Mniszek pospolity, mimo że nazywany jest mleczem, posiada właściwości lecznicze. Znalazł zastosowanie w leczeniu m.in. kurzajek. Z kolei mlecz jest chwastem, który można zwalczać za pomocą herbicydów lub przy użyciu octu.
Mlecz – jak wygląda i czy jest szkodliwy?
Mlecz to popularny w Polsce rodzaj roślin należących do rodziny astrowatych. Znany jest mlecz zwyczajny (mlecz warzywny), mlecz kolczasty i błotny. Jednym z najpopularniejszych gatunków jest mlecz polny, nazywany też łoczygą polną lub mlecznym drzewkiem. Jest on rośliną jednoroczną, czasem wieloletnią. Natrafić na niego można nie tylko w Europie. Występuje również w środkowej i zachodniej Azji oraz w Afryce Północnej. Zaobserwowano, że pojawia się w wyniku długotrwałego stosowania metody wysiewu bezpośredniego. Rośnie do 150 cm wysokości. Ma sztywną, pustą łodygę i kruche korzenie, które rozrastają się poziomo w warstwie ornej. Mlecz polny posiada oskrzydlone i krótkoogonkowe liście dolne. Tymczasem kwiaty mleczu są zebrane w koszyczkach tworzących podbaldach. Otwierają się w słoneczne dni. Każdy mlecz ma około 20 tys. nasion.
Mlecz polny jest trujący. Szczególnie szkodliwy jest dla bydła. Wynika to ze znajdujących się w nim alkaloidów i związku goryczowego. Niestety bywa często mylony z mniszkiem lekarskim, z którego przygotowuje się m.in. wino i nalewkę. Z mniszka lekarskiego, powszechnie i błędnie zwanego mleczem, powstaje też miód oraz herbata o właściwościach leczniczych.
Syrop z mniszka lekarskiego stosowany jest na kaszel i chrypkę. Poza tym mniszek lekarski jest dobry na kurzajki. Działa również na układ odpornościowy, ma właściwości przeciwzapalne, przeciwświądowe, bakteriobójcze oraz znieczulające. Polecany jest osobom, które borykają się z wysokim cholesterolem. Pozwala ustabilizować poziom cukru we krwi.
Mniszek lekarski a mlecz – różnice i podobieństwa
Z uwagi na wygląd obu roślin wiele osób zastanawia się, czy mniszek lekarski to mlecz. Nie powinno to dziwić. Mniszek lekarski i mlecz to rośliny łudząco do siebie podobne, przez co często mylone. Warto wyjaśnić, jakie są między nimi różnice, a jakie podobieństwa. Pochodzą z rodziny astrowatych. Łączy je również wygląd kwiatów, które są intensywnie żółte. Poza tym obie wymienione rośliny można spotkać na podobnych terenach – występują na łąkach, terenach trawiastych, nieużytkach. Mniszek i mlecz rośnie nawet na trawniku w mieście. W związku z tym, że są samosiejkami, występują bardzo gęsto.
Obie rośliny też dużo różni. Mniszek lekarski to ziele jadalne i lecznicze, a mlecz to chwast. Ponadto właściwości mlecza są inne niż mniszka lekarskiego. Mlecz ma jedną długą łodygę, od której odchodzą pędy boczne i drobne listki, a mniszek może mieć kilka łodyg, które są całkowicie bezlistne. Kolejną cechą odróżniającą te dwa gatunki jest to, że mlecz ma pędy wyrastające z łodygi, a mniszek lekarski wyposażony jest w pędy wyrastające bezpośrednio z ziemi. Rośliny te różnią się też wyglądem kwiatostanu po przekwitnięciu. Mniszek przekwita w większą, „luźniejszą” i miękką kulkę, a mlecz w mniejszą, bardziej zwartą i szorstką. W przypadku mniszka nasiona bardzo łatwo zdmuchnąć, stąd nazwa przekwitniętego mlecza – dmuchawiec.
Jak wytępić mlecz z trawnika?
Mlecz szybko się rozmnaża, dlatego pozbycie się go może nie być łatwe. Z mleczem należy walczyć regularnie za pomocą specjalnych środków ochrony roślin. Zabieg należy przeprowadzić, zanim mlecz wyda kwiaty oraz przed zawiązaniem nasion wyposażonych w cząstki lotne. Do walki z mleczem nadają się środki, w składzie których znajduje się kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy, MCPA, mekoprop-P, dikamba. Powszechnie używane herbicydy powodują zakłócenie podziału komórek tkanek chwastu, czego skutkiem jest deformacja łodyg i liści mlecza. Niektóre środki dają efekty, które są widoczne już po godzinie od aplikacji. Ważne jest jednak, aby nie kupować środków przeciw chwastom niewiadomego pochodzenia.
Do zwalczania mlecza można stosować również ocet. Pozwala on pożegnać się z chwastami przynajmniej na pewien czas. Do przygotowania oprysku na mlecz potrzebne są dwie części octu, jedna część wody i odrobina płynu do naczyń, który zwiększa przyczepność naturalnego środka na chwasty. Przygotowany w ten sposób preparat chwastobójczy może zaszkodzić inny roślinom (w tym trawie), dlatego zaleca się, aby za pomocą pędzelka posmarować każdą roślinę z osobna.
Zobacz także:
- Miód majowy - czyli syrop z mniszka lekarskiego. Jak zrobić i jakie ma właściwości?
- Zrywanie kwiatów w parkach, lasach i na poboczach. Kiedy i jak wysoką można dostać karę?
- Jadalne chwasty podbijają polską kuchnię. "Najlepiej ich szukać poza cywilizacją"
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images/ChamilleWhite