Czy grzyb z The Last of Us istnieje?
W historii z serialu produkcji HBO cywilizację zniszczył rozprzestrzeniający się śmiercionośny grzyb, który przejmuje kontrolę nad ciałem ofiary. Odbiorcom serialu nie umknęło jego podobieństwo do naturalnego odpowiednika, który żyje na ziemi, a jego kuzyna można spotkać w Polsce.
W serialu "The Last of Us" za niemal całkowitą zagładą cywilizacji stoi grzyb z rodzaju Ophiocordyceps. Do tej rodziny należy około 140 grzybów tzw. entomopatogenicznych, które są pasożytami owadów. Wśród nich wyróżnia się takie, które są pasożytami letalnymi - zabijają one swoich żywicieli, aby móc się rozmnożyć. Podobne zjawisko widzimy w serialu. Do grzybów enomopatogenicznych zalicza się także grzyby drapieżne, które niejako "polują" na swoje ofiary - drobne zwierzęta bezkręgowe, np. nicienie czy pierwotniaki.
Grzyby, które przejmują kontrolę nad ofiarą
Inspiracją dla twórców gry komputerowej, a dalej serialu "The Last of Us" jest grzyb ophiocordyceps unilateralis, zakwalifikowany jako grzyb drapieżny. Najczęściej pasożytuje na mrówkach i można spotkać go w lasach tropikalnych. Po śmierci owada z jego ciała wyrastają owocniki, czyli to, co potocznie nazywamy grzybami. W Polsce jednak ten grzyb nie występuje, za to bytuje jego "kuzyn" - ophiocordyceps ditmarii, nazywany maczużnikiem.
Jak działają grzyby zmieniające w "zombie?"
Występujące w Polsce maczużnik i maczużnik bojowy żywią się owadami. W 2020 roku maczużnik został opisany przez Lasy Państwowe na profilu na Twitterze. Ophiocordyceps ditmarii pasożytuje na błonkówkach, do których należą np. osy, infekuje je i rozwija się w ciele ofiary. Po jej śmierci wyrasta owocnik, który uwalnia zarodniki. Te jeśli znajdą się odpowiednio blisko innych potencjalnych ofiar - zarażają je.
Grzyb, na którym wzorowano tego z serialu "The Last of Us", po zainfekowaniu ofiary zmienia sposób, w jaki reaguje ona na feromony. Nie przejmuje on jednak władzy nad mózgiem (jak w grze i serialu), a jedynie nad mięśniami nóg czy nawet żuchwy mrówek.
Czy scenariusz "The Last of Us" i grzyby zmieniające ludzi w "zombie" są możliwe?
Producenci gry przyznają, że wzorowali się właśnie na tym grzybie (Ophiocordyceps ditmarii), jednak w fabule ewoluował on tak, aby móc rozwijać się w ciele człowieka.
– Cordyceps wchodzi do mózgu i zaczyna kontrolować mrówkę, poruszać żuwaczką, przedostaje się wyżej, rozrasta się i kiełkuje – mówił Bruce Straley, projektant ze studia Naughty Dog. – W zasadzie używa ich do rozprzestrzeniania infekcji, przejmowania całych kolonii lub czasem zupełnej zagłady – dodał Neil Druckman. – Tylko jak to zobaczyliśmy, zaintrygowaliśmy się pomysłem: co by było, gdyby przeniósł się na człowieka – przyznał.
W grze zrezygnowano jednak z zarażania poprzez rozsiewanie zarodników, które jest typowe dla grzybów. Do zakażenia miałoby dochodzić poprzez ugryzienie, gdyż strzępki wydostające się z gardła zainfekowanej osoby miałyby doprowadzić do zainfekowania grzybem.
- Cordycipitaceae to duża grupa grzybów, która wyewoluowała, przystosowując się do konkretnych gatunków owadów. Ophiocordyceps unilateralis, czyli ten najbardziej znany, atakuje tylko dwa gatunki mrówek z rodzaju Camponotus i "zamienia je w zombie". Są też inne linie filogetenyczne, które pasożytują na innych mrówkach. Wszystkie są wyspecjalizowane do danego żywiciela, wobec tego trudno sobie wyobrazić, by któryś z nich mógłby zaatakować człowieka. Musiałby się cofnąć w ewolucji, żeby dojść do stanu, kiedy nie był specjalistą, lecz był bardziej omnipotentny, po czym skierowałby się na drogę ku zwierzętom kręgowym - tłumaczy prof. UW dr hab. Marta Wrzosek dla portalu natemat.pl - Przeskoczenie takiego grzyba na człowieka wymagałoby dziesiątek mutacji, które zaszłyby w tym samym czasie. Takie rzeczy w przyrodzie się nie zdarzają i pomimo tego, że w czystej teorii jest minimalne prawdopodobieństwo takiego scenariusza, to raczej bym się tym nie przejmowała - dodaje.
Zarażenie grzybem - czy może być niebezpieczne dla człowieka?
Infekcje grzybicze to dosyć popularne przypadki - grzybica stóp, paznokcia, czy nawet pochwy, może dać się we znaki. Bywają uporczywe do leczenia, jednak nie są śmiertelne dla człowieka. Wyjątkiem jest Conidiobolus coronatus. "Na samym dole ich drzewa filogenetycznego jest Conidiobolus coronatus, który potrafi zaatakować człowieka. Nie wpływa jednak na jego zachowanie, tylko atakuje tkanki podskórne, wywołując paskudne zakażenie. Ryzyko infekcji jest jednak ekstremalnie małe: musielibyśmy polecieć do Afryki i wejść skaleczoną stopą w kałużę z zarodnikami - tłumaczy profesor Wrzosek. Grzyb ten jest śmiertelnie niebezpieczny dla człowieka. Pierwszą infekcję zaobserwowano na Jamajce w 1965 roku. Powoduje mukormykozę i występuje ona najczęściej u osób z obniżoną odpornością.
Innym grzybem niezwykle niebezpiecznym dla człowieka, którym można się zarazić jest candida auris - nie poddaje się on leczeniu, a do zarażenia najczęściej dochodzi w szpitalach, na oddziałach intensywnej terapii. "Zakażenie nią nie przechodzi z człowieka na człowieka, jak w przypadku wirusów. Możemy ją "złapać" ze sprzętu medycznego, który nie został odpowiednio zdezynfekowany. Ten grzyb jest bardzo trwały i zwykłe środki na niego nie działają" tłumaczy prof. Wrzosek dla portalu natemat.pl.
Klikacze i osoby zarażone grzybem w "The Last of Us" - jak powstały?
Osoby zakażone w "The Last of Us" zmieniają się w bezmózgie zombie lub... klikaczy. O tym, jak powstawały bardziej rozwinięte formy rozwiniętego grzyba opowiadają sami twórcy serialu:
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- "The Last of Us" - zapowiedź 3. odcinka. Co czeka Ellie i Joela? Zobacz zwiastun
- Uszy Judasza i rozczochrane kalafiory, czyli nietypowe grzyby w polskich lasach. Co warto zbierać?
- Premiera serialu "The Last of Us". Na ekranie zobaczymy część obsady "Gry o Tron"
Autor: Teofila Siewko
Źródło: TVN24/Na Temat
Źródło zdjęcia głównego: x-news/ Khlongwangchao/Getty Images