Uczniu, masz swoje prawa
W szkole Mateusza obowiązkowo trzeba chodzić w garniturze i lakierkach. Pewnego dnia buty uszkodziły mu stopę tak, że nie mógł w nich chodzić. Zaczął przychodzić w czarnych adidasach, żeby się nie wyróżniać. Ale nauczyciele mieli z tym ogromny problem, mimo że miał zaświadczenia od lekarzy, nikt tego nie uznawał.
- Dostawałem notorycznie uwagi, było mi to wytykane, nauczycielka robiła mi zdjęcia, żeby potem pójść do wychowawczyni. Mam obniżoną ocenę z zachowania - opowiadał uczeń technikum.
Czy szkoła ma prawo narzucić swoje zasady nawet takie, które zagrażają zdrowiu ucznia?
- To przeczy logice, ale też prawu i ludzkiej przyzwoitości. Cokolwiek mówią przepisy, musimy czynić zadość podstawowym zasadom etycznym - podkreślał prawnik Marcin Kruszewski
- Prawo nie może żądać od nas czegoś niemożliwego - wyjaśniał gość Dzień Dobry TVN.
Prawa ucznia na koniec roku szkolnego - czat
Czy kartkówki bez zapowiedzi są legalne? Czy można odmówić wzięcie udziału?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Wszystko zależy od statutu szkoły.
Czy nauczyciel może zabrać uczniowi telefon?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Nie, nie ma do tego podstawy ustawowej. Kwestię telefonów reguluje art. 99 ustawy prawo oświatowe. Pozwala szkole określić warunki wnoszenie i korzystania z takich urządzeń. Brak jednak postawy do takiej ingerencji w prawo własności.
Pytanie o ubiór i wygląd: czy nauczyciel ma prawo prosić o zmianę ubrań lub zmycie makijażu? Czy można wprowadzać zakazy dot. Koloru włosów?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina: Szkoła może regulować ubiór uczniów. Tylko w jednak koniecznym zakresie i w sposób proporcjonalny. Uczeń, który nie stosuje się do przyjętych zasad, może zostać ukarany zgodnie ze statutem. Nie można ograniczyć jednak jego prawa do nauki, nakazując powrót do domu i zmianę ubrania. Szkoła nie może regulować innych elem. niż ubiór tj makijaż.
Co może zrobić uczeń, który czuje się szykanowany przez nauczyciela? Gdzie może/powinien zgłosić taką sprawę?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Wszystko zależy od danej sytuacji. W pierwszej kolejności najlepiej o pomoc poprosić rodziców, którzy powinni porozmawiać z wychowawcą klasy, szkolnym rzecznikiem praw ucznia (jeśli taki jest), albo dyrektorem szkoły.
Czy uczeń, który nie zgadza się oceną wystawioną przez nauczyciela, może się domagać drugiej opinii i sprawdzenia swojej pracy przez innego pedagoga?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Nauczyciel zawsze ma obowiązek uzasadnić ocenę i dać do wglądu prace pisemne. W przypadku jeśli ocena była wystawiona z naruszeniem przepisów, uczeń ma prawo złożyć do niej zastrzeżenie, które skutkuje egzaminem, który ustali prawidłową ocenę.
Co jeśli ocena na świadectwie będzie inna, niż ta, którą podawał nauczyciel jako końcoworoczną?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Należy zweryfikować, czy nie doszło do błędu. Jeżeli jakieś dane na świadectwie nie odzwierciedlają rzeczywistego stanu, to szkoła powinna je poprawić.
W mojej szkole nie ma długiej przerwy. Na jedynej, która trwa 15 minut, wielu nauczycieli nie pozwala wychodzić na dwór, mamy zostawać w klasie. Czy to legalne?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": W przypadku uczniów niepełnoletnich szkoła można ograniczać ich swobodę do przemieszczania się poza terenem szkoły ze względów bezpieczeństwa. Taki zakaz wychodzenia ze szkoły nie powinien być stosowany wobec uczniów pełnoletnich.
Czy prawnie nauczyciel może wystawić ocenę końcową niższą niż średnia z ocen z całego roku? Mam 2,1 średnia z przedmiotu, powyżej 60% frekwencji, a na koniec roku została mi wystawiona 1.
- Prawnik Marcin Kruszewski "Prawo Marcina": Frekwencja nie wpływa na ocenę klasyfikacyjną z danego przedmiotu. Ocenie podlegają osiągnięcia edukacyjne. Średnia powinna być tylko jednym z jej mierników, a n
Czy jak już nauczyciele wystawili oceny, to przez ostatnie dwa tygodnie można zostać w domu i nie chodzić przez tylko te dwa tygodnie i na zakończenie roku szkolnego przyjść ?
- Prawnik Marcin Kruszewski "Prawo Marcina": Nadal należy chodzić do szkoły w tym okresie również. Uczeń objęty jest obowiązkiem szkolnym, obowiązkiem nauki. Jeśli mówimy oczywiście o uczniach poniżej 18 lat.
Czy jeśli uczeń zabrał się do pracy dopiero pod koniec roku, poprawił wszystko i wychodzi mu ocena dostateczna, to czy nauczyciel może wystawić mu zagrożenie za "niezaangażowanie"?
- Prawnik Marcin Kruszewski "Prawo Marcina": Zaangażowanie ucznia powinno mieć wpływ na jego ocenę zachowania. W kontekście oceny przedmiotowej liczą się osiągnięcia edukacyjne. Jeśli wskazują na ocenę pozytywną, to taka powinna być wystawiona.
Czy nauczyciel może nie chcieć oddać mi sprawdzianu?
- Prawnik Marcin Kruszewski "Prawo Marcina": Zgodnie z obowiązującymi przepisami nauczyciel ma obowiązek udostępnić rodzicowi i uczniowi prace pisemne do wglądu i uzasadnić każdą ocenę.
Chciałabym się dowiedzieć czy średnia ważona jest zgodna z prawem. A jeśli nie to jaką ustawą mogę się podeprzeć wnioskując o jej zniesienie.
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Średnia ważona słusznie budzi kontrowersje, bo wypacza istotę oceny, osiągnięć edukacyjnych ucznia. Jeżeli pojawia się jako kryterium w statucie, można próbować skarżyć do kuratora takie postanowienie statutu.
Córka jest w 5 klasie szkoły podstawowej, w tym roku szkolnym osiągnęła średnia 5.75 i jest to druga średnia w klasie. Pani wychowawczyni napisała wiadomość do nas, że warunkiem otrzymania nagrody za osiągnięte wyniki jest wpłata na komitet rodzicielski, którego nie zapłaciliśmy. W statusie szkoły jest, że rada pedagogiczna wnioskuje do rady rodziców o przyznanie nagrody dla uczniów wyróżniających się. Czy grono pedagogiczne i dyrektor szkoły nie ma nic do powiedzenia w tej kwestii, a rada rodziców jest organem ostatecznym i decyzyjnym.
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Szkoła publiczna ze swojej definicji jest szkołą bezpłatną, przepisy wprost wskazują, że wszelkie wpłaty na radę rodziców są dobrowolne i nie mogą stanowić kryterium przy nagradzaniu i karaniu uczniów.
Czy szkoła ma prawo wymagać od 12-letniej uczennicy zdjęcia długich, sztucznych paznokci tzw. hybrydy i zmycia mocnego makijażu oraz odpowiedniego ubioru- dziewczynka nosi krótkie bluzki na ramiączkach, ma widoczny brzuch i biodra?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Szkoła nie może regulować innych elementów wyglądu ucznia niż ubiór. W przypadku długich paznokci nie powinny one powodować niebezpieczeństwa podczas lekcji WF (na co wskazuje logika)..
Czy w liceum mogę dostać jedynkę za brak pracy domowej?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": W szkołach podstawowych, w świetle obecnych przepisów, prace domowe pisemne i praktyczne w ogóle nie mogą być oceniane i są nieobowiązkowe. Natomiast w szkołach ponadpodstawowych mimo możliwości oceniania takich prac, brak jej wykonania uniemożliwia wystawienia jakiejkolwiek oceny, bo nauczyciel w takim przypadku nie jest w stanie ocenić osiągnięć edukacyjnych.
Czy nauczyciel na lekcji może przeklinać?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Przeklinanie w przestrzeni publicznej może wypełniać znamiona wykroczenia, w przypadku nauczyciela może również rodzić odpowiedzialność dyscyplinarną.
Czy nauczyciel może sprawdzać sprawdziany 2 miesiące i po tym czasie wstawić ocenę?
- Prawnik Marcin Kruszewski, "Prawo Marcina": Czas na sprawdzenie pracy pisemnej powinien wyznaczać statut szkoły. Nie jest to ujednolicone w przepisach.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Zobacz także:
- Zadłużenie alimentacyjne stale rośnie. Najgorzej jest wśród młodych rodziców w wieku 18-25 lat
- Młodzież kradnie - kolejny szkodliwy challenge. "Dla uczestniczenia, adrenaliny, uznania"
- Jak stan emocjonalny ojca wpływa na rozwój dziecka? Naukowcy doszli do ciekawych wniosków
Autor: Luiza Bebłot
Źródło zdjęcia głównego: East News/Michał Woźniak