Od kilku lat naukowcy zwracają uwagę na zagrożenia, jakie niesie ze sobą nadmierne korzystanie z telefonów komórkowych. Badania wskazują, że wielogodzinne, codzienne scrollowanie może prowadzić do przeciążenia mózgu i zwiększać ryzyko wystąpienia poważnych problemów ze zdrowiem psychicznym, w tym demencji. O nowych odkryciach opowiedziała nam Magdalena Bigaj, Prezeska Fundacji Instytut Cyfrowego Obywatelstwa, autorka książki "Wychowanie przy ekranie".
Scrollowanie telefonu przyśpiesza demencję?
Komu z nas nie zdarzyło zapomnieć się przed telefonem i spędzić przy scrollowaniu dłuższej chwili? Nie ma w tym nic złego, o ile dzieje się to sporadycznie. Ale co, jeśli jest to już nasz nawyk? Czy może nam grozić demencja?
- Są tacy eksperci jak np. profesor Manfred Spieker, który twierdzi, że w drugiej połowie tego wieku czeka nas pandemia chorób dementywnych. Różne są ku temu przesłanki. Skrollując (...) jesteśmy w stałym rozproszeniu. Tam nie skupiamy się, tylko widzimy filmiki 30-sekundowe – powiedziała ekspertka.
Magdalena Bigaj dodała również, że w 2023 roku uniwersytet w Monachium opublikował badania, które pokazały, że TikTok bardzo silnie i negatywnie wpływa na pamięć prospektywną, czyli pamięć, której używamy na co dzień. W praktyce oznacza to, szybkie zapominanie o czynnościach, które mieliśmy zrobić przed chwilą. Dzieje się tak, gdyż mamy do czynienia z przemęczeniem informacyjnym. Nasz mózg jest tak zmęczony krótkimi informacjami niezwiązanymi kontekstowo, że zaczyna gorzej działać i jest rozkojarzony. To powoduje zaś wiele problemów z pamięcią. Oprócz tego dochodzi również poczucie zmęczenia, bo kończymy scrollować z poczuciem chaosu.
- Mówi się, że mamy dzisiaj do czynienia z kapitalizmem uwagi. Dzisiaj zabiera nam się wzrok. Nasz mózg się trenuje, jest plastyczny i przyzwyczaja się do tego scrollowania – powiedziała.
Jak uwolnić się od mediów społecznościowych i scrollowania?
Nasz mózg lubi rzeczy przyjemne, szybko je zapamiętuje i przyzwyczaja się do nich. Niestety układ nagrody nie klasyfikuje, czy to jest dobra, czy zła przyjemność, czy jest to czekolada, media społecznościowe czy sport.
- To jest festiwal dopaminy, a dopamina to jest neuroprzekaźnik, który wydziela się, gdy nasz mózg zidentyfikuje przyjemność. To jest odruch. Najczęściej wyłączamy samokontrolę i te mikronagrody stają się nawykiem – powiedziała ekspertka.
Wiele osób twierdzi, że poprzez media społecznościowe zdobywamy wiedzę. Jednak zdaniem specjalistki, w sieci znajdziemy tylko wybiórcze informacje, zaś wiedza powstaje wtedy, kiedy czemuś poświęcimy trochę więcej czasu i kiedy podczas snu dane te trafią do pamięci długotrwałej.
- Kiedy śpimy, nasz mózg decyduje, czy coś zostawić w głowie na dłużej. Taki strażnik pamięci w naszej głowie, kiedy my śpimy, mówi: "ta informacja jest ważna i zostawiamy ją w pamięci długotrwałej". Jeśli otaczamy się tylko krótkimi informacjami, to strażnik pamięci mówi: "nie robię, było za dużo" i stajemy się kurami do zbierania informacji – wyjaśniła.
Jak zatem uchronić się przez szkodliwym działaniem mediów społecznościowych?
- Przede wszystkim musimy być świadomi, że tak się dzieje i dotyczy to każdego, zarówno dziecka jak i dorosłych. Im mniej skrollujemy, tym lepiej, ale nie możemy też wpaść w paranoję. U dzieci jest łatwiej, światowa organizacja zdrowia mówi, że dziecko do 2. roku życia nie powinno scrollować, między 2. a 5. rokiem życia [dopuszczalna jest - przyp. red.] około godzina ekranu, potem trochę więcej – powiedziała Magdalena Bigaj.
Ekspertka zdradziła też, jak na co dzień możemy ćwiczyć swoją pamięć, by przez lata była sprawna.
- Usuwamy telefon z zasięgu wzroku, nie nosimy go cały czas ze sobą. Po drugie, dajemy coś swojej głowie do roboty. Dużo ruchu, dbałość o to, żeby przed snem tego telefonu nie było - podsumowała.
Sonda - czy jesteś uzależniony od telefonu?
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki znajdziesz na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Michał Koterski wyznał, jak długo żyje w trzeźwości. "W końcu wybaczyłem sobie"
- Sześć lat bez alkoholu: Alexi Lubomirski opowiada o walce z uzależnieniem. "Zawsze budziłem się pijany"
- Żyła z alkoholikiem, była współuzależniona. "On pije i się nie przejmuje, a kobieta ma poczucie wstydu"
Autor: Nastazja Bloch
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images