Chryzantemy są bardzo popularne ze względu na długie i obfite kwitnienie. Zakwitają już latem, a potrafią utrzymywać kwiaty nawet do grudnia. Mogą być uprawiane w ogrodzie na rabatach, a także na balkonie lub tarasie w doniczce. Chryzantemy można również trzymać w wazonie, chryzantemy cięte są bardzo trwałe i intensywnie pachną.
Chryzantemy – uprawa
Stanowisko i podłoże
Chryzantemy preferują stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru. Najlepiej rosną w glebie żyznej, próchniczej i przepuszczalnej o odczynie zasadowym.
Podlewanie i nawożenie
Podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale należy uważać, aby nie zalać korzeni. Jest to często źródłem ich gnicia oraz chorób grzybiczych. Należy intensywnie nawozić roślinę przed i po kwitnieniu.
Rozmnażanie
Jak rozmnażać chryzantemy? Najlepiej i najskuteczniej przez sadzonki ucięte z pędu wyrastającego z karpy korzeniowej. Najlepiej przeprowadzić ten zabieg na początku wiosny. Fragment pędu (ok. 5 - 6 cm) zanurzamy dolnym końcem w ukorzeniaczu i sadzimy w doniczce z mieszanką torfu i piasku. Najlepiej zostawić sadzonki pod osłoną, aby miały wilgoć i ciepło. W takich warunkach sadzonki chryzantemy powinny się ukorzenić w ciągu 3 tygodni.
Kiedy sadzić?
Młode chryzantemy warto zasadzić pod koniec wiosny, kiedy nie będzie już przymrozków.
Chryzantemy – najciekawsze odmiany
Chryzantemy to byliny należące do rodziny astrowatych (Asteraceae). W Polsce naturalnie występuje jedynie chryzantema Zawadzkiego, a reszta, ok. 50 gatunków, rośnie w różnych częściach Azji. Odmiany chryzantem różnią się pod względem koloru i pokroju. Wyróżnia się drobno- i wielkokwiatowe odmiany, a także chryzantemy doniczkowe (karłowate) i do gruntu (każda odmiana się nadaje, należy jedynie zwrócić uwagę na mrozoodporność). Oto niektóre odmiany:
- chryzantemy w doniczce – Amico (kwiaty fioletowe i czerwone), Avalon Red (czerwone), Conaco (kolorowe), Elda White (białe), Mary Wootton (różowe),
- chryzantemy drobnokwiatowe – Solar (kwiaty żółte), Raja (żółtopomarańczowe), Bella Gold (złociste z pomarańczowym środkiem), Rubra (różowe), Carmen oraz Monaco (czerwone), Havel Rurki (pomarańczowe o kształcie rurki),
- chryzantemy wielkokwiatowe – Madam (kwiaty żółte), Anabel (białe), Madonna (białe), Escort Czerwona (czerwone).
Chryzantemy na balkonie
Chryzantemy upiększą dekorację każdego jesiennego balkonu lub tarasu. Mogą stać w towarzystwie innych jesiennych roślin, takich jak: wrzosy, żurawki, rozchodniki okazałe, trawy ozdobne, a także innych astrowatych (np. astry jesienne).
Zobacz także: Wrzosy – uprawa i pielęgnacja w domu. Kiedy przycinać wrzos w doniczce?
Chryzantemy pięknie udekorują nasz balkon, jednak musimy liczyć się z tym, że gdy kupimy je w pełnym rozkwicie, pożyją u nas jeszcze 2 miesiące – po tym czasie będziemy musieli je wyrzucić. Co prawda można je przezimować, ale jest to trudne w warunkach domowych, gdyż wymagają chłodnego (temp. około 5 st. C), ale jasnego pomieszczenia. Wtedy należy też ograniczyć podlewanie. Z powrotem na balkon wystawiamy roślinę dopiero w połowie maja.
Chryzantemy w ogrodzie
Przy wyborze odmiany do ogrodu warto zastanowić się, jak poradzi sobie ona podczas zimy. Najodporniejsze na mrozy są odmiany drobnokwiatowe. Chryzantemy wielkokwiatowe natomiast są zazwyczaj delikatniejsze i mogą nie poradzić sobie nawet przy temperaturze 0 st. C. Po pojawieniu się pierwszych mrozów, warto otulić roślinę odpowiednio grubą osłoną z agrowłókniny i zasypać trocinami, słomą lub sianem.
Chryzantemy – choroby
Chryzantemy najczęściej atakuje:
- mączniak prawdziwy – to rodzaj grzyba, który atakuje liście, pozostawiając na nich mączny nalot. Gdy chryzantema zachoruje, należy usunąć jej silnie porażone części, a na resztę rośliny zastosować silny preparat przeciwgrzybiczny,
- zgnilizna bakteryjna – to szybko postępująca choroba, która zazwyczaj atakuje rośliny jesienią. Powodem jej wystąpienia jest nadmierna wilgoć w glebie. Zgniliznę na chryzantemie można rozpoznać po żółtych, obumierających liściach. Aby powstrzymać rozwój choroby, trzeba usunąć wszystkie porażone pędy i zwiększyć zawartość potasu w podłożu.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN