Wybór produktów pozbawionych glutenu jest coraz większy, dlatego osoby, które nie mogą go spożywać, bez trudu skomponują swoją dietę. To nie tylko wypieki, pieczywo, produkty śniadaniowe i przekąski, ale również sosy, keczupy, lody czy przyprawy. Choć wiele przypraw naturalnie nie zawiera glutenu, mogą zostać nim zanieczyszczone podczas transportu czy przechowywania, dlatego tak ważna jest dokładna analiza składu.
Bezglutenowe przyprawy – zdrowe przyprawy
Przyprawy mogą być bezglutenowe z natury, ale do ich zanieczyszczenia może dojść w trakcie produkcji czy przewożenia. Dlatego na wielu opakowaniach umieszczana jest informacja, że produkt może zawierać śladowe ilości glutenu. To wystarczy, by chory na celiakię zrezygnował ze stosowania takiej przyprawy. Nawet niewielka ilość białka może mu bowiem bardzo zaszkodzić. Warto więc dokładnie czytać etykiety i sprawdzać, czy dana przyprawa jest rzeczywiście bez glutenu. Przyprawy dla osób nietolerujących glutenu to po prostu bezpieczne, zdrowe dodatki do potraw. Najpewniejsze są przyprawy jednorodne (sól, pieprz, zioła), czyli takie, do których producent niczego nie dodaje w celu polepszenia smaku.
Najbardziej niebezpieczne są przyprawy typu jarzynka, panierki, mieszanki przypraw. Znalezienie przypraw, które z całą pewnością będą pozbawione glutenu, może nie być wcale łatwe, ponieważ na większości opakowań (nawet przypraw jednorodnych, jak pieprz) widnieje informacja, że w zakładzie wykorzystuje się np. mąkę z zawartością glutenu, dlatego produkt może zawierać jego śladowe ilości. Z pomocą przychodzi Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. Na jego stronie można znaleźć wykaz sklepów prowadzących sprzedaż produktów bezglutenowych oraz listę produktów wolnych od glutenu.
Co nie ma glutenu?
Glutenu nie zawiera sól i pieprz, chyba że na etykiecie widnieją inne informacje. Pieprz jest jedną z najpopularniejszych przypraw stosowanych w kuchni. Jego liczne właściwości doceniane są od lat. Pieprz rozgrzewa, dezynfekuje, wpływa korzystnie na przemianę materii. Poprawia smak potraw, a podczas gotowania staje się nieodzowną przyprawą. Z czego jeszcze słynie pieprz?
- łagodzi wzdęcia;
- dezynfekuje drogi moczowe;
- redukuje ból;
- poprawia wchłanianie witamin z grupy B;
- jest bogaty w magnez, żelazo, wapń, błonnik.
Pieprz jest z natury bezglutenowy, jednak wybierając produkt danej marki, należy zwrócić uwagę na oznaczenia. Często można znaleźć informacje o znikomych ilościach glutenu. Kminek to kolejna przyprawa bezglutenowa, która najczęściej dodawana jest do dań ciężkostrawnych, tłustych, wzdymających. Kminek likwiduje wzdęcia, kolki, zaparcia, bywa też polecany na kaszel. Ponadto:
- pomaga na ból zatok;
- łagodzi bóle menstruacyjne;
- łagodzi nudności;
- wspomaga apetyt;
- stosowany jest w leczeniu chorób skórnych i alergii.
Dodatkowo kminek delikatnie aromatyzuje potrawy, dlatego jest dodawany do wypieków, past czy twarożków. Zdrowe przyprawy to czyste zioła, jak oregano czy bazylia. Lepiej wystrzegać się mieszanek ziół i oczywiście zawsze sprawdzać skład na etykietach. Zioła te można również wyhodować i ususzyć samodzielnie, mając gwarancję, że nie zawierają nawet znikomych ilości glutenu. Bazylia to bogactwo minerałów i witamin, dlatego warto włączyć ją do swojej diety. Zawiera witaminy A, B6, C, K, E, niacynę, kwas foliowy, sód, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo i cynk. Bazylia wzbogaca smak przygotowywanych potraw, a dodatkowo:
- działa przeciwskurczowo;
- wspomaga pracę układu trawiennego;
- działa uspokajająco;
- łagodzi bóle migrenowe, reumatyczne;
- zmniejsza zmęczenie;
- działa odkażająco na skórę.
Innym ziołem, po które bez niepokoju mogą sięgać osoby z nietolerancją glutenu, jest oregano, wykorzystywane jako aromatyczna przyprawa do gotowania, pieczenia, duszenia. Nadaje potrawom niezwykły smak, ale wykazuje także właściwości lecznicze, wpływając korzystnie zwłaszcza na układ trawienny. Znane jest z właściwości grzybobójczych, bakteriobójczych, a także moczopędnych.
Ziołami, które nie zawierają glutenu, są także rozmaryn, tymianek, cząber, papryka, liście laurowe, ziele angielskie, goździki, imbir, curry, kurkuma. Dobrze jest jednak wybierać te od sprawdzonego producenta. Warto szukać przypraw w sklepach ze zdrową żywnością lub specjalnych sklepach internetowych. W marketach zaś poszukiwać półek z ekologiczną żywnością, gdzie można znaleźć starannie wyselekcjonowane, produkowane z zachowaniem czystości, bezglutenowe przyprawy. Również mieszanki przypraw niektórych producentów są wolne od glutenu. Aby jednak mieć pewność, warto zajrzeć na stronę dla chorych na celiakię, gdzie na bieżąco aktualizowane są raporty z badań na zawartość glutenu i zamieszczane listy produktów bez glutenu.
Zobacz także:
Makaron, sałatka, grzanki i szaszłyki. Wyśmienite dania z krewetkami według Piotra Kucharskiego
Hiszpańskie smaki Adriana Stojewskiego. Prosty przepis na croquetas de Jamón Serrano
Grillujemy z Piotrem Kucharskim. Jak przygotować smaczne i szybkie przekąski?
Zobacz wideo: Pachnące duety, czyli jak łączyć przyprawy i potrawy
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Sam Barnes/Getty Images