Światowy Dzień Książki, czyli wielkie święto literatury. Jak wspierać czytelnictwo w Polsce?

Kobieta czytająca książkę
Światowy Dzień Książki, czyli wielkie święto literatury. Jak wspierać czytelnictwo w Polsce?
Źródło: Tim Robberts/GettyImages
Światowy Dzień Książki to wyjątkowe święto dla czytelników na całym świecie. Możesz je uczcić na wiele sposobów - dobrym pomysłem może być wzięcie udziału w zorganizowanym wydarzeniu, odwiedzenie ulubionej księgarni, czy po prostu spędzenie wieczoru w domowym zaciszu, ale koniecznie z książką ulubionego autora w ręku! To również dzień praw autorskich. Skąd wzięły się te święta?

Co ważne - celem obchodów jest przede wszystkim promocja czytelnictwa i edytorstwa, ale także rozpowszechnianie zasad dotyczących ochrony własności intelektualnej i praw autorskich.

23 kwietnia - Dzień Książki

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich obchodzony jest 23 kwietnia. Świętują wtedy autorzy, wydawnictwa, księgarnie, ale przede wszystkim jest to dzień czytelników. To największe wydarzenie tego rodzaju na świecie. O jego skali świadczą chociażby liczby - święto jest obchodzone w ponad 100 krajach!

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Książki

DD_20220221_Ksiazki_REP
Źródło: Dzień Dobry TVN
Co czytają Polacy?
Co czytają Polacy?
Książki kolorowe w dotyku
Książki kolorowe w dotyku
Książki, które zmieniają nasze życie
Książki, które zmieniają nasze życie
Król kryminału - jego książki mrożą krew w żyłach
Król kryminału - jego książki mrożą krew w żyłach
Odgracamy regał na książki
Odgracamy regał na książki
Świąteczne książeczki dla dzieci
Świąteczne książeczki dla dzieci
W magicznym świecie książek
W magicznym świecie książek
Rozmowa z Anią Rubik o drugiej części książki sexedpl
Rozmowa z Anią Rubik o drugiej części książki sexedpl
Książki podróżnicze dla dzieci
Książki podróżnicze dla dzieci
Premiera nowej książki w ramach projektu SEXED.PL
Premiera nowej książki w ramach projektu SEXED.PL
Nieznane fakty z życia Anne Frank
Nieznane fakty z życia Anne Frank
Powstała książka o Jadze Hupało. "Mam wielkie szczęście spotykać cudowanych ludzi"
Powstała książka o Jadze Hupało. "Mam wielkie szczęście spotykać cudowanych ludzi"
Książki dla dzieci tłumaczące co dzieje się w Ukrainie
Książki dla dzieci tłumaczące co dzieje się w Ukrainie
Książki dla kobiet małych i dużych
Książki dla kobiet małych i dużych

Dzień Książki i Praw Autorskich - skąd ta data?

Data wydarzenia oczywiście nie jest przypadkowa, a swe źródła ma w gorącej Katalonii. 23 kwietnia to dzień św. Jerzego, czyli patrona tego obszaru geograficznego. Tradycyjnie tego dnia kobiety były obdarowywane przez mężczyzn czerwonymi różami symbolizującymi krew smoka, którego według wierzeń miał pokonać właśnie św. Jerzy. Z czasem tradycja ta ewoluowała - kobiety zaczęły odwzajemniać się za kwiatowy upominek i dawać mężczyznom prezenty w postaci książek. Na pomysł wykorzystania tego zwyczaju wpadł pewien sprytny kataloński wydawca Vincent Clavel Andres, który już w roku 1926 zainicjował obchody Dnia Książki.

Miejscowa tradycja nabrała światowego rozpędu w 1995 roku, wtedy rząd Hiszpanii złożył wniosek, dzięki któremu UNESCO ustanowiło 23 kwietnia Dniem Książki i Praw Autorskich. Data wydawała się organizacji odpowiednia nie tylko ze względu na katalońską tradycję, lecz także dlatego, że tego dnia odeszło dwóch mistrzów literatury - William Szekspir oraz Miguel de Cervantes.

Z międzynarodowej daty wyłamały się tylko Wielka Brytania i Irlandia. Kraje te chciały, by święto wypadało w trakcie roku szkolnego, dlatego na ich terenie dzień książki obchodzony jest w pierwszy czwartek marca.

Święto książki i nie tylko

Warto podkreślić, że nie jest to wyłącznie święto samej książki, ale również praw autorskich. Choć wydawałoby się, że prawa autorskie są stosunkowo młodą dziedziną prawa, w rzeczywistości temat ten został po raz pierwszy podjęty dość wcześnie. Już w roku 1886 miała miejsce pierwsza międzynarodowa konwencja ws. ochrony praw autorskich. Na tym etapie oczywiście dopiero przecierano szlaki, ale myśl ochrony własności intelektualnej zakiełkowała w ludzkich umysłach i wkrótce wydała obfite plony. Dla naszego kraju szczególnie znacząca jest data 24 lipca 1971 - wówczas Polska dołączyła do Powszechnej Konwencji o Prawie Autorskim.

Światowy Dzień Książki i jego rozwój

Z czasem okazało się, że jeden dzień w roku to zbyt mało. UNESCO zdecydowało się stworzyć niejaką instytucję - Światową Stolicę Książki. Zaszczytny tytuł jest przyznawany co roku, otrzymują go te miasta, które według organizatorów stworzyły najlepszy program promocji literatury w danej metropolii. W 2001 roku nagroda została przyznana po raz pierwszy w historii - laur zwycięzcy trafił do Madrytu. W 2016 roku do grona wyróżnionych dołączyło pierwsze w historii polskie miasto - Wrocław.

Jak wspierać czytelnictwo z okazji Światowego Dnia Książki?

Książka jest jednym z najważniejszych mediów przekazu, a dzięki nowoczesnej technice dostępna jest niemal dla każdego. Osoby, które nie lubią czytać mogą je teraz odsłuchiwać, a jeśli nie stać nas na zakup - w bibliotekach jest szeroki dostęp do literatury zupełnie za darmo. Czytelnictwo można wspierać nie tylko czytając, ale także robiąc zakupy i wypożyczając książki. Kupując, warto wybierać księgarnie kameralne, dzięki którym rozwijany jest rynek książki w Polsce - autorzy mają szansę na godne wynagrodzenie swojej pracy, a dodatkowo promowana jest zdrowa konkurencja w obrębie tego rynku.

Mało kto wie, ale również wypożyczanie książek wpływa na rozwój czytelnictwa - za każde takie wypożyczenie wydawnictwa otrzymują stosowne wynagrodzenie. Stąd jeśli nie stać nas na książkę lub zwyczajnie nie chcemy jej kupować, a jedynie przeczytać - warto zajść do biblioteki.

Światowy Dzień Książki dla Dzieci - dzień książki w przedszkolu i w szkole

Analogicznie do Światowego Dnia Książki utworzono kolejne ważne święto - tym razem skierowane bezpośrednio do dzieci. Obchodzone jest co roku 2 kwietnia. Podobnie jak w poprzednim przypadku, data ma znaczenie symboliczne - 2 kwietnia 1805 roku narodził się jeden z najsłynniejszych pisarzy literatury dziecięcej, słynny duński baśniopisarz - Hans Christian Andersen, spod którego pióra wyszły takie opowieści jak “Brzydkie Kaczątko”, “Królowa Śniegu” oraz “Calineczka”.

Dzień książki dla dzieci został ustanowiony w 1967 roku przez Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych Ludzi. Co ciekawe, głównym gospodarzem obchodów jest co roku inne państwo. Święto organizowały już m.in. Belgia, Brazylia, Nowa Zelandia, Polskę również spotkał ten zaszczyt w roku 1973. Oczywiście obchody daleko wybiegają poza granice państwa gospodarza. Instytucje kulturalne na całym świecie organizują tego dnia huczne obchody, których celem jest promocja literatury wśród najmłodszych.

Inicjatywą już typowo polską, ale nawiązująca swą tematyką do Światowego Dnia Książek dla Dzieci, jest akcja społeczna pod hasłem “Cała Polska czyta dzieciom” - jej celem jest dotarcie do rodziców i zachęcenie ich do czytania na głos najmłodszym. O zaletach takiego nawyku można by napisać kolejne książki, ale warto chociażby wspomnieć, że czytanie dzieciom zwiększa ich wiedzę, rozszerza wyobraźnię, polepsza pamięć, a także uczy logicznego myślenia i powiązywania faktów.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości