Skorzonera - co to jest?
Chociaż brzmi tajemniczo i nieco groźnie, skorzonera nie jest ani magicznym zaklęciem, ani chorobą. To fenomenalne warzywo, którego właściwości doceniano już przed wiekami - uważano, że stanowi antidotum na jad żmii. Kiedyś była lekiem, dzisiaj wraca na nasze stoły jako wspaniałe warzywo z rodziny astrowatych. Wywodzi się z południowej i środkowej Europy, a także z Azji. Jej jadalną częścią są korzenie. Skorzonerę cechuje charakterystyczny wygląd: ciemnobrązowa skóra i jasny miąższ. Długość korzenia może sięgać nawet do 30 cm.
Skorzonera - smak
Skorzonera to jesienno-zimowy must have dla wszystkich miłośników szparagów. Nie bez powodu nazywana jest zimowym szparagiem - niezwykle mocno przypomina jego smak. Jest jednak bardziej mączysta niż on, nie posiada charakterystycznej włóknistej struktury. Skorzonera ma także trochę ostrzejszy, wyrazistszy smak i jest bardziej sycąca niż szparagi.
Skorzonera - właściwości
Warzywo skorzonera jest niezwykle bogatym źródłem składników mineralnych i witamin. Zawiera w sobie mnóstwo witaminy C oraz witaminy B6. Ponadto zawiera sporo potasu, żelaza, magnezu, fosforu, selenu, chromu, błonnika, karotenu i tiamin, czyli tego wszystkiego, co niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Z tego powodu m.in.:
- wzmacnia naczynia krwionośne,
- zapobiega wypadaniu włosów, a także stymuluje ich wzrost i wpływa na poprawę ich naturalnego kolorytu,
- stymuluje rozwój bifidobakterii, które zmniejszają stężenie bakterii i złego cholesterolu w organizmie,
- obniża poziom cukru - jest świetna dla diabetyków,
- zapobiega zaparciom,
- optymalizuje działanie mięśni,
- wzmacnia kości i pomaga uniknąć osteoporozy,
- poprawia metabolizm organizmu oraz trawienie,
- wspomaga produkcję kwasu solnego (z tego powodu polecana jest starszym osobom, u których wydzielanie go jest mniejsze),
- reguluje pracę żołądka,
- usuwa nadmiar toksyn z organizmu,
- pomaga zwiększyć odporność.
Skorzonera - uprawa łatwa czy tylko dla zawodowców?
Warzywo, które z łatwością może być hodowane w przydomowym ogródku lub na działce, to właśnie skorzonera. Nasiona dostępne są zarówno w Internecie, jak i w dobrych sklepach ogrodniczych. Wysiewa się je na początku wiosny (połowa marca) w rzędach co 35-40 cm. Nasiona powinny znajdować się na głębokości 2-3 cm. Skorzonera lubi nasłonecznione stanowiska i żyzną glebę. Najlepiej dla niej sprawdzi się próchnicze podłoże, piaszczysto-gliniaste z obojętnym lub lekko zasadowym pH. Dobrze sprawdzają się miejsca po ogórkach, cebuli, porach, fasoli i grochu. Na początku swojego rozwoju kiełkuje bardzo powoli.
Konieczne jest przerwanie siewek co 6 cm, w celu zapewnienia jej optymalnego rozwoju. W okresie największych upałów należy zadbać o regularne podlewanie. Przez całą wiosnę i lato konieczne jest pielenie chwastów oraz usuwanie kwiatostanów. Zbiory skorzonery rozpoczynają się w połowie października. Wykopane korzenie z usuniętymi liśćmi można przechowywać w skrzyni z wilgotnym piaskiem - są bardzo trwałe . Skorzonera jest odporna na przemarzanie.
Skorzonera - przepisy i możliwości wykorzystania w kuchni
Pierwsze wzmianki na jej temat pojawiły się już w książkach kucharskich z XVIII w. Skoro już wiesz, co to jest skorzonera i jakie niesamowite właściwości posiada, warto wiedzieć, jak wykorzystać ją we współczesnej kuchni. Konieczne jest obranie skorzonery przed gotowaniem czy pieczeniem. Sok wydzielany podczas tej czynności farbuje ręce, dlatego należy wykonywać ją w gumowych rękawiczkach. By skorzonera nie ściemniała po obraniu, należy zanurzyć ją w wodzie z dodatkiem soku z cytryny. Co ciekawe, można przechowywać ją tak w lodówce nawet przez 55 dni. Skorzonera po uprzednim ugotowaniu w osolonej wodzie (10-15 minut) może być podawana solo, a także z bułką tartą i masłem.
Ciekawym akcentem smakowym mogą być rozdrobnione orzeszki ziemne dodane do bułki. Dobrze komponuje się z białym sosem na bazie śmietanki i wina. Potrzebne jest: pół szklanki białego wytrawnego wina, 100 ml kremowej śmietanki i 2 łyżki drobno siekanej natki. Wino i śmietankę należy zagotować w rondelku, włożyć kawałki skorzonery (ok. 800 g, ugotowanej al dente ) i dusić razem przez kilka minut. Następnie przyprawić do smaku solą, pieprzem i szczyptą cukru. Podawać z natką pietruszki. Skorzonera może być serwowana na słodko - zapiekamy ją przez ok. 35 minut z dodatkiem 2 łyżek miodu, 1 łyżeczki czarnuszki, 1 łyżeczki startego imbiru, 2 łyżek masła klarowanego, soli i pieprzu do smaku. Młode liście, które ma skorzonera, mogą być wykorzystane do sałatek. Dobrze komponują się np. z jajkiem i chrzanem.
Zobacz także:
- Moringa – nigdy nie umierające drzewo, superfood i antybiotyk w jednym
- Brzdąc wielkopolski - przepis na pyszne i proste ciasto
- Przepis na dziwaka
Zobacz wideo: Buraczana panna cotta ze skorzonerą
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: patnowa/Getty Images