Numizmatyków interesują przeróżne monety. Jedni z nich gustują np. w srebrnych, emitowanych przez NBP, inni z kolei poszukują ukrytych skarbów z PRL. Zobaczmy, co to jest numizmatyka.
Dzień Numizmatyków
1 grudnia obchodzimy Dzień Numizmatyków. Data ta jest nieprzypadkowa, na ten dzień datuje się śmierć św. Eligiusza, słynnego złotnika, który pracował na dworze króla Franków. Jest on patronem nie tylko kolekcjonerów monet, ale również złotnikom, kowalom, woźnicom i dorożkarzom.
Historia numizmatyki
Numizmatyka to nauka zajmująca się badaniem monet i banknotów, zarówno pod kątem historycznym, jak i technicznym. Jej początek miał miejsce w XIV wieku, a okres największego rozwoju przypadł na epokę renesansu. Wyróżnia się numizmatykę : grecką, celtycką, rzymską czy bizantyjską, ale i średniowieczną czy nowożytną.
Tym terminem określa się również kolekcjonowanie numizmatów, czyli monet lub medali o wartości zabytkowej. A tacy kolekcjonerzy pojawili się już w czasach cesarstwa rzymskiego. To właśnie wtedy monety zaczęły być środkiem płatniczym, a wytwarzano je z żelaza, brązu czy miedzi.
Współczesna numizmatyka to stale rozwijająca się dziedzina nauki, ale też i rodzaj hobby. Interesują się nią różni ludzie, choć największe sukcesy osiągają najczęściej osoby bardziej majętne, gdyż to one mogą pozwolić sobie na zakup droższych monet. Obecnie dużą rolę w rozwoju tej dziedziny odgrywają aukcje internetowe. Organizują je zarówno domy aukcyjne, jak i osoby prywatne, wystawiające na sprzedaż swoje kolekcje poprzez znane portale aukcyjne, które mają dział numizmatyka. Historia tej dziedziny nauki, jak widać, wciąż powstaje na naszych oczach.
Numizmatyka i wycena – na czym polega?
Wiele tego typu pytań pada na forach internetowych, których tematem jest numizmatyka. Monety to obszerne zagadnienie. Aby właściwie je wycenić, należy posiadać specjalistyczną wiedzę. Istnieją jednak pewne ogólne kryteria, którymi można kierować się przy wycenianiu danego egzemplarza, a są nimi:
- kolor;
- jakość bicia;
- jakość krążka;
- ogólny wygląd.
Kolor to jedna z pierwszych rzeczy, na którą zwracają uwagę potencjalni kupcy srebrnych lub miedzianych monet. W przypadku tych drugich idealnym kolorem powierzchni jest czerwień lub czerwień połączona z brązem. Nie oznacza to jednak, że powierzchnia pokryta np. ciemną patyną będzie mniej wartościowa – dużo zależy od wymagań estetycznych numizmatyka. Monety polskie, czeskie, angielskie czy kanadyjskie – wszystkie z nich można rozpatrywać według podobnych kryteriów.
Wielu kolekcjonerów chętnie kupuje monety wybite głęboko. A to dlatego że widać na nich wszelkie detale, takie jak np. stempel menniczy. Ważny jest również stan krążka – im jest on lepszy, tym wyższa wartość monety.
Walory estetyczne to kolejna cecha, na którą zwracają uwagę numizmatycy. Wycena starych monet jest uzależniona również od tego, jaki wzór znajduje się na monecie i czy po prostu trafia w gust danego kupca.
NBP numizmatyka – czy warto się w nią angażować?
Monety emitowane przez NBP są tematem wielu dyskusji, gdyż numizmatyka NBP ma swoich zwolenników i przeciwników. Zaletą tych kolekcji może być fakt, że numizmatycy zbierający monety srebrne mieli już możliwość zakupu egzemplarzy wyemitowanych w nieco mniejszych nakładach. To zaleta, gdyż z czasem takie kolekcje zyskują na wartości. Argumentem często przytaczanym przez przeciwników tego typu numizmatów jest ich zbyt wysoka cena.
Numizmatyka i banknoty
Kolekcjonowanie cennych banknotów bywa bardziej dochodowe niż zbieranie monet. Dla niektórych numizmatyków jest to kolejny etap. Ta aktywność wymaga bowiem większej wiedzy. Aby zyskać przewagę na innymi zbieraczami, należy być dobrze zaznajomionym z różnymi katalogami numizmatyki. Co to jest dochodowe zbieranie banknotów, można się zazwyczaj dowiedzieć dopiero po jakimś czasie, gdy już opanuje się podstawową wiedzę z tego zakresu. Jednak stare banknoty zachowane w dobrym stanie zawsze są poszukiwane, a ich wartość rośnie z roku na rok.
Numizmatyka i monety PRL – to również się opłaca
Mimo iż monety w PRL służyły również do celów propagandowych i były emitowane w dużych nakładach, podobnie jak różne rodzaje znaczków Poczty Polskiej, to i wśród nich można znaleźć rarytasy. Ceny takich kolekcji zależą od tego, czy są urozmaicone. Aby dobrze ocenić ich wartość, należy mieć wiedzę o numizmatach, które ukazywały się w danym okresie – to coraz popularniejsza specjalizacja. Bez takiej wiedzy, jeżeli nie ma się szczęścia, można jedynie kupić masówkę bez większej wartości rynkowej.
Obowiązkową lekturą dla każdego miłośnika takich monet jest katalog monet PRL. Dzięki niemu można lepiej poznać rynek tych egzemplarzy i zrozumieć, co to jest numizmatyka.
Monety z tego okresu, mimo iż w sporej części są bezwartościowe, także potrafią kosztować krocie. Tu warto wspomnieć o okazach takich jak "Sztandar" czy "Konstytucja" – za jedną sztukę można zapłacić nawet parę tysięcy złotych. Nie są to jednak monety łatwo dostępne.
Niektóre osoby traktują zbieranie monet z PRL jak początek przygody z kolekcjonowaniem lub jak sentymentalną podróż do czasów młodości. Co więcej, większość z tych monet jest tania – i to ich największa zaleta. Czym jest zatem numizmatyka? W wielu przypadkach to przede wszystkim miły sposób na spędzenie czasu.
Zobacz także:
- Fotografia krajobrazowa – pasja dla "rannych ptaszków"
- Łamigłówki to świetna gimnastyka mózgu. Oto kilka niezawodnych zadań dla całej rodziny
- Jakie wybrać druty do robótek ręcznych dla początkujących? Bambusowe, drewniane czy z żyłką?
Zobacz wideo: Gdzie ulokować pieniądze podczas rekordowej inflacji?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Igor Butseroga/Getty Images