Które produkty spożywcze można jeść po upływie terminu ważności?

Przeoczenie terminu ważności to jeden z najczęstszych powodów wyrzucania jedzenia. Komisja Europejska szacuje, że z tego powodu do śmietnika trafia co roku 15 mld ton żywności. Tymczasem badanie naukowe wykazały, że niektóre produkty nadają się do spożycia po upływie ważności. Co zatem można jeść po terminie? Zapytaliśmy o to propagatorkę życia według zasad zero waste, Sylwię Majcher.

Terminy przydatności produktów spożywczych - prace Komisji Europejskiej

W ramach strategii Komisji Europejskiej oznaczonej #odpoladostołu, która jest najważniejszym planem Zielonego Ładu, trwają konsultacje dotyczące określeń, jakie pojawiają się na kupowanym przez nas jedzeniu. Daty ważności artykułów spożywczych są opisywane na opakowaniach jako "należy spożyć do" i "najlepiej spożyć przed". – Trzy czwarte Polaków ma problem z tym rozróżnieniem. "Należy spożyć do" to według prawa bezwzględna data przydatności do spożycia. Ona dotyczy wrażliwych produktów, a są to np. świeże mięso, nabiał niepasteryzowany – wyjaśniła Sylwia Majcher. Jeśli jednak na opakowaniu, np. ryżu jest napisane "najlepiej spożyć przed", to znaczy, że producent sugeruje do kiedy produkt będzie zachowywał najlepsze walory.

Rozwiązania proponowane przez Komisję Europejską mają na celu to, byśmy mogli łatwiej rozpoznać, co nadaje się do spożycia po terminie ważności. – Jedną z propozycji są oznakowania kolorystyczne: zielone i czerwone światło. Jest też propozycja, by zlikwidować daty "najlepiej spożyć przed", by każdy z nas sam decydował – wyjaśniła ekspertka.

Co świadczyłoby o tym, że produkt nie nadaje się do spożycia? – Przede wszystkim mole – powiedziała Sylwia Majcher. – Ryż dlatego jest produktem najczęściej przekazywanym dla krajów biedniejszych, ponieważ, przechowywany w odpowiedni sposób, nie ma prawa się popsuć – wyjaśniła ekspertka. Ryż może bowiem zachować przydatność do spożycia nawet przez 30 lat. Inne oznaki tego, że produkt jest zepsuty, to m.in. pleśń czy wybrzuszenie na opakowaniu.

KE podkreśla, że ważne jest też ujednolicenie we wszystkich unijnych krajach określenia daty ważności. Teraz jogurt od tego samego producenta w Polsce ma termin "należy spożyć do", a w Niemczech - "najlepiej spożyć przed". U nas jest więc informacja, by przestrzegać bezwzględnie terminu na opakowaniu, natomiast u naszych sąsiadów data jest wskazówką.

W konsultacjach wybrzmiewa także potrzeba zgody na sprzedaż produktów po terminie ważności. Obecnie w większości państw UE prawo na to nie pozwala, nie można również takiej żywności przekazywać na cele charytatywne. – W Polsce nie można wprowadzać do obrotu produktów po terminie ważność - stwierdził nasz gość.

Badania naukowe dotyczące przydatności produktów spożywczych

Naukowcy SGGW sprawdzili, jak będą się zachowywały po upływie terminu ważności najczęściej wybierane produkty, takie jak:

mleko UHT,
śmietanka UHT,
majonez,
kasza jaglana,
pasztet w puszce,
tuńczyk w puszce,
makaron.

Produkty badano w dniu upływu daty minimalnej trwałości, a następnie 1, 3 i 6 miesięcy od wspomnianego terminu. Okazało się, że po tym czasie nie namnożyły się w nich drobnoustroje i mikrobiologicznie wszystkie artykuły spożywcze nadawały się do spożycia.

Co można jeść po terminie?

– Chińska agencja ds. bezpieczeństwa żywności sprawdzała, co trzeba zapakować do kontenera na wypadek katastrofy. Okazało się, że puszki będą zdatne do użycia nawet za 30 lat, kasza - za 10 lat, ze strączkami nic się nie stało po 15 latach, jedynie czerwona soczewica trochę straciła kolor – wymieniła propagatorka życia według zasad zero waste.

Po terminie można jeść m.in.: