Korowód, kozak czy czeczotka to tylko niektóre nazwy bardzo rozległej grupy rosyjskich tańców ludowych. Jedne miały pierwotnie znaczenie obrzędowe, inne stanowiły okazję do popisu swoich umiejętności. Wiele rosyjskich tańców ludowych było związanych z ważnymi uroczystościami takimi jak wesele czy święta kalendarza liturgicznego. Które z nich warto poznać lepiej?
Skąd pochodzą rosyjskie tańce ludowe i jakie są ich rodzaje?
Rosyjski taniec ludowy to nieodłączna część kultury tego kraju opowiadająca jego wielowiekową historię. Taniec w kulturze ludowej Słowian miał ogromne znaczenie – towarzyszył ważnym wydarzeniom (jak zaręczyny, ślub czy wesele), często miał też charakter magiczny lub obrzędowy. Niektóre ruchy taneczne naśladowały ruchy zwierząt, inne odzwierciedlały zmienność przyrody lub różne rodzaje pracy (siew, żniwa, orka). Tańcami o charakterze obrzędowym były na przykład korowody – w odróżnieniu od nich tańce solowe i kadryle były wykonywane przy okazji różnych uroczystości i służyły popisowi indywidualnych umiejętności.
Rosyjskie tańce ludowe różnią się w zależności od regionu – tańce północne charakteryzuje większa statyczność i majestat, im zaś dalej na południe, tym więcej w nich wigoru i dynamiki. Podział ten odzwierciedla podział na różne grupy etniczne zamieszkujące dawne Imperium Rosyjskie i posiadające własne tradycje ludowe.
Naukowcy nie są zgodni co do podziału rosyjskich tańców ludowych – ogólnie przyjętym kryterium jest struktura choreograficzna poszczególnych układów. Zgodnie z tym podziałem można wyróżnić następujące grupy tańców:
- Korowody – tańce o charakterze obrzędowym opowiadające określoną historię (często związaną ze zmiennością pór roku lub konkretnymi zajęciami). Korowód zwykle prowadzony jest przez jednego z tancerzy, który nadaje mu rytm. Korowody można tańczyć w kole lub w formie otwartej.
- Plaski (czyli pląsy) – kiedyś tańce o charakterze obrzędowym, obecnie jedne z najbardziej rozpoznawalnych na świecie rosyjskich tańców ludowych. Można wykonywać je zarówno solo, w parze, jak i w grupie. Bardzo popularny taniec w tej grupie to pereplas, czyli zawody między tancerzami będące dla mężczyzn okazją do udowodnienia swojej siły i zręczności. Tancerze rywalizują ze sobą do czasu, aż jeden z nich nie straci pomysłu na nowe kroki lub nie opadnie z sił. Najbardziej znane rosyjskie plaski to trepak, byczok i gołubiec.
- Rosyjskie kadryle – to najmłodsze spośród rosyjskich tańców ludowych, pojawiły się dopiero w XVIII wieku w dobie reform Piotra I. Początkowo tańczone tylko przez arystokrację, szybko wyszły poza sale balowe i spopularyzowały się również wśród warstw nieszlacheckich. Rosyjskie kadryle znacznie różnią się od znanych pod tą samą nazwą europejskich tańców balowych – z czasem dodano do nich nowe kroki zapożyczone między innymi z plaski i pereplasa.
Najpopularniejsze rosyjskie tańce ludowe
Rosyjskie tańce ludowe wpisują się w szerszą tradycję tańców słowiańskich – często trudno wyznaczyć wyraźną granicę pomiędzy tradycyjnymi tańcami poszczególnych krajów. Przykładowo kozak to zarówno rosyjski, jak i ukraiński taniec ludowy. Większość układów tanecznych ma postać występów grupowych lub solo, znane są również zawody w parach jednopłciowych. Mniej popularne są natomiast tańce w parach mieszanych – tańce kobiece są najczęściej statyczne, pełne gracji i majestatu, natomiast męskie mają w sobie żar, dynamikę i wiele humoru. Które z nich są najpopularniejsze?
- Czeczotka – tradycyjny rosyjski taniec ludowy z przytupywaniem wykonywany przy akompaniamencie akordeonu. Kiedyś tańczono go w specjalnych ręcznie wykonanych butach – obecnie zastępowanych butami do stepowania. Można tańczyć go w parach lub solo.
- Trepak – rosyjski taniec ludowy, znany również na Ukrainie. Spopularyzowany przez operę "Dziadek do orzechów" Piotra Czajkowskiego jest obecnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych rosyjskich tańców ludowych na świecie. Ma bardzo szybkie tempo i skoczny charakter – łatwo go rozpoznać po częstych przysiadach, wyrzutach nóg i drobnych kroczkach tancerzy.
- Barynja – co dosłownie oznacza "gospodyni", to połączenie ludowego wiersza z dynamicznym tańcem. Barynja nie ma ściśle określonych kroków – w ruchach tancerzy często pojawia się kucanie, przytupywanie i wyrzucanie nóg do przodu.
- Kamarinskaja – pieśni ludowe połączone z bardzo szybkim, dynamicznym tańcem, który często ma charakter improwizacyjny.
Zobacz wideo: "Córka wyrabia już sześciopak". Taniec dla rurze dla dzieci w Rosji
Zobacz także:
"MasterChef Junior". Poznaliśmy najlepszą piątkę młodych kucharzy. Kto opuścił program?
Grzegorz Skawiński został malarzem? "Wyobraźnia może być nieskrępowana i to mnie fascynuje"
Autor: Adrian Adamczyk