Afta w jamie ustnej – przyczyny i leczenie

Kobieta z aftą
Fot. itakayuki / Getty Images
Afty w jamie ustnej to częsta i bardzo bolesna dolegliwość. Są to niewielkie owrzodzenia umiejscowione na błonie śluzowej w ustach, na wargach lub na języku. Przyczyn powstawania afty w jamie ustnej jest kilka i od nich zależy powodzenie leczenia. Ważne jest zapobieganie aftom, ponieważ mają skłonność do nawrotów.
  • Jak wygląda afta w jamie ustnej
  • Przyczyny powstawania aft w jamie ustnej
  • Afta jamy ustnej – leczenie

Jama ustna jest wyścielona delikatną błoną śluzową, która pełni funkcję obronną przed drobnoustrojami i patogenami. Ma także zdolność do wchłaniania niektórych substancji, na przykład alkoholu i niektórych leków. Jest unerwiona czuciowo, dlatego odczuwamy w niej ciepło, zimno i ból. W jamie ustnej jest ciepło, ciemno i wilgotno, a na zębach znajdują się resztki jedzenia. Dlatego jest ona idealnym środowiskiem dla rozwoju w niej różnego rodzaju patogenów i chorób – najczęściej aftowego zapalenia jamy ustnej .

Jak wygląda afta w jamie ustnej

Afta w jamie ustnej ma postać okrągłego owrzodzenia o charakterze niewielkiego ubytku w błonie śluzowej jamy ustnej, który jest pokryty białym nalotem. Aftom towarzyszy miejscowy stan zapalny, o którym czasem świadczy zaczerwienienie, a innym razem obrzęk wokół zmiany. Owrzodzenia mogą występować pojedynczo lub w większych skupiskach, około 4 aft na raz. Ich wielkość wynosi od 1 milimetra do nawet 2 centymetrów średnicy, jednak najczęściej nie przekracza 5 milimetrów. Afta pojawia się najczęściej na granicy połączenia dziąseł z policzkami lub poniżej dolnej wargi. Może jej towarzyszyć powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Afta w jamie ustnej jest bardzo bolesną chorobową zmianą, która powoduje znaczny dyskomfort i jest wrażliwa na każdy dotyk. Utrudnia jedzenie, picie, mycie zębów, przełykanie śliny, a niekiedy mówienie. Dolegliwości bólowe są wzmagane przez gorące, pikantne lub kwaśne pokarmy.

Zobacz także: Peeling do ust. Jak wykonać? Jak często stosować?

Przyczyny powstawania aft w jamie ustnej

Afty w ustach pojawiają się najczęściej u małych dzieci, jednak nie jest to reguła, bo z tym schorzeniem zmagają się także osoby dorosłe. Przyczyn, które powodują afty, jest kilka, należą do nich:

  • podrażnienia błony śluzowej spowodowane protezą lub aparatem ortodontycznym,
  • uszkodzenie śluzówki podczas mycia zębów lub jedzenia widelcem,
  • podrażnienia podczas zabiegów stomatologicznych,
  • przygryzienie policzków,
  • zahaczanie śluzówką warg lub policzków o ostre krawędzie zębów,
  • poparzenie się gorącym pokarmem lub napojem,
  • nieodpowiednia higiena jamy ustnej,
  • obgryzanie paznokci,
  • przewlekły stres lub silna sytuacja stresowa,
  • choroby zębów,
  • przyjmowanie niektórych leków,
  • grzybica jamy ustnej,
  • zakażenie wirusem opryszczki lub wirusem HIV,
  • choroby autoimmunologiczne,
  • niedobory składników mineralnych, głównie witaminy B12, żelaza i kwasu foliowego.

Afty jamy ustnej mają skłonność do nawrotów. Jeżeli pojawiają się kilka razy w roku i są trudne do zlikwidowania, warto skonsultować się z lekarzem i rozpocząć diagnostykę w kierunku innych schorzeń, które mogą objawiać się owrzodzeniami jamy ustnej. Są wśród nich:

Afta jamy ustnej – leczenie

Afty jamy ustnej ustępują samoistnie po około tygodniu lub dwóch od pojawienia się. Leczenie aft zależy od przyczyny, która je wywołała. W większości są to niegroźne zmiany spowodowane podrażnieniem błony śluzowej lub niewystarczającą higieną jamy ustnej. W aptece dostępne są preparaty w postaci maści lub sprayów, które łagodzą dolegliwości bólowe i przyspieszają gojenie się aft. W leczeniu aft jamy ustnej stosuje się preparaty wysuszające i ściągające na bazie składników antybakteryjnych. Można zastosować także leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Zalecane jest płukanie ust płukankami na bazie szałwii. Jeżeli afta została wywołana niedoborem składników mineralnych, lekarz powinien zlecić badanie krwi i zaproponować odpowiednią suplementację.

Zobacz także: Jak powstrzymać opadanie kącików ust? Zabiegi czy ćwiczenia i masaże?

Ważne jest zadbanie o odpowiednią higienę jamy ustnej, aby nie dochodziło do nadkażeń owrzodzeń. Warto też spożywać duże ilości niesłodzonej wody, aby zapobiegać wysuszeniu błony śluzowej jamy ustnej, które wzmaga ból. W trakcie leczenia zalecane jest: zrezygnowanie z palenia papierosów, spożywania alkoholu, jedzenia czekolady i cytrusów. Wskazane jest spożywanie letnich, miękkich pokarmów, które nie będą dodatkowo podrażniać błony śluzowej.

Ulgę mogą przynieść domowe sposoby leczenia aft jamy ustnej :

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości