Szczepionka przeciw grypie należy do szczepień zalecanych, nieobowiązkowych. W związku z tym w większości przypadków nie jest refundowana – w sezonie 2018/2019 po raz pierwszy z 50% refundacji korzystać mogą osoby po 65. roku życia.
Czy powinniśmy się szczepić?
prof. Tadeusz Zielonka, pulmonolog:
Na pewno tak! Nie ma lepszej ochrony przed grypą jak szczepienie. Nie rozumiem Polaków. Polacy cenią zdrowie, jako jedną z największych wartości, a często tak mało robią, żeby to zdrowie mieć. Jesteśmy społeczeństwem, które w Europie najmniej się szczepi. 3,9 procenta to najlepszy wynik jaki mieliśmy w ostatnich latach. Dawno nie przekroczyliśmy 4 procent. WHO mówi, że bezpieczny dla społeczeństwa poziom to ... 75 procent! Taki odsetek osiągnęła Holandia, Wielka Brytania, ponad 70 procent mają Francja i Niemcy.
Jak działa szczepionka na grypę?
Szczepionka przeciw grypie zabezpiecza organizm i wzmacnia jego odporność przed nową falą zachorowań. Drugą ważną jej zaletą jest ograniczenie transmisji wirusa. Niestety, wirus grypy nadal jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi. Szczepionka na grypę jest najskuteczniejszym sposobem obrony przed nim. Szczepienie to rekomenduje między innymi Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych.
Szczepionki przeciw grypie to szczepionki inaktywowane (zawierające martwego wirusa grypy). W Polsce dostępne są:
- szczepionki z rozszczepionymi wirionami wirusa grypy („split”),
- szczepionki ponadjednostkowe z powierzchniowymi białkami wirusa grypy, hemaglutyniną i neuraminidazą („subunit”).
Kiedy wykonać szczepienie przeciw grypie?
Szczepienie przeciw grypie najlepiej wykonać przed szczytowym momentem zachorowań, który wypada na okres styczeń-marzec. Szczepionkę przeciw grypie należy podać między wrześniem a grudniem. W takim przypadku ma ona szansę odpowiednio stymulować odporność organizmu w okresie największych zachorowań. Trzeba jednak pamiętać, że odporność na wirusa trwa około roku . Z tego też powodu – jak również ze względu na mutację wirusa i zmiany w składzie szczepionki – należy się szczepić co roku.
Czy istnieje szczepionka na grypę dla dzieci?
Szczepionka przeciw grypie dla dzieci jest zalecana w równym stopniu, co dla dorosłych. Można ją wykonać już od 6. miesiąca życia . U małych dzieci zaleca się wykonanie szczepionki 4-walentnej zamiast 3-walentnej, ponieważ jest bezpieczniejsza, a także zapewnia szerszą ochronę.
Szczepienie przeciw grypie w ciąży
Szczepionka na grypę jest zalecana kobietom w ciąży. Szczególnie tym w II lub III trymestrze. Dla ciężarnych o osłabionym systemie odpornościowym grypa i powikłania po niej mogą się okazać poważnym niebezpieczeństwem. Tym bardziej że ciąża wyklucza sporą dawkę leków łagodzących objawy grypy. Szczepionka pozwala uniknąć ryzyka zachorowania. Szczepienie na grypę w ciąży jest zupełnie bezpieczne. Podobnie jest w przypadku kobiet karmiących. Im również rekomenduje się przyjmowanie szczepionki. Grypa może się bowiem okazać poważnym problemem zdrowotnym, karmienie zaś nie stanowi żadnego przeciwwskazania do przyjęcia szczepionki. Nie ma więc wątpliwości, czy szczepić się na grypę powinny kobiety ciężarne i karmiące piersią. Ryzyko zachorowania i poważnych powikłań w tej grupie jest bardzo wysokie, tym bardziej więc rekomenduje się stosowanie szczepionki.
Szczepienie przeciw grypie – przeciwwskazania i wskazania
Przeciwwskazania do szczepienia przeciw grypie są nieliczne. Właściwie zalicza się do nich wyłącznie ostrą infekcję i gorączkę. Wskazane natomiast jest nawet szczepienie osób z chorobami przewlekłymi, niewydolnością krążenia, mukowiscydozą, anemią, chorobami nerek, cukrzycą. Wskazaniem do szczepienia przeciw grypie jest również podeszły wiek. Osoby powyżej 50. roku życia są w wysokim stopniu narażone na zachorowanie i poważne powikłania po grypie. Jedynym skutecznym sposobem ochrony jest szczepionka przeciw grypie. Skutki uboczne po jej podaniu są niewielkie. Właściwie może to być jedynie ból w miejscu podania lub zaczerwienienie, a także delikatny obrzęk szczepionego miejsca.
Po szczepieniu na grypę nie wolno do kwestii możliwego zachorowania podchodzić z nieuwagą. Szczepienie bowiem nie gwarantuje 100% skuteczności . Warto więc unikać miejsc, w których łatwo o zarażenie.
Typy szczepionek przeciw grypie
Nazwy szczepionek na grypę dostępnych w najbliższym sezonie grypowym to:
- VaxigripTetra – szczepionka z rozszczepionym wirionem wirusa grypy,
- Influvac Tetra – szczepionka podjednostkowa z oczyszczonymi antygenami powierzchniowymi wirusa grypy,
- Influvac – szczepionka podjednostkowa z oczyszczonymi antygenami powierzchniowymi wirusa grypy.
Pierwsze dwie to szczepionki 4-walentne, które mają gwarantować wysoką skuteczność dzięki zawarciu w ich składzie dodatkowego antygenu pojedynczego szczepu wirusa grypy typu B, który odpowiadał za 70% zachorowań w poprzednim sezonie.
Ile kosztuje szczepionka na grypę?
To, ile kosztuje szczepionka przeciw grypie, często warunkuje decyzję o wykonaniu szczepienia. W przypadku tej szczepionki – w porównaniu z innymi typami szczepień – koszt nie jest zbyt wygórowany. Szczepionka na grypę kosztuje od 40 do 60 zł.
Autor: Bernadetta Jeleń