Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ogłoszono Literacką Nagrodę Nobla 2025
9 października o godzinie 13 Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła laureata Nagrody Nobla 2025 z literatury. Został nim węgierski pisarz László Krasznahorkai za jego fascynującą i wizjonerską twórczość, która pośród apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki.
Kim jest zdobywca literackiej Nagrody Nobla 2025?
Węgierski pisarz i scenarzysta filmowy László Krasznahorkai został laureatem literackiego Nobla 2025. Znany jest z trudnych i wymagających powieści, często określanych mianem postmodernistycznych, o tematyce dystopijnej i melancholijnej. Do jego najważniejszych dzieł można zaliczyć "Szatańskie tango", "Melancholia sprzeciwu" i "Wojna i wojna".
Urodził się w Gyuli, na południu Węgier, w rodzinie o tradycjach prawniczych. W latach 1960–1968 uczęszczał do szkoły podstawowej w rodzinnym mieście, a następnie kształcił się w gimnazjum im. Ferenca Erkela w klasie o profilu klasycznym. W okresie 1974–1976 studiował prawo na uniwersytetach w Segedynie i Budapeszcie, by ostatecznie ukończyć studia humanistyczne na Uniwersytecie Loránda Eötvösa, specjalizując się w zakresie filologii węgierskiej i nauczania. Jego debiutanckie opowiadanie "Tebenned hittem" ukazało się w 1977 roku w czasopiśmie "Mozgó Világ". W latach 1977–1982 był zatrudniony jako dokumentalista w wydawnictwie Gondolat Könyvkiadó.
Od momentu ukończenia studiów uniwersyteckich Krasznahorkai utrzymywał się z pisania jako niezależny autor. Jego pierwsza powieść, "Sátántangó", wydana w 1985 roku, odniosła duży sukces i szybko zapewniła mu czołowe miejsce wśród węgierskich pisarzy. W 2013 roku książka ta zdobyła nagrodę dla najlepszego tłumaczenia na język angielski. Na podstawie jego twórczości, m.in. "Szatańskiego tanga", powstały filmy w reżyserii jego przyjaciela, Béli Tarra.
Polscy laureaci literackiej Nagrody Nobla
Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury dostało pięcioro Polaków. To: Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996) i Olga Tokarczuk (2018).
Laureaci literackiej Nagrody Nobla
- 1901 r. - Sully Prudhomme (Francja) - za wybitne osiągnięcia poetyckie, a zwłaszcza za idealizm, doskonałość artystyczną oraz niezwykłe połączenie duchowości i intelektu.
- 1902 r. - Theodor Mommsen (Niemcy) - za monumentalną »Historię Rzymu«, dzieło najwybitniejszego żyjącego historyka.
- 1903 r. - Bjoernstjerne Bjoernson (Norwegia) - za wzniosłą i różnorodną poezję, która zawsze odznaczała się świeżością natchnienia i niezwykłą czystością ducha, a także talent epicki i dramatyczny.
- 1904 r. - Jose Echegaray y Eizaguirre (Hiszpania) i Frederic Mistral (Francja) - w uznaniu jego zasług dla odrodzenia tradycji hiszpańskiego dramatu; za świeżość i oryginalność pełnych natchnienia utworów poetyckich, prawdziwie oddających realia życia oraz ducha narodu.
- 1905 r. - Henryk Sienkiewicz (Polska) - za wybitne osiągnięcia w dziedzinie epiki i rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu.
- 1906 r. - Giosue Carducci (Włochy) - za głęboką wiedzę i krytyczny umysł, ale przede wszystkim za twórczą energię, świeżość stylu i siłę liryczną, tak charakterystyczną dla jego poetyckich arcydzieł.
- 1907 r. - Rudyard Kipling (Wielka Brytania) - za zmysł obserwacyjny, dojrzałość idei i wybitny talent prozatorski.
- 1908 r. - Rudolf Eucken (Niemcy) - za poszukiwanie prawdy, przenikającą wszystko siłę myśli, szeroki horyzont, bystrość i sugestywność, z którymi bronił on i rozwijał filozofię idealistyczną.
- 1909 r. - Selma Lagerloef (Szwecja) - w hołdzie wielkiemu idealizmowi, błyskotliwej wyobraźni i duchowej przenikliwości, które wyróżniają jej utwory.
- 1910 r. - Paul Heyse (Niemcy) - za artyzm i idealizm, które demonstrował na przestrzeni całej swojej długiej i płodnej twórczo drogi jako poeta liryczny, dramaturg, powieściopisarz i autor znanych na całym świecie nowel.
- 1911 r. - Maurice Maeterlinck (Belgia) - za wielostronną działalność literacką, a w szczególności utwory dramatyczne, wyróżniające się bogactwem wyobraźni i poetycką fantazją.
- 1912 r. - Gerhard Hauptmann (Niemcy) - za jego płodną, różnorodną i wybitną działalność w dziedzinie sztuki dramatycznej.
- 1913 r. - Rabindranath Tagore (Indie) - za pełne głębokiego uczucia, oryginalne i przepiękne wiersze, w których z wyjątkowym mistrzostwem wyraziło się jego myślenie poetyckie, będące - według jego własnych słów - częścią literatury Zachodu.
- 1914 r. - nagrody nie przyznano.
- 1915 r. - Romain Rolland (Francja) - za wielki idealizm utworów literackich, za współczucie i za umiłowanie prawdy, z którą opisuje on różne charaktery ludzkie.
- 1916 r. - Verner von Heidenstam (Szwecja) - jako najbardziej widocznego przedstawiciela nowej ery w literaturze światowej.
- 1917 r. - Karl Gjellerup i Henrik Pontoppidan (Dania) - za prawdziwe opisanie życia współczesnej Danii.
- 1918 r. - nagrody ponownie nie przyznano.
- 1919 r. - Carl Spitteler (Szwajcaria) - za niezrównany epos »Wiosna olimpijska«.
- 1920 r. - Knut Hamsun (Norwegia) - za powieść Błogosławieństwo ziemi.
- 1921 r. - Anatol France (Francja) - za błyskotliwe osiągnięcia literackie wyróżniające się wykwintnością stylu, głębokim humanizmem i prawdziwie galijskim temperamentem.
- 1922 r. - Jacinto Benavente (Hiszpania) - za błyskotliwe mistrzostwo z jakim kontynuuje tradycje hiszpańskiego dramatu.
- 1923 r. - William Butler Yeats (Irlandia) - za uduchowioną twórczość poetycką, oddającą w najwyższej formie artystycznego ducha narodu.
- 1924 r. - Władysław Reymont (Polska) - za wybitny polski epos narodowy »Chłopi«.
- 1925 r. - George Bernard Shaw (Irlandia) - za twórczość naznaczoną idealizmem i humanizmem, za przenikliwą satyrę, która często łączy się z wyjątkowym pięknem poetyckim.
- 1926 r. - Grazia Deledda (Włochy) - za poetyckie dzieła, w których jaskrawą plastycznością opisuje życie jej ojczystej wyspy, a także za głębię w podejściu do ludzkich problemów w całości.
- 1927 r. - Henri Bergson (Francja) - jako znak uznania dla jego jaskrawych i podtrzymujących wiarę w życie idei, a także dla wyjątkowego mistrzostwa, z jakim te idee były wcielane.
- 1928 r. - Sigrid Undset (Norwegia) - za niezapomniany opis norweskiego średniowiecza.
- 1929 r. - Thomas Mann (Niemcy) - przede wszystkim za wielką powieść »Buddenbrookowie«, która stała się klasyką współczesnej literatury, i której popularność nieustannie rośnie.
- 1930 r. - Sinclair Lewis (USA) - za szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżniała się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha.
- 1931 r. - Erik Axel Karlfeldt (Szwecja) - za wybitne osiągnięcia literackie, w szczególności za idealizm, doskonałość artystyczną, a także niezwykłe połączenie duchowości i talentu.
- 1932 r. - John Galsworthy (Anglia) - za wielką sztukę prozatorską, której szczytem jest »Saga rodu Forsyte'ów«.
- 1933 r. - Iwan Bunin (Rosja) - za surowe mistrzostwo, z którym rozwija on tradycje klasycznej literatury rosyjskiej.
- 1934 r. - Luigi Pirandello (Włochy) - za twórczą śmiałość i wynalazczość w odrodzeniu sztuki dramatycznej i scenicznej.
- 1935 r. - nagrody nie przyznano.
- 1936 r. - Eugene O'Neill (USA) - za prawdziwość i głębię utworów dramatycznych, traktujących w nowy sposób gatunek tragedii.
- 1937 r. - Roger Martin du Gard (Francja) - za siłą artystyczną i prawdę w przedstawieniu człowieka, a także najbardziej odczuwalnych problemów współczesnego życia.
- 1938 r. - Pearl Buck (USA) - za wspaniały epicki opis życia chińskich chłopów i za biograficzne arcydzieła.
- 1939 r. - Frans Sillanpaa (Finlandia) - za głębokie przeniknięcie w życie fińskich chłopów i wyborne opisanie ich obyczajów w więzi z przyrodą.
- 1940 - 1943 r. - nagrody nie przyznano.
- 1944 r. - Johannes Jensen (Dania) - za rzadko spotykaną siłę i bogactwo poetyckiej wyobraźni połączone z duchowym umiłowaniem nauki i odrębnością stylu twórczego.
- 1945 r. - Gabriela Mistral (Chile) - za poezję prawdziwego uczucia, czyniącą jej imię symbolem idealistycznych dążeń dla całej Ameryki Łacińskiej.
- 1946 r. - Hermann Hesse (Szwajcaria) - za szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżnia się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha.
- 1947 r. - Andre Gide (Francja) - za głębokie i znakomite artystycznie utwory, w których ludzkie problemy przedstawione są z nieustraszony umiłowaniem prawdy i głęboką przenikliwością psychologiczną.
- 1948 r. - T. S. Eliot (Wielka Brytania/USA) - za wydatny wkład nowatorski we współczesną poezję.
- 1949 r. - William Faulkner (USA) - za znaczny i unikatowy z artystycznego puntu widzenia wkład w rozwój współczesnej powieści amerykańskiej.
- 1950 r. - Bertrand Russel (Wielka Brytania) - za to, że jest jednym z najbłyskotliwszych przedstawicieli racjonalizmu i humanizmu, nieustraszonym bojownikiem o wolność słowa i wolność myśli na Zachodzie.
- 1951 r. - Paer Lagerkvist (Szwecja) - za siłę artystyczną i absolutną niezależność sądów pisarza, który próbował w swej twórczości odnaleźć odpowiedź na wieczne pytania stojące przed ludzkością.
- 1952 r. - Francois Mauriac (Francja) - za głęboką przejrzystość duchową i siłę artystyczną, którą ukazuje w swoich powieściach dramat ludzkiego życia.
- 1953 r. - Winston Churchill (Wielka Brytania) - za wielkie mistrzostwo utworów o charakterze historycznym i biograficznym, a także błyskotliwą sztukę oratorską, z pomocą, której bronił najwyższych ludzkich wartości.
- 1954 r. - Ernest Hemingway (USA) - za utwór Stary człowiek i morze.
- 1955 r. - Halldor Laxness (Islandia) - za wyrazistą siłę epicką, która odrodziła wielką sztukę prozatorską Islandii.
- 1956 r. - Juan Ramon Jimenez (Hiszpania) - za poezję liryczną, wzór wielkiego ducha.
- 1957 r. - Albert Camus (Francja) - za ogromny wkład w literaturę, ukazującą znaczenie ludzkiego sumienia.
- 1958 r. - Boris Pasternak (ZSRR) - za znaczące osiągnięcia we współczesnej poezji lirycznej, a także za kontynuowanie tradycji wielkiej prozy rosyjskiej.
- 1959 r. - Salvatore Quasimodo (Włochy) - za poezję liryczną, która z klasyczną żywiołowością wyraża tragiczne doświadczenie naszych czasów.
- 1960 r. - Saint-John Perse (Francja) - za wzniosłość i obrazowość, które odzwierciedlają uwarunkowania naszych czasów.
- 1961 r. - Ivo Andric (Jugosławia) - za siłę daru epickiego, pozwalającą w pełni odsłonić ludzkie losy i problemy związane z historią jego kraju.
- 1962 r. - John Steinbeck (USA) - za realistyczny i poetycki dar, połączony z subtelnym humorem i ostrym widzeniem spraw socjalnych.
- 1963 r. - Jorgos Seferis (Grecja) - za wybitne utwory liryczne, oddające pokłon światu starożytnych Hellenów.
- 1964 r. - Jean-Paul Sartre (Francja) - za bogatą w idee, przesiąkniętą duchem wolności i poszukiwaniami prawdy twórczość, mającą ogromny wpływ na nasze czasy.
- 1965 r. - Michaił Szołochow (ZSRR) - za siłę artystyczną i prawdziwość epopei o dońskim kozactwie w przełomowych dla Rosji czasach.
- 1966 r. - Samuel Agnon (Izrael), Nelly Sachs (Szwecja) - za głęboko oryginalną sztukę prozatorską, przenikniętą żydowskimi motywami ludowymi; za wybitne utwory liryczne i dramatyczne, analizujące los narodu żydowskiego.
- 1967 r. - Miguel Angel Asturias (Gwatemala) - za wybitne osiągnięcia twórcze, u podłoża których leży zainteresowanie obyczajami i tradycją Indian Ameryki Łacińskiej.
- 1968 r. - Yasunari Kawabata (Japonia) - za mistrzostwo pisarskie, które oddaje istotę japońskiej świadomości.
- 1969 r. - Samuel Beckett (Irlandia) - za to, że w nowych dla dramatu i prozy formach ukazuje wzniosłość człowieka w jego skrajnym opuszczeniu.
- 1970 r. - Aleksandr Sołżenicyn (ZSRR) - za siłę moralną, zaczerpniętą z tradycji wielkiej literatury rosyjskiej.
- 1971 r. - Pablo Neruda (Chile) - za poezję, która z nadzwyczajną siłą wyraża los całego kontynentu.
- 1972 r. - Heinrich Boell (Niemcy Zachodnie) - za twórczość, w której szeroki ogląd rzeczywistości łączy się z wielką sztuką tworzenia charakterów, twórczość, która stała się ważnym wkładem w odrodzenie niemieckiej literatury.
- 1973 r. - Patrick White (Australia) - za epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent.
- 1974 r. - Eyvind Johnson, Harry Martinson (Szwecja) - za sztukę powieściową, przeglądającą się w czasie i przestrzeni i służącą wolności; za twórczość, w której jest wszystko - od kropli rosy po kosmos.
- 1975 r. - Eugenio Montale (Włochy) - za znaczące osiągnięcia w poezji, która odznaczała się przenikliwością oraz wyrażaniem zupełnie pozbawionych iluzji poglądów na życie.
- 1976 r. - Saul Bellow (USA) - za humanizm i subtelną analizę współczesnej kultury.
- 1977 r. - Vicente Aleixandre (Hiszpania) - za wybijającą się twórczość poetycką, która odzwierciedla sytuację człowieka w kosmosie i we współczesnym społeczeństwie i stanowi świadectwo odrodzenia hiszpańskiej poezji w okresie międzywojennym.
- 1978 r. - Isaac Bashevis Singer (USA) - za pełną uczucia sztukę prozatorską, która wyrastając z polsko-żydowskich tradycji kulturowych porusza jednocześnie odwieczne problemy.
- 1979 r. - Odiseas Elitis (Grecja) - za twórczość poetycką, która w nurcie greckiej tradycji z odczuwalną siłą i intelektualną precyzją maluje walkę człowieka o wolność i niezależność.
- 1980 r. - Czesław Miłosz (Polska) - za to, że z bezkompromisową jasnością postrzegania wyraził warunki, na jakie wystawiony jest człowiek w świecie ostrego konfliktu.
- 1981 r. - Elias Canetti (Wielka Brytania) - za utwory, odznaczające się światopoglądowym bogactwem i siłą artystyczną.
- 1982 r. - Gabriel Garcia Marquez (Kolumbia/ Meksyk) - za powieści i opowiadania, w których fantazja i realizm łączą się w złożony świat poezji, odzwierciedlającej życie i konflikty całego kontynentu.
- 1983 r. - William Golding (Wielka Brytania) - za powieści, które dopomagają zrozumieć warunki funkcjonowania człowieka we współczesnym świecie.
- 1984 r. - Jaroslav Seifert (Czechosłowacja) - za prace przenikniętą zmysłowością, otwartością i bogactwem kreatywnej fantazji, która daje obraz ludzkiej niezłomności i wielostronności.
- 1985 r. - Claude Simon (Francja) - za połączenie w swej twórczości porządków: poetyckiego i malarskiego, a także za głębokie zrozumienie roli czasów w przedstawianiu człowieka.
- 1986 r. - Wole Soyinka (Nigeria) - za to, że w szerokiej perspektywie kulturowej i z poetyckim kolorytem kształtuje dramat istnienia.
- 1987 r. - Iosif Brodski (ZSRR/ USA) - za uniwersalne wartości całokształtu twórczości.
- 1988 r. - Nadżib Mahfuz (Egipt) - jako ten, który przez swoje dzieła bogate w niuanse (...) stworzył arabski styl narracji, który można zastosować do całości gatunku ludzkiego.
- 1989 r. - Camilo Jose Cela (Hiszpania) - za bogatą i mocną prozę, która z powściągliwym współczuciem ukazuje bezbronne istnienie człowieka.
- 1990 r. - Octavio Paz (Meksyk) - za namiętne pisarstwo z szerokimi horyzontami, cechującymi się inteligencją emocjonalną i humanistyczną uczciwością.
- 1991 r. - Nadine Gordimer (RPA) - przez swą wspaniałą epikę stała się wielkim dobrodziejstwem dla ludzkości.
- 1992 r. - Derek Walcott (Saint Lucia) - za poetycki całokształt wielkiej jasności, wspartej historyczną wizją, wynikiem wielokulturowego zaangażowania.
- 1993 r. - Toni Morrison (USA) - za to, że w powieściach charakteryzujących się siłą wizji literackiej i poetyckich wartości, przedstawia najważniejsze problemy amerykańskiej rzeczywistości.
- 1994 r. - Kenzaburo Oe (Japonia) - za siłę i poezję w tworzeniu wyimaginowanego świata, w którym życie i mit składają się na poruszający obraz sytuacji człowieka we współczesnym świecie.
- 1995 r. - Seamus Heaney (Irlandia) - za dzieła o lirycznej piękności i etycznej głębi, które chwalą cuda dnia codziennego i żywą przeszłość.
- 1996 r. - Wisława Szymborska (Polska) - za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości.
- 1997 r. - Dario Fo (Włochy) - rywalizuje z błaznami średniowiecznymi w krytykowaniu władzy oraz popieraniu godności uciskanych.
- 1998 r. - Jose Saramago (Portugalia) - za dzieło, które przypowieściami, podtrzymywanymi przez wyobraźnię, współczucie i ironię, stale umożliwia nam pojmowanie iluzorycznej rzeczywistości.
- 1999 r. - Guenter Grass (Niemcy) - jako ten, który portretuje zapomnianą twarz historii.
- 2000 r. - Gao Xingjian (Francja/ Chiny) - za dzieło o uniwersalnej istotności, gorzkim wglądzie oraz językowy geniusz, które otworzyły nowe ścieżki przed chińskim powieściopisarstwem i dramatem.
- 2001 r. - V. S. Naipaul (Wielka Brytania) - za malowanie zmierzchu imperiów z perspektywy moralisty.
- 2002 r. - Imre Kertesz (Węgry) - za powieści, które przeciwstawiają osobiste doświadczenie jednostki wobec brutalnej bezstronności historii.
- 2003 r. - John Maxwell Coetzee (RPA) - za analityczną błyskotliwość.
- 2004 r. - Elfriede Jelinek (Austria) - za demaskowanie absurdalności stereotypów społecznych w powieściach i dramatach.
- 2005 r. - Harold Pinter (Wielka Brytania) - za odkrywania przepaści pod codzienną gadaniną i wymuszanie wejścia do zamkniętych przestrzeni ucisku.
- 2006 r. - Orhan Pamuk (Turcja) - w poszukiwaniu melancholijnej duszy swego rodzinnego miasta odkrył nowe symbole zderzenia i przenikania się kultur.
- 2007 r. - Doris Lessing (Wielka Brytania) - jej epicka proza jest wyrazem kobiecych doświadczeń.
- 2008 r. - Jean-Marie Gustave Le Clezio (Francja/ Mauritius) - za nowe odkrycia, poetycką przygodę i sensualną ekstazę, badanie człowieczeństwa ponad i poza granicami cywilizacji.
- 2009 r. - Herta Mueller (Niemcy) - łączy intensywność poezji i szczerość prozy przedstawia świat wykorzenionych.
- 2010 r. - Mario Vargas Llosa (Peru) - za odwzorowanie struktur władzy i stanowcze obrazy indywidualnego oporu, buntu i porażki.
- 2011 r. - Tomas Transtroemer (Szwecja) - za zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości.
- 2012 r. - Mo Yan (Chiny) - z halucynacyjnym realizmem łączy opowieści ludowe, historię i współczesność.
- 2013 r. - Alice Munro (Kanada) - mistrzyni współczesnego opowiadania.
- 2014 r. - Patrick Modiano (Francja) - za sztukę pamięci i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji.
- 2015 r. - Swietłana Aleksijewicz (Białoruś) - za polifoniczny pomnik cierpienia i odwagi naszych czasów.
- 2016 r. - Bob Dylan (USA) - za stworzenie nowej formy wyrazu w tradycji wielkiej amerykańskiej piosenki.
- 2017 r. - Kazuo Ishiguro (Japonia) - za to, że w swoich powieściach o wielkiej emocjonalnej sile obnaża otchłań kryjącą się pod naszym złudnym poczuciem wspólnoty ze światem.
- 2018 r. - Olga Tokarczuk (Polska) - za narracyjną wyobraźnie, która z encyklopedyczną pasją przedstawia przekraczanie granic jako sposób życia.
- 2019 r. - Peter Handke (Austria) - za wpływową pracę, która z lingwistyczną pomysłowością odkrywa peryferie i specyfikę ludzkiego doświadczenia.
- 2020 r. - Louise Glück (USA) - za jej nieomylny poetycki głos, który swoim surowym piękne czyni indywidualne istnienie uniwersalnym.
- 2021 r. - Abdulrazak Gurnah (Wielka Brytania) - za swoją bezkompromisową i wrażliwą infiltrację efektów kolonializmu i losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami.
- 2022 r. - Annie Ernaux (Francja) - za odwagę i kliniczną precyzję, z którą odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci.
- 2023 r. - Jon Fosse (Norwegia) - za innowacyjne sztuki teatralne i prozę, które dają wyraz, temu czego nie da się nazwać.
- 2024 r. - Han Kang (Korea Południowa) - za swoją intensywną prozę poetycką, która konfrontuje historyczne traumy i ujawnia kruchość ludzkiego życia.
Nagroda Nobla 2025 - jakie nagrody przyznano dotychczas?
W poniedziałek, 6 października, przyznano Nagrodę Nobla 2025 w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Wyróżniono nią troje naukowców - Mary E. Brunkow, Freda Ramsdella i Shimona Sakaguchi - za odkrycia dotyczące nabywania tzw. immunotolerancji obwodowej.
We wtorek, 7 października, Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła tegorocznych laureatów Nagrody Nobla z fizyki. Wyróżnieni zostali John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis.
W środę, 8 października, ogłoszono z kolei laureatów Nagrody Nobla z chemii. Susumu Kitagawa, Richard Robson oraz Omar M. Yaghi otrzymali to wyróżnienie za rozwój nowego typu architektury molekularnej, tj. szkieletow metaloorganicznych.
Tydzień Noblowski 2025
Od 6 do 13 października trwa tzw. Tydzień Noblowski. W tym czasie Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłasza tegorocznych laureatów Nagrody Nobla. Do tej pory ogłoszone zostały nagrody z dziedziny fizjologii lub medycyny, fizyki oraz chemii. Dzisiaj, 9 października ogłoszona została Literacka Nagroda Nobla.
10. października ogłoszona zostanie Pokojowa Nagroda Nobla, a 13, Nagroda Banku Szwecji im. A. Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych.
Nagroda Nobla to złoty medal z wizerunkiem fundatora nagrody, Szweda Alfreda Nobla, oraz kaligrafowany dyplom. Od 2023 roku to także najwyższa w historii kwota pieniężna, 11 mln koron szwedzkich (ok. 4,2 mln zł). O przyznaniu nagród decydują komitety złożone z naukowców i autorytetów na podstawie nadesłanych nominacji. Wskazane przez Nobla kryterium wyboru to odkrycia i osiągnięcia przynoszące ludzkości największe korzyści.
Zobacz także:
- Przyznano literacką Nagrodę Nobla 2024. Laureatką została Han Kang
- Literacka Nagroda Nobla 2023 przyznana. Kto ją zdobył?
- Annie Ernaux z Literacką Nagrodą Nobla 2022. "Ona jest głosem pokolenia wszystkich kobiet"
Autor: Teofila Siewko
Źródło: PAP/x.com
Źródło zdjęcia głównego: meshaphoto/Getty Images