Myśli samobójcze - gdzie szukać pomocy?
Jeśli masz objawy kryzysu emocjonalnego - nie czekaj. W Polsce dostępnych jest kilka zupełnie bezpłatnych, całodobowych infolinii, na których znajdziesz pomoc. Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym, telefon: 800 702 222. Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111. Więcej znajdziesz w artykule: Pomoc dla osób w kryzysie – gdzie i jak jej szukać?
Czego nie wiemy o samobójstwie?
Jednym z najniebezpieczniejszych mitów dotyczących samobójstw jest założenie, że jeśli dana osoba mówi o swoich planach związanych z odebraniem sobie życia, to najprawdopodobniej tego nie zrobi.
- Badania pokazują, że jest dokładnie odwrotnie, bo aż 80% osób, które wspominały o śmierci samobójczej, potem faktycznie podejmowały próbę - powiedziała Halszka Witkowska. Zwróciła uwagę, że kiedy ktoś dopuszcza nas do tak newralgicznego obszaru, jak własne myśli suicydalne, ostatnim co powinniśmy robić, jest ich porównywanie i bagatelizowanie. Odpowiedzi pokroju: “Ja miałem gorzej”, “zobacz, czego doświadczają inni”, “nie jest tak źle” potrafią być bardzo krzywdzące. - Słyszałam od osób po próbach samobójczych, że ważnym momentem było dla nich, to gdy ktoś ich po prostu posłuchał, bez oceniania, kiedy poczuli się pierwszy raz w życiu osobami wartościowymi. Bo to jest też odruch, który łapiemy - chcemy skalować ludzkie cierpienie, skalować ludzki ból - powiedziała suicydolog.
Kolejnym zniekształceniem jest poszukiwanie jednego, konkretnego wydarzenia, które doprowadziło daną osobę do próby samobójczej. - Za każdym samobójstwem i próbą samobójczą jest historia - mówiła Witkowska.
W niektórych kręgach funkcjonuje także mit niepowstrzymanego samobójcy. - To jest fałszywe przekonanie, że jeśli ktoś naprawdę chce to zrobić, to nie da się go uratować. To nie jest prawda. Mamy na to wiele dowodów, chociażby świadectwa osób, które przeżyły próbę samobójczą. W osobie, która myśli o odebraniu sobie życia, często do samego końca jest walka życia ze śmiercią. Słuchałam kilka razy osób, które powiedziały, że w momencie, kiedy podjęły próbę samobójczą, jak już dokonały tego czynu, to od razu zaczynały tego bardzo żałować - powiedziała.
Fałszywe jest również przekonanie o egoizmie samobójców. - W momencie kryzysu presuicydalnego jest moment zerwania więzów międzyludzkich i zawężenia świata wartości. To jest moment, w którym człowiek myśli, że otoczeniu będzie lepiej bez niego. Mamy relację osób po próbach samobójczych, które często mówiły, że przed podjęciem próby bardzo silnie myślały, że rodzinie będzie lepiej bez nich, bo są tak beznadziejne, że ulżą w ten sposób rodzinie. A po przeżyciu próby samobójczej, pierwsze pytanie, które sobie zadały to "Jak ja mogłem/am zrobić to swoim bliskim?" - powiedziała Halszka Witkowska.
Bliska osoba chce się zabić - co mam zrobić?
Halszka Witkowska rozróżniła 4 podstawowe kroki pierwszej pomocy emocjonalnej:
- Zauważyć - zakomunikować drugiej osobie, że widzimy jej cierpienie i pogarszający się nastrój.
- Zapytać - co się stało? Z czym się mierzysz?
- Zaakceptować - nie bagatelizować i nie szukać szybkich rozwiązań.
- Zadziałać - zaproponować pójście do specjalisty. Jeżeli osoba nie czuje się na siłach, możemy udać się do lekarza lub terapeuty razem z nią. Jeśli i na to nie ma przestrzeni - należy być obecnym, rozmawiać, dbać o drugą osobę do momentu, kiedy wyrazi gotowość do sięgnięcia po profesjonalną pomoc.
Aby choć spróbować zrozumieć osobę, która ma myśli suicydalne, możemy wyobrazić sobie, że myśli tunelowo, że jej postrzeganie rzeczywistości, ale i czasu, jest zaburzone. Cierpieniem wypełniona jest zarówno przeszłość, jak i przyszłość, a każdy dzień ciągnie się w nieskończoność. Halszka Witkowska wspomniała o szczególnie charakterystycznych stanach - poczuciu beznadziejności, bezwartościowości, bezsilności i bólu psychicznym.
- W suicydologii mówimy, że osoba, która odbiera sobie życie, nie chce umrzeć, ona nie ma siły żyć. I naszą społeczną rolą jest to, żebyśmy pomogli przetrwać ten bardzo trudny moment - mówiła.
Pomoc dla najbardziej bezbronnych
Podczas gdy walka z chorobami psychicznymi stanowi jedno z największych wyzwań, przed jakim stają tysiące dorosłych, trudno wyobrazić sobie cierpienie najmłodszych. Zwłaszcza jeśli pod uwagę weźmiemy stan psychiatrii dziecięcej w Polsce. Sytuację doskonale obrazuje reportaż TVN24 Cierpią. Są coraz młodsze będący częścią cyklu Depresja systemu. Wszystkie jego odcinki znaleźć można na platformie TVN24 GO.
Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży - jak wesprzeć budowę
Tymczasem możecie również sami dołożyć swoją cegiełkę do walki z uprzedzeniami, których największymi ofiarami są najmłodsi. To właśnie z myślą o nich Fundacja TVN buduje Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży. Jest to jedno z działań podjętych w kierunku kompleksowej aktywności zmierzającej do poprawy sytuacji dzieci i młodzieży zmagającej się z problemami. Jeśli chcesz ją wesprzeć, możesz:
- wysyłać SMS o treści "Pomagam" pod numer 7356 (koszt SMS 3,69 zł z VAT);
- wysyłać przelew na Telefon BLIK na numer 509 559 966;
- dokonać wpłaty na konto PL 25 1140 1010 0000 2581 1800 1001;
- bezpośrednio na stronie Fundacji TVN;
- na Facebooku i Instagramie Fundacji, klikając przycisk "przekaż datek".
"Choroba to nie moda" jest cyklem rozmów z osobami, które miały odwagę powiedzieć światu o swojej walce z chorobami psychicznymi oraz ekspertami. Jego tytuł odnosi się do jednego najpopularniejszych i zarazem najbardziej krzywdzących mitów dotyczących depresji - sugestii, że jej coraz częstsze diagnozowanie jest wynikiem trendu. Tymczasem problemy psychiczne nie są modą, a realnym zagrożeniem dla zdrowia i życia cierpiących na nie osób. Mogą dotknąć każdego, niezależnie od społecznego statusu i wykonywanego zawodu. Zapraszając do cyklu osoby znane z mediów chcemy pokazać, że choroba i proszenie o pomoc to nie wstyd.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Bartek Jędrzejak obala mity na temat depresji. "Patrzymy na ludzi chorych przez pryzmat Hannibala Lectera"
- "Długo wstydziłam się tego przed samą sobą". Maja Bohosiewicz otwarcie o zdrowiu psychicznym
- "Ta Kaczmarek chyba ma jakieś ADHD". Martyna z "Top Model" o drodze do właściwej diagnozy
Autor: Michalina Kobla
Reporter: Michalina Kobla
Źródło zdjęcia głównego: Dzień Dobry TVN