- RSV to wirus powodujący sezonowe zakażenia dróg oddechowych, który jest szczególnie groźny dla dzieci poniżej 6. miesiąca życia oraz seniorów, którzy ukończyli 60 lat.
- Objawy zakażenia wirusem RSV to m.in. katar, kaszel, duszności. U osób z osłabioną odpornością, u osób starszych, z chorobami towarzyszącymi, u noworodków - choroba może mieć przebieg ciężki, a nawet śmiertelny.
- Szczepienia przeciwko RSV są dostępne i dają wystarczający poziom odporności przez około 2 lata.
Czym jest RSV?
RSV to wirus powodujący sezonowe zakażenia dróg oddechowych. Na ciężki przebieg choroby najbardziej są narażone osoby najstarsze i najmłodsze, o osłabionym układzie immunologicznym.
- RSV to wirus znany od lat 50. XX wieku. Problem polegał na tym, że przez wiele lat naukowcy nie byli w stanie dopracować takiego elementu struktury wirusa, który by umożliwił zdiagnozowanie. Te elementy diagnozujące pojawiły się w testach, które stały się dostępne. Dzięki temu, że zaczęliśmy diagnozować, to mamy informacje o tym zachorowaniu. Poza tym struktury antygenowe stały się na tyle dobrze przebadane, że w oparciu o nie można było umożliwić szczepienia. Wirus RSV sam w sobie jest dosyć dziwny i inny od tych, które również powodują choroby dróg oddechowych. Niszczy komórki układu oddechowego w dość specyficzny sposób. Powoduje, że one się łączą i przestają wypełniać swoje funkcje. Wtedy mamy katar, kaszel, a u osób z osłabioną odpornością, u osób starszych, z chorobami towarzyszącymi, u noworodków, które nie mają zabezpieczenia w przeciwciała, które mogły nabyć w wyniku wcześniejszych infekcji, choroba może mieć przebieg ciężki, a nawet śmiertelny - wskazał prof. dr hab. med. Robert Flisiak.
Jakie są objawy zakażenia wirusem RSV?
- Bardzo często pacjenci, a zwłaszcza osoby starsze, trafiają do szpitala czy do lekarza nie z powodu samej infekcji dróg oddechowych, ale dlatego, że pogorszył się stan w przebiegu choroby dotychczasowej, np. astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, bo wystąpił zawał albo udar. W trakcie diagnostyki okazuje się, że takim wyzwalaczem był wirus RSV, który spowodował zaburzenia w układzie oddechowym i pogorszył stan istniejącej już choroby. Ci pacjenci oczywiście mają objawy infekcji dróg oddechowych, jak katar, kaszel, duszności, ale na pierwszy plan wysuwa się pogorszenie dotychczasowej choroby - wyjaśnił kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Jak chronić się przed RSV?
Prof. dr hab. med. Robert Flisiak wskazał, kiedy jest najlepszy moment, by zaszczepić się przeciwko RSV.
- W związku z tym, że szczepienie daje wystarczający poziom odporności przez mniej więcej 2 lata, przynajmniej na tę chwilę jest nasza wiedza, to szczepić się można przez cały rok. Najpóźniej, gdy podejmujemy decyzję o szczepieniu, to powinien być sierpień-wrzesień, bo wtedy przypada okres największej liczby zachorowań na wirusowe choroby układu oddechowego. Tak naprawdę to zabezpieczenie warto już mieć przez cały rok - przyznał ekspert.
Wirus RSV - czat
Odpowiedzi na pytania będą pojawiać się poniżej.
Czy RSV jest groźny dla alergików?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Tak, zwłaszcza jeżeli jest to alergia układu oddechowego związana z astmą. RSV może doprowadzić do zaostrzenia astmy, hospitalizacji, konieczności tlenoterapii i stosowania leków dożylnie.
Jak sprawdzić, czy mam RSV?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Jeżeli mam objawy sugerujące infekcję dróg oddechowych, warto zrobić szybki test antygenowy - kombo, które są dostępne w aptekach.
Ile czasu może się utrzymywać kaszel po RSV?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Może być różnie u każdego. U osób z chorobami układu oddechowego może utrzymywać się nawet 3-4 tygodnie.
W jaki sposób można się zarazić tym wirusem?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Zakażenia są drogą oddechową, więc duże ryzyko jest zawsze, gdy znajdujemy się w dużych skupiskach ludzkich - komunikacji publicznej, zamkniętych pomieszczeniach z osobami zarażonymi.
Czy RSV to nowy wirus?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Znany jest od lat 50. XX wieku, ale przez lata nie udawało się wyizolować antygenów, które pozwalałyby na wykorzystanie w celach diagnostycznych i na tyle stabilnych, żeby dały podstawy do stworzenia szczepionek.
Czy warto szczepić się w ciąży na RSV?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Tak, nawet trzeba, bo dzięki temu noworodek uzyska przeciwciała od matki, a do szóstego miesiąca jest praktycznie bezbronny wobec zakażeniu RSV. RSV u noworodków może stwarzać zagrożenie życia.
Czy dorośli łatwo zarażają się RSV? Zwykle słyszy się o zagrożeniu dla dzieci.
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Zagrożeni są również dorośli, a zwłaszcza osoby po 60. roku życia, kiedy to obniża się odporność i przybywa chorób towarzyszących, zwłaszcza krążenia i układu oddechowego.
Dziecko przyniosło RSV ze szkoły. Czy jest duże ryzyko zarażenia rodziców, którzy są niezaszczepieni?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Tak, wirus RSV jest wysoce zakaźny. Może być groźny zwłaszcza dla dorosłych, którzy mają przewlekłe choroby układu krążenia i oddechowego. A jeszcze groźniejszy dla osób starszych, a więc dla dziadków, bo wiek powyżej 60. lat jest czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu choroby i poważnych następstw.
Jak wyizolować dziecko chore na RSV?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Bardzo trudne pytanie, zwłaszcza jeżeli dotyczy małego dziecko wymagającego ciągłej opieki. Zabezpieczyć wtedy powinni się rodzice, a więc maseczki i wietrzenie pomieszczeń.
Czy po przybyciu RSV można częściej chorować na zapalenia oskrzeli?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Zakażenie RSV jak każda infekcja wirusowa może sprzyjać powikłaniom w postaci nadkażenia bakteryjnego, a więc również zapaleniu oskrzeniu i płuc.
Czy na RSV można zachorować więcej niż jeden raz? Czy szczepiąc się na RSV mamy szansę na niezarażenie się tym wirusem tak jak np. w przypadku szczepienia na ospę, odrę?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Tak, niestety odporność po przechorowaniu nie jest trwała.
Panie Doktorze, jestem obecnie w 28. tygodniu ciąży. Planuję się zaszczepić właśnie m.in. na RSV. W którym tygodniu, według Pana, najlepiej byłoby to zrobić?
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Według zaleceń WHO najlepiej po 28. tygodniu ciąży.
Jak odbudować odporność po przejściu infekcji RSV? Od czasu tego wirusa non stop choruje cała rodzina.
- prof. dr hab. med. Robert Flisiak: Zdrowe odżywianie, dużo ruchu na świeżym powietrzu.
Zapytaj lekarza lub farmaceutę o możliwość bezpłatnego szczepienia. Więcej o profilaktyce RSV można dowiedzieć się na stronie internetowej https://www.szczepieniersv.pl/
Zobacz także:
- Wirus RSV jest groźny głównie dla dzieci. Jak skutecznie z nim walczyć?
- Naukowcy alarmują. Jeden z najczęstszych wirusów może uszkadzać układ nerwowy
- Ruszyły darmowe szczepienia dla seniorów i kobiet w ciąży. "Łatwiej i taniej jest zapobiegać"
Źródło zdjęcia głównego: Anita Walczewska/East News