Bulletproof coffee – co to jest? Jak ją zrobić?

Bulletproof coffee to kawa przyrządzona zgodnie z recepturą opracowaną przez amerykańskiego biznesmena i blogera Dave’a Aspreya. Kuloodporna kawa zawiera masło i olej MCT. Taka kompozycja ma dodawać energii przed treningiem, wspomagać pracę mózgu oraz przyspieszać odchudzanie.

Dave Asprey jest propagatorem zdrowego odżywiania i diet odchudzających. Gdy w 2004 roku odwiedził Tybet, zafascynował go miejscowy obyczaj picia herbaty z masłem i mlekiem jaków. Postanowił nieco zmodyfikować odkryty przepis i zaproponować czytelnikom swojego bloga kawę kuloodporną (ang. bulletproof) o wielu niezwykle korzystnych właściwościach. Dlaczego napój szybko stał się znany na całym świecie, zyskując zwolenników zarówno wśród dbających o linię gwiazd ekranu, jak i trenerów fitness? Czy naprawdę jest zdrowy i można pić go codziennie?

Przepis na bulletproof coffee

Modyfikując tybetański napój, Dave Asprey zastąpił herbatę kawą. Zamiast mleka jaków postanowił wykorzystać źródło średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCT) – olej kokosowy. Użył także masła pozyskiwanego z krowiego mleka. Wynalazca bulletproof coffee twierdzi, że aby skorzystać z walorów trunku, należy używać wyłącznie najwyższej jakości składników – ziaren czystej arabiki zmielonych tuż przed zaparzeniem, filtrowanej wody, masła i oleju pozyskiwanych z hodowli ekologicznych. Sam przepis na kawę kuloodporną jest bardzo prosty. Świeżo przygotowaną kawę (250 ml naparu przygotowanego z 2,5 łyżki mielonej kawy) należy zblendować z 1–2 łyżkami niesolonego masła i 1–2 łyżkami oleju kokosowego (lub oleju MCT). Zmiksowanie składników jest konieczne, ponieważ tłuszcze nie rozpuszczają się w wodzie.

Kuloodporna kawa z masłem – dlaczego warto ją pić?

Autor przepisu na bulletproof coffee zaleca spożywanie tego trunku przed planowanym wysiłkiem, przed śniadaniem, a nawet zamiast niego. Dlaczego? Zgodnie z jego deklaracjami kawa z masłem:

daje potężny zastrzyk energii, zarówno fizycznej, jak i psychicznej,
poprawia funkcje poznawcze (sprawność myślenia, zdolność koncentracji, zapamiętywania),
przyspiesza proces spalania tłuszczu i zmniejsza apetyt, dzięki czemu wspomaga redukcję masy ciała.

Wyraźną zmianę samopoczucia można odczuć już po kilku dniach regularnego picia bulletproof coffee.

Na jakiej zasadzie działa bulletproof coffee?

Przygotowana zgodnie z przepisem kawa kuloodporna rzeczywiście może wykazywać działania, o których zapewnia jej wynalazca. Kofeina pobudza układ nerwowy, dodając energii niezbędnej zarówno przy wysiłku fizycznym, jak i umysłowym. Pracę mózgu wspomagają także nienasycone kwasy tłuszczowe, których niewielkie ilości zawiera olej kokosowy.

Ponieważ kawa z masłem to potężna dawka tłuszczu, jej wypicie na długo zapewnia uczucie sytości. Jednocześnie składniki napoju wspomagają odchudzanie. Kofeina przyspiesza przemianę materii. Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe zaś cechują się szybkim metabolizmem – nie są magazynowane w postaci tkanki tłuszczowej, lecz przekształcane w wątrobie w ciała ketonowe, stanowiące łatwo dostępne źródło energii.

Kontrowersje wokół bulletproof coffee

Kuloodporna kawa Dave’a Aspreya wydaje się cudownym sposobem na odchudzanie i poprawę wydajności. Czy naprawdę jest pozbawiona wad? Mimo szerzącej się mody na ten napój, lekarze i dietetycy zalecają zachowanie dużej ostrożności w jego spożywaniu – zawiera bowiem ogromne ilości tłuszczu i tzw. pustych kalorii.

Tłuszcz jest niezbędnym składnikiem diety, ale nie powinien stanowić podstawy posiłków. Tymczasem Dave Asprey zachęca, by kuloodporną kawą zastępować śniadanie. Takie "danie"może stać się składnikiem diety ketogenicznej (wysokotłuszczowej i niskowęglowodanowej), stosowanej w leczeniu niektórych chorób lub – okresowo – w walce z nadwagą. Nie może jednak być stałym elementem jadłospisu zdrowej osoby. W prawidłowo zbilansowanej diecie tłuszcze powinny stanowić 30–35% składu posiłków. Co więcej, wskazane jest, aby były to głównie nienasycone kwasy tłuszczowe. Nadpodaż tłuszczów nasyconych, których źródłem jest bulletproof coffee, uznawana jest obecnie za jedną z głównych przyczyn miażdżycy, a w konsekwencji – choroby niedokrwiennej serca, zawałów, udarów.

Zastępując posiłek kawą kuloodporną, rzeczywiście można zapewnić sobie uczucie sytości na wiele godzin. Należy jednak pamiętać, że taki "posiłek" pozbawiony jest wartości odżywczej – nie dostarcza niezbędnych organizmowi witamin i minerałów (o ile masło zawiera ich pewne ilości, o tyle olej MCT jest ich niemal całkowicie pozbawiony). Pijąc codziennie bulletproof coffee, można stracić kilka kilogramów, ale znacznie zdrowszym i równie efektywnym sposobem odchudzania jest w tej sytuacji zastępowanie śniadań porcją bogatych w witaminy i minerały owoców.

Największą słabością wynalazku Dave’a Aspreya jest to, że jego skuteczność – zwłaszcza długofalowe korzyści – nie została poparta żadnymi badaniami naukowymi. W tej sytuacji do bulletproof coffee należy odnosić się z dużą ostrożnością. Jej wypicie co jakiś czas na pewno nie zaszkodzi zdrowemu człowiekowi, ale powinny unikać jej osoby z chorobami układu krążenia. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy kuloodporna kawa na pewno nie powinna codziennie zastępować jednego z posiłków.