Fobie to zaburzenie nerwicowe, których przyczyn upatruje się głównie w doświadczeniach z dzieciństwa. Jak przejawia się ornitofobia i jak się ją leczy?
Objawy ornitofobii
Lęk jest naturalnym stanem emocjonalnym, który może pojawić się w różnych sytuacjach, jednak w przypadku ornitofobii jest on wyolbrzymiony i utrzymuje się dłużej niż powinien. Dodatkowo, pojawiają się następujące objawy:
- zmartwienie, niepokój;
- objawy somatyczne: przyspieszona akcja serca, podniesienie poziomu adrenaliny, dolegliwości związane z układem krążenia;
- myśli o obiekcie powodującym lęk, które ciągle powracają;
- trudność w uspokojeniu się;
- uczucie paniki;
- duszność i hiperwentylacja;
- mrowienie, paraliż;
- silny ból;
- pocenie;
- możliwość omdleń.
Problemy natury psychologicznej
W przypadku ornitofobii mogą pojawić się problemy z codziennym funkcjonowaniem, ponieważ ptaki można spotkać wszędzie, zarówno w mieście, jak i na wsi. Osoby cierpiące na tę fobię mogą nabawić się innych zaburzeń, na przykład depresji lub unikania kontaktów społecznych. Należy zaznaczyć, że u wielu ludzi pojawia się obawa przed kontaktem z różnymi zwierzętami, jednak fobie dotykają około 10% populacji. Charakterystyczne dla każdej fobii, także lęku przed ptakami , jest to, że pacjent zdaje sobie sprawę z tego, że lęk jest irracjonalny, a mimo to nie może sobie z nim poradzić.
Przyczyny lęku przed ptakami
Zdaniem badaczy możemy wyróżnić kilka głównych przyczyn tej fobii:
- negatywne doświadczenia z dzieciństwa, związane z obecnością ptaków, na przykład jakiś ptak zaatakował dziecko;
- duża liczba stresujących wydarzeń w życiu powiązana z obecnością ptaków;
- występowanie tego typu zaburzeń w rodzinie (na przykład rodzice mówią dziecku, że ptaki są niebezpieczne i w ten sposób maluch nauczył się fobii);
- czynniki osobowościowe, na przykład nadmierny perfekcjonizm;
- zażywanie substancji psychoaktywnych w wieku dorosłym.
Warto także pamiętać o tym, że przeżyte w dzieciństwie zdarzenia traumatyczne mogą przypominać o sobie w wieku dorosłym. Przyczyn fobii upatruje się także w mechanizmach ewolucyjnych, ponieważ lęk w dawnych czasach był mechanizmem obronnym przed niebezpieczeństwami. Obecnie w Polsce ptaki nie są groźne, jednak człowiek prehistoryczny mógł obawiać się niektórych ich gatunków. To wyjaśnienie jest podawane często przez ewolucjonistów.
Jak leczyć lęk przed ptakami?
Ornitofobia wymaga leczenia, ponieważ utrudnia życie codzienne i może powodować dodatkowe zaburzenia. Łagodne symptomy lęku przed ptakami mogą zostać wyciszone poprzez relaksację, ćwiczenia fizyczne, medytację. Osoby cierpiące na ornitofobię zwykle unikają ptaków. Nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ w żadnym wypadku nie pomaga to w wyleczeniu zaburzenia. Z łagodną fobią pacjent może poradzić sobie sam, po kontakcie z psychologiem. W cięższych przypadkach konieczna jest psychoterapia. Zdecydowanie najlepsze efekty daje terapia poznawczo-behawioralna oraz metody, tj: systematyczna desensytyzacja, modelowanie i terapia implozywna. Systematyczna desensytyzacja polega na pokazywaniu ptaków pacjentowi, najpierw na zdjęciach, a potem na żywo. Następnym krokiem jest zachęcanie pacjenta do kontaktu z ptakami, najpierw mniejszymi, na przykład w klatce, a stopniowo coraz większymi. Modelowanie polega na obserwowaniu przez pacjenta innej osoby, która przebywa z ptakami i nie obawia się ich. Psychoterapeuci starają się, aby model był jak najbardziej zbliżony do pacjenta wiekiem, sytuacją społeczną itp. Wszystko po to, aby osoba z fobią był w stanie utożsamić się z modelem. Terapia implozywna to wrzucenie pacjenta od razu na głęboką wodę, czyli jest to forma terapii szokowej. Pacjent od razu musi zmierzyć się z ptakami i przyzwyczaić do ich obecności. Pacjent sam może wybrać taką formę terapii, psycholog nie może zmuszać. W trakcie psychoterapii pacjent musi także przekształcić swoje schematy myślowe w bardziej realistyczne i obiektywne w stosunku do ptaków. Dodatkowo, w cięższych przypadkach możliwe jest podawanie leków z dwóch grup, tj. leków przeciwdepresyjnych oraz benzodiazepin. Leki z grupy benzodiazepin mogą być włączone w formie farmakoterapii na krótki okres czasu, tj. od 2 do 4 tygodni, natomiast antydepresanty mogą poprawić funkcjonowanie pacjenta na długi czas. Osoba bojąca się ptaków powinna szukać pomocy w prywatnych gabinetach psychoterapii lub w poradniach psychologicznych albo też w przychodniach zdrowia psychicznego. Proces leczenie fobii zajmuje od kilku tygodni do kilku lat, jednak warto pamiętać o tym, że im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym większa szansa na eliminację objawów fobii.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Jeden jak ogień, drugi jak woda, a mają wspólne geny. Skąd biorą się diametralne różnice między rodzeństwem?
- Od smutku do euforii - co to jest choroba afektywna dwubiegunowa? Sprawdź, jak ją rozpoznać i skutecznie leczyć
- Dlaczego trzeba się nauczyć odpoczywać? Psycholog wyjaśnia, czym jest stresslaxing
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: David Trood/Getty Images
