Szewstwo to rzemiosło polegające na szyciu oraz naprawianiu obuwia. Głównymi zadaniami szewca jest zreperowanie zniszczonych podeszw, wymiana obcasów czy wszycie nowych zamków w butach. Jeszcze do niedawna zwracaliśmy się do niego, gdy odpadł nam flek, pękła podeszwa lub na noskach naszych butów pojawiły się nieeleganckie zacieki od soli. Dziś szewstwo wydaje się jednak zbędnym zawodem, gdyż finansowo bardziej opłacalnym jest zakup nowej pary obuwia niż naprawianie starej. Z usług szewców korzystają zazwyczaj jedynie osoby starsze, które nie są przyzwyczajone do częstej wymiany ubrań, obuwia i gadżetów, tak jak młodsze pokolenie. Czy oby na pewno zawód szewca zamiera? Czy przechodzi on jedynie pewną ewolucję?
"Szewska pasja", czyli zawód pełen zasad
W języku polskim obecne są powiedzenia związane z szewskim rzemiosłem, takie jak: "doprowadzać kogoś do szewskiej pasji", "kląć jak szewc" czy "szewc bez butów chodzi". Bez konkretnego powodu wszystkie mają negatywny wydźwięk. Tymczasem szewstwo wiązało się z przestrzeganiem określonych zasad i statutu cechu szewskiego. Rzemieślnicy musieli przestrzegać wielu reguł związanych m.in. z higieną podczas pracy, zachowaniem się w miejscach publicznych oraz schludnym ubiorem noszonym poza warsztatem. Szewc nigdy nie mógł pojawić się wśród ludzi boso lub w niekompletnym ubraniu, a także musiał powstrzymywać się od przeklinania, picia alkoholu i niechlubnego zachowywania się. Krótko mówiąc – każdy szewc miał być godnym reprezentantem całego cechu.
Szewstwo i jego ciekawa historia
Szewstwo to jeden z tych zawodów, który może pochwalić się wieloletnią tradycją. Obecne tereny Rzeczpospolitej Polski już w średniowieczu stanowiły potęgę w przetwórstwie skóry. Z tego też powodu popularne były tu takie zawody rzemieślnicze jak rymarze, kaletnicy, garbarze i szewcy. Pierwsze wyroby szewskie znalezione na terenie Polski pochodzą z XI wieku. W tych czasach szewcy zajmowali się głównie szyciem obuwia, a nie ich naprawianiem. Tworzyli różnorodne modele – od tych najprostszych i najtańszych, po obuwie godne rodziny królewskiej. Prawdziwy szczyt popularności szewstwo osiągnęło w wieku XIX, kiedy to modnym stało się posiadanie wielu par butów. Zawód szewca był wówczas, zaraz po krawcu, najczęściej spotykanym zawodem rzemieślniczym. W wielkich miastach powstawały nawet specjalne osiedla, na których mieszkali jedynie szewcy wraz z rodzinami. W okresie powojennym znacznie zmniejszyła się liczba działających warsztatów szewskich. Wiązało się to z budowaniem nowych fabryk i wprowadzeniem wielu nowych maszyn, które mogły zastąpić pracę człowieka. Wówczas szewcy zmienili swoją profesję z szycia butów na ich naprawianie, czego żadna maszyna nie mogła wykonać.
Szewstwo artystyczne – ratunek dla zapomnianego zawodu
Bogacące się społeczeństwo i szerzący się konsumpcjonizm sprawiły, że zawód szewca zaczął zamierać. Młode pokolenie żyje zgodnie z zasadą "kupić-zużyć-wyrzucić", polegającą na kupowaniu nowej pary butów, gdy stara nie nadaje się już do użytku. Mało kto nawet myśli o naprawieniu zniszczonego obuwia, chyba, że czuje do niego szczególny sentyment. Z usług szewców korzystają więc osoby starsze, przyzwyczajone do innego funkcjonowania w świecie oraz osoby, które mogą pozwolić sobie na uszycie butów na wymiar. Tak narodziło się szewstwo artystyczne. Na obecnym rynku znajdziemy wielu szewców-pasjonatów, którzy tworzą bogate kolekcje oryginalnego obuwia. Znajdziemy wśród nich buty wykonane z różnorodnych, często nietypowych materiałów. Niektóre ozdabiane są barwnikami, farbą lub naszyciami, inne zaś mają finezyjne kształty. Możliwym jest również zamówienie butów dopasowanych do własnych potrzeb – o nietypowym rozmiarze, kształcie lub budowie. W Polsce organizowane są nawet konkursy oraz targi rzemieślnicze, na których podziwiać możemy nietypowe obuwie. Buty, które stanowią dzieło sztuki, zamawiają zazwyczaj osoby zamożne, kolekcjonerzy bądź też pasjonaci mody niezależnej. Dzięki szewcom-artystom zawód ten nie zamiera całkowicie.
Dzień Szewca
Dzień Szewca obchodzony jest 25 października. Polski dzień został zainicjowany przez mistrza szewskiego, projektanta butów, ale i aktora - Michała Nowaka.
Zobacz także:
- Kolorowe stylizacje Ady Fijał i Marty Lech-Maciejewskiej w Mediolanie. Zobaczcie, jak wyglądały
- Jak się nosić w stylu casual? Casual dress code
- Największe domy mody likwidują sklepy w Rosji. Jakie marki dołączyły do sankcji?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Elke Meitzel/Getty Images