dobrze doświetlone. Warto też zwrócić uwagę na rodzaj gleby. Najlepiej, aby była żyzna, przepuszczalna i lekko wilgotna, o zasadowym lub obojętnym pH.
Katalpa - uprawa i pielęgnacja
Tak naprawdę katalpa wymagania ma niewielkie. Aby zapewnić jej odpowiednie warunki, wystarczy wyściółkować ziemię tuż przy pniu oraz nawozić ją wieloskładnikowym nawozem. Oprócz tego, w upalne dni nie wolno zapominać o podlewaniu drzewa katalpa.
Pielęgnacja wymaga nieco większej uwagi jedynie w przypadku młodych roślin, które nie są odporne na mrozy. W czasie zimy konieczne jest zabezpieczanie ich folią lub słomianymi matami.
Co istotne, nie należy przesadzać drzew, ponieważ posiadają grube korzenie o słabym rozgałęzieniu. Jeżeli mimo wszystko chcesz zmienić stanowisko katalpy, najlepiej zrób to gdy roślina ma 3-4 lata. Dodatkowo, z istniejących już roślin można uzyskać nowe drzewko katalpa. Rozmnażanie następuje z użyciem nasion lub sadzonek, a w przypadku niektórych odmian poprzez szczepienie.
Katalpa – przycinanie
W przypadku katalpy w ogrodzie przycinanie nie jest konieczne. Można jednak zastosować cięcie w celu uzyskania pożądanego wyglądu korony. W takiej sytuacji, najlepiej zrobić to w suchy i ciepły dzień (dzięki temu miejsca przecięcia szybciej się zasklepią). Aby uzyskać jak najlepszy efekt należy skracać zarówno pędy, jak i wierzchołek na wysokości głównych gałęzi. Można także usunąć zniszczone oraz słabe gałęzi, na miejscu których wkrótce wyrosną nowe pędy drzewa katalpa. Cięcie takie stosowane jest więc w celach estetycznych oraz wzmacniających.
Zabieg można przeprowadzić na każdym rodzaju rośliny. Przykładowo, katalpa szczepiona przycinanie znosi dobrze, jednak w jej przypadku aby utrzymać odpowiedni kształt korony, cięcie należy wykonywać regularnie - każdego roku w okresie od lutego do kwietnia.
Zobacz wideo: Kupuj lokalnie i sezonowo
Zobacz także:
- Świerk serbski – sadzenie, pielęgnacja i odmiany
- Jesienne przesadzanie malin. Co jeszcze możemy przesadzić w ogródku?
- Głogownik – odmiany, uprawa i pielęgnacja