Normy ISO dzielą się na poszczególne sekcje, zwane także rodzinami norm lub seriami norm. Wyróżniamy serię norm ISO 9000, norm ISO 14000 czy norm ISO 27000. Łącznie wszystkich poszczególnych norm ISO jest ponad 21 tysięcy. Regulują one różne płaszczyzny działania firm, przykładowo, popularne i charakterystyczne normy ISO 9000 (i 9001) regulują system zarządzania jakością. Aby uzyskać certyfikat norm ISO, trzeba spełnić odpowiednie wymagania i pozytywnie przejść audyt w firmie.
Czym są normy ISO? Definicja i charakterystyka
Normy ISO to dokumenty standaryzacyjne opracowywane przez niezależnych ekspertów z różnych dziedzin gospodarki. Podmiotem odpowiedzialnym za charakter i wprowadzanie norm ISO jest zlokalizowana w szwajcarskiej Genewie Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ang. International Organization of Standardization ), jednakże wbrew pozorom nazwa „ISO” nie wywodzi się ze źródłosłowu angielskiego, lecz greckiego – isos po grecku oznacza słowo równy . Etymologia nazwy norm ISO skutecznie przedstawia główny cel działania organizacji i podstawową funkcję wszystkich publikowanych norm – standaryzację (normalizację).
Wprowadzanie norm ISO ma zatem na celu m.in. wzrost wydajności pracy, lepszą komunikację handlową na płaszczyźnie globalnego handlu, poprawę efektywności i zrównoważony, kontrolowany sposób prowadzenia działalności gospodarczej na świecie. W zglobalizowanym świecie XXI wieku standaryzacja jest kluczowa, biorąc pod uwagę fakt różnych różnic pomiędzy gospodarkami państw, ale także ich odmiennością kulturową. Co więcej, normy ISO wpływają również na udoskonalenie technik i procesów produkcyjnych oraz ich standaryzację, umożliwiają koordynację działań w zakresie ochrony środowiska i zdrowia człowieka, a poprzez system ujednoliconych symboli i oznaczeń ułatwiają komunikację nawet w przypadku istnienia znacznych barier językowych.
Normy ISO w Polsce kontrolowane, wdrażane i opracowywane są przy udziale Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Od 1947 roku jest to jednostka przytoczonej powyżej Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej.
Jakie wyróżniamy aktualne rodzaje norm ISO?
Normy ISO dotyczą różnych sektorów gospodarki i mają różny charakter. W związku z tym wyróżniamy wiele ich rodzajów. Obecnie istnieje ponad 21 tysięcy osobnych norm ISO. Normy są jednak podzielone na poszczególne kategorie, które określa się „seriami”, ze względu na to, co jest przedmiotem ich normalizacji. Poniżej znajdują się przykładowe serie norm ISO wraz z ich charakterystyką:
· Normy ISO 9000 – w zarządzaniu jakością i systemem funkcjonowania organizacji gospodarczych; dzielą się na kilka rodzajów. Cechą charakterystyczną norm ISO 9000 jest fakt, że są one najczęściej poddawane nowelizacjom (aktualizacjom). Co zawiera ta rodzina dokumentów standaryzacyjnych? Normy ISO 9000 zawierają wytyczne, normy ISO 9001 – wymagania i system zapewniania jakości podany w sposób całościowy w przeciwieństwie do uproszonych instrukcji postępowania zawartych w normach ISO 9002. Ogólnie można powiedzieć, że normy te definiują sposób i zasady zarządzania jakością.
· Normy ISO 14000 – definiują system zarządzania środowiskiem. Norma 14001 określa sposób docelowego funkcjonowania przedsiębiorstw światowych mający na celu działalność w zgodzie z ochroną środowiska naturalnego.
· Normy ISO 18000 – odpowiedzialne są za opis higieny i bezpieczeństwa pracy. Polskim odpowiednikiem, zgodnym z duchem norm ISO tej serii, jest norma PN-N-18001:2004.
· Normy ISO serii 27000 – to międzynarodowe normy odpowiedzialne za system zarządzania bezpieczeństwem informacji i bezpieczeństwem procesów cyfryzacyjnych. Najważniejszym dokumentem z tej rodziny jest norma ISO 27001.
Charakterystyka norm ISO 9000 – najważniejsze normy dla przedsiębiorcy?
Normy z rodziny 9000, a w szczególności zaktualizowana norma ISO 9001 dotycząca systemu zarządzania jakością w organizacji, to prawdopodobnie najistotniejsza norma dla wszystkich przedsiębiorców. Bez posiadania tej normy osoby prowadzące dużą firmę mogą spotkać się z sytuacją, w której kontrahent odmówi dalszej współpracy. W środowisku biznesowym posiadanie normy ISO 9001 jest czymś w rodzaju znaku jakości i wiarygodności.
System zarządzania jakością według normy ISO 9001 może być implementowany w każdego rodzaju firmie. Aby otrzymać certyfikat, należy zgłosić się do firmy posiadającej uprawnienia w nadawaniu takich dokumentów. Proces ubiegania się o certyfikat obejmuje nie tylko formalności, ale przede wszystkim audyt , który sprawdzi, czy w firmie faktycznie (i wystarczająco) zostały w praktyce wdrożone koncepcje zarządzania jakością w zgodzie z ISO 9001.
Zobacz także:
Podstawy fotografii - od czego zacząć naukę fotografii?
Autor: Adrian Adamczyk