Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Konklawe - co to jest? Gdzie się odbywa?
Konklawe to zgromadzenie kardynałów, którzy mają wybrać nowego papieża. Termin "conclave" bywa błędnie interpretowany jako nieco zniekształcona wersja zwrotu cum clave, czyli "pod kluczem". W rzeczywistości jest to zwykłe łacińskie słowo, oznaczające zamknięte pomieszczenie, co doskonale oddaje charakter miejsca, w którym kardynałowie dokonują wyboru nowego zwierzchnika Kościoła. Samo głosowanie odbywa się w Kaplicy Sykstyńskiej, która na czas konklawe zostaje całkowicie odizolowana od świata zewnętrznego. Ścisłą tajemnicą objęte są zarówno szczegóły dotyczące samego głosowania, jak i sposób liczenia oddanych głosów.
Zasady organizacji konklawe określa Konstytucja Apostolska "Universi Dominici Gregis", ogłoszona przez Jana Pawła II w 1996 roku, a później zmodyfikowana przez Benedykta XVI w 2007 roku w dokumencie "Motu Proprio De aliquibus mutationibus in normis de electione Romani Pontificis". Na polecenie Jana Pawła II kardynałowie-elektorzy na czas konklawe muszą zamieszkać w watykańskim Domu Świętej Marty. Wcześniej ich kwatery znajdowały się w pomieszczeniach otaczających Kaplicę Sykstyńską.
Kto wybiera nowego papieża?
Wyboru nowego papieża dokonują kardynałowie, którzy w chwili śmierci papieża nie ukończyli jeszcze 80 lat. Obecnie całe kolegium Kardynalskie liczy 252 kardynałów, z których 138 posiada prawa elektorskie. Do wyboru następcy św. Piotra potrzebna jest większość dwóch trzecich głosów.
Od czasu Wielkiej Schizmy panuje zasada, że konklawe musi zakończyć się wyborem nowego papieża. Najdłuższe konklawe w XX wieku, które w roku 1922 wybrało Piusa XI, trwało pięć dni. Odbyło się wtedy 14 głosowań. W roku 1978 Jana Pawła II wybrano w ciągu trzech dni. Natomiast najdłuższe konklawe w historii odbyło się w XIII wieku i trwało dwa lata, dziewięć miesięcy i dwa dni.
Jak przebiega konklawe? Jak wybiera się nowego papieża?
W przeszłości konklawe musiało rozpocząć się 15-20 dni po śmierci papieża. Termin ten ustalono, aby umożliwić kardynałom-elektorom dotarcie do Watykanu z najodleglejszych zakątków świata. Jednak po swojej rezygnacji papież Benedykt XVI wprowadził istotną zmianę, ogłaszając dokument "Motu proprio", który pozwala Kolegium Kardynalskiemu na przyspieszenie rozpoczęcia konklawe, jeśli uzna to za stosowne.
Nie ma ścisłego limitu czasowego dotyczącego trwania wyborów papieskich. Każdego dnia mogą się odbywać maksymalnie cztery rundy głosowania, a procedura trwa aż do momentu, gdy któryś z kardynałów uzyska poparcie co najmniej dwóch trzecich elektorów. W przypadku, gdy po siedmiu turach nie uda się osiągnąć porozumienia, przepisy nakazują jednodniową przerwę, po której proces rozpoczyna się na nowo - ponownie na maksymalnie siedem głosowań. Jeśli trzykrotne powtórzenie tego schematu nie przyniesie rozstrzygnięcia, kardynałowie powinni wstrzymać się na dłużej, poświęcając czas na modlitwę, przemyślenia i swobodne konsultacje.
Co oznacza biały dym z komina podczas konklawe?
Wybór nowego papieża zostaje ogłoszony w niezwykle symboliczny sposób - nad Kaplicą Sykstyńską unosi się biały dym, informując świat o decyzji kardynałów. Niedługo później dźwięk dzwonów watykańskich dodatkowo potwierdza tę doniosłą chwilę. Następnie na balkon Bazyliki św. Piotra wychodzi kardynał protodiakon, który uroczyście obwieszcza zgromadzonym wiernym i całemu światu radosną nowinę: "Annuntio vobis gaudium magnum - habemus papam", co znaczy "Oznajmiam wam wielką radość - mamy papieża". Wraz z tymi słowami podaje również imię nowo wybranego następcy św. Piotra. Najczęściej wybierane są imiona Jan (dotychczas 23 razy), Grzegorz (16), Benedykt (16), Klemens (14), Innocenty (13) i Leon (13).
Chwilę później nowy papież po raz pierwszy błogosławi wiernych apostolskim błogosławieństwem Urbi et Orbi, zwracając się do Rzymu i całego świata. Kilka dni po zakończeniu konklawe odprawiana jest uroczysta msza inauguracyjna, która oficjalnie rozpoczyna nowy pontyfikat i symbolizuje początek posługi papieskiej.
Zobacz także:
- "Konklawe" to film ukazujący kulisy Watykanu i wyboru papieża. "Musimy zadawać pytania"
- Jak będzie przebiegało konklawe? Watykan podał szczegóły
- Mają największe szanse na zostanie papieżem. Jeden sprzeciwiał się homoseksualistom, drugi uchodźcom
Autor: Regina Łukasiewicz
Źródło: gazetaprawna.pl, papiez.wiara.pl, wikipedia.org
Źródło zdjęcia głównego: GettyImages