Czym jest stężenie pośmiertne?
Rigor mortis, czyli stężenie pośmiertne związane jest ze zmianami, jakie zachodzą w obrębie mięśni i stawów ciała po śmierci. Następują one z powodu zmian chemicznych powodujących usztywnienie mięśni i kończyn. Jednakże wraz z zatrzymaniem krążenia i oddychania, pierwszymi zmianami, jakie można zaobserwować, jest tak zwana wiotkość pierwotna, polegająca na całkowitej utracie napięcia mięśniowego w ciele.
Żałoba
- Co warte podkreślenia, mięśnie mogą zachować reaktywność jeszcze kilka godzin po śmierci. Mogą być wrażliwe na dotyk i reagować na zewnętrzne bodźce, jak na przykład uderzenie. Neurony, które zaczynają obumierać w rdzeniu kręgowym mogą wywołać drżenia, jednak wraz z upływem czasu, tego rodzaju reakcje ustają całkowicie – opowiada Sokołowska
Jak przebiega rigor mortis?
Stężenie pośmiertne związane jest z dramatycznym deficytem tlenu i obejmuje ono mięśnie całego ciała. Najpierw jest ono obserwowane w mięśniach mimicznych, żuchwy, palców dłoni, później proces ten zaczyna obejmować coraz większe obszary, począwszy od głowy aż po kończyny dolne. Stężenie pośmiertne utrzymuje się do dwóch dni od czasu zgonu. Później, pod wpływem kolejnych zmian chemicznych, jakie zachodzą w martwym ciele, mięśnie staja się z powrotem wiotkie. Istnieje przekonanie, że ponoć paznokcie i włosy rosną po śmierci. Tak się jednak nie dzieje. Cebulki włosowe umierają od razu. Istotnymi, obserwowalnymi zmianami, jakie są związane ze śmiercią, są także plamy opadowe.
- Mogą one być niezauważalne w przypadku zgonu osób bardzo młodych albo cierpiących na niedokrwistość lub kiedy śmierć miała związek z utratą bardzo dużej ilości krwi. Rozmieszczenie plam opadowych stanowi niezwykle cenną wskazówkę dla biegłych, którzy na ich podstawie są w stanie określić, czy ciało mogło zostać przemieszczone po śmierci - zauważa Sokołowska.
Wykorzystanie zjawiska rigor mortis
Proces ten odgrywa istotną rolę w kryminalistyce, ponieważ może być wykorzystany do określenia dokładnego czasu śmierci. - Ocena stężenia pośmiertnego służy do określenia czasu zgonu - potwierdza Sokołowska.
Czasem zdarza się, że śledczy znajdą ciało w bardzo dziwnej pozycji. Przykładem może być przypadek z 25-letniej kobiety z Indii, której ciało zostało znalezione od 6 do 12 godzin po śmierci na przedmieściach miasta Bangalore. Nie było śladów rozkładu. Było ułożone w bardzo nietypowej pozycji, przekręcone z nogami do góry. Wynik autopsji był jednoznaczny: kobieta zmarła przez uduszenie, bez wątpienia została zamordowana. Na podstawie ułożenia ciała śledczy ustalili, że miejsce znalezienia zwłok nie było miejscem śmierci - ciało musiało zostać przeniesione od 2 do 6 godzin po śmierci jeszcze przed wystąpieniem rigor mortis.
To jeden z wielu przypadków wykorzystania stężenia pośmiertnego w kryminalistyce.
- Zjawisko, które może powstać w przypadku na przykład silnego napięcia nerwowego, poprzedzającego zgon, jest kataleptyczne stężenie pośmiertne. Może ono występować u ofiar wojennych, jak i osób, które dokonały samobójstwa w wyniku postrzału. Zauważa się wtedy, że dłoń ofiary jest mocno zaciśnięta na określonym przedmiocie - podkreśla Sokołowska
Co ciekawe, przy przypadku zwierząt, zjawisko rigor mortis ma znaczenie także w przemyśle spożywczym. Jeśli mięso zostanie zamrożone przed całkowitym stwardnieniem pośmiertnym, staje się niezwykle twarde po ugotowaniu i traci część swoich składników odżywczych.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Księżna Diana tak naprawdę nie zginęła w wypadku? Harry przeprowadził eksperyment, aby to sprawdzić
- Oddała organy męża i uratowała kilka żyć. "Kiedy wyszłam z tą inicjatywą, lekarz był zaskoczony"
- Bank zarejestrował aktywność karty należącej do zmarłej kobiety. "Powstały straty na kwotę ponad 3 tys. złotych"
Autor: Agnieszka Mrozińska
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF / Getty Images